%0 Journal Article %T نظریۀ دولت مکلف (رهیافت فقهی در پویایی فقه سیاسی) %J فصلنامه سیاست %I دانشگاه تهران %Z 1735-9678 %A مهدوی زادگان, داود %D 2014 %\ 04/21/2014 %V 44 %N 1 %P 23-42 %! نظریۀ دولت مکلف (رهیافت فقهی در پویایی فقه سیاسی) %K امامت %K تحول و پویایی فقه %K حکومت و ولایت %K فقه سیاسی %R 10.22059/jpq.2014.51774 %X امروزه فقه اسلامی با این پرسش اساسی روبه‌رو است که آیا ظرفیت پاسخگویی به مسائل سیاسی و اجتماعی روز را دارد تا قادر به پشتیبانی فقهی حکومت اسلامی باشد؟ در پاسخ به این پرسش دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. برخی با رویکرد برون‌دینی پاسخ منفی به این پرسش داده‌اند. اما برداشت رایج فقیهان آن است که فقه اسلامی موجود قادر به پاسخگویی به همۀ مسائل است. در کنار برداشت رایج، دیدگاه دیگری وجود دارد که معتقد است فقه سیاسی با حفظ جوهرۀ سنتی آن نیاز به تحول و پویایی دارد. در این رساله سعی شده است با تأکید بر مفروضات نگرش امام خمینی با فقه جواهری، به رهیافتی فقهی برای پویایی فقه سیاسی نایل گردد. این رهیافت مبتنی بر بسط مفهومی «مکلف» به عنوان موضوع فقه است. مفهوم مکلف که موضوع فقه اسلامی است، به فرد اختصاص ندارد، بلکه جامعه و دولت طرف خطاب تکالیف الهی قرار می‌گیرند. می‌توان در فقه اسلامی از احکام تکلیفی دولت و جامعه سخن گفت. بنابراین، «دولت مکلف» مفهومی کاملاً فقهی است و ذیل این عنوان می‌توان مسائل گستردۀ سیاسی و اجتماعی امروز را بررسی کرد؛ بی‌انکه مجبور به طرح مباحث فقه سیاسی ذیل احکام فردی باشیم. %U https://jpq.ut.ac.ir/article_51774_8473147683aa8243d8b3f40eac7b0b6d.pdf