دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
اقتصاد سیاسی شرکت های چندملیتی و دولت توسعه گرا
1
20
FA
سید داود
آقایی
استاد گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
davood_aghaee2003@yahoo.com
علیرضا
اکبریان
دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات منطقه¬ای دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران
akbari@yahoo.com
با ظهور شرکتهای فراملی و جایگاه آنها در اقتصاد سیاسی بینالملل تحول مفهومی عظیم در دیپلماسی و تعامل میان بازیگران رخ داده و اینک با ورود این شرکتها به عرصه روابط بینالملل، غیر از دیپلماسی دولت ـ دولت دو جنبه دیگر به دیپلماسی افزوده شده و آن دیپلماسی شرکت ـ دولت و شرکت ـ شرکت است. همچنین این مسأله اثبات می شود که شرکتهای فراملی با ورود به عرصه بین المللی لزوماً موجبات توسعه در کشورهای جهان، بالاخص کشورهای درحال توسعه را فراهم نمی آورند، بلکه تعامل آنها با دولت توسعهگرا که مخصوص کشورهای درحال توسعه است، این نوع دولت و نحوه تعامل آن با شرکت های فراملی میتواند توسعه در این کشورها را موجب میشود.
اقتصاد سیاسی بین الملل,جهانی شدن,دولت توسعه گرا,سرمایه گذاری خارجی,شرکت های چند ملیتی
https://jpq.ut.ac.ir/article_29719.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29719_5c4a1aa248f61b3fbd912dee1cbed49a.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
گفتگوهای عقلانی و جهانشمولگرایی اخلاقی
21
37
FA
مهدی
براتعلی پور
0000-0002-4904-0316
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه بوعلی سینا
baratalipour@yahoo.com
این نوشتار ظرفیت گفتگوهای عقلانی را برای نیل به جهانشمولگرایی اخلاقی بررسی می کند در نگاه ایجابی، توانایی عقلانی مهمترین دلیل بر امکان دستیابی به هنجارها و حقوق اجتماعی - سیاسی مشترک تلقی میشود. نظریه گفتگوهای عقلانی با ایجاد فضای مناسب گفتمانی در ورای منافع خصوصی و دخالت قدرت دولتی، توافق بر بنیانهای اخلاق اجتماعی را با اصلاح فرایندها و شیوههای حصول به آن جستوجو می کند. اما در نگاه سلبی، تکثرگرایی اخلاقی جزء لاینفک جوامع انسانی به شمار می آید . در یک روایت، این امر در خود تعین بخشی غایت واقعی زندگی و نفی هرگونه انتخاب عقلانی نهفته است و در روایت دیگر، نفی عقلانیت با گونهای از اخلاق غایتگرا پیوند می خورد که ویژگی های پس زمینه ای و خصلتهای اجتماعی متفاوت به آن هویت می بخشد.
جهانشمولگرایی اخلاقی,خودتعینبخشی غایات,قیاسناپذیری استدلالها,گفتگوهای عقلانی
https://jpq.ut.ac.ir/article_29720.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29720_3e11e870ed7596c2c237e221da4d5df6.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
بازاندیشی انتقادی نظریه فردگرایی لیبرال
39
58
FA
محمد
توحیدفام
دانشیار دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
tohidfam_m2@yahoo.com
پس از فروپاشی اردوگاه ایدئولوژی افراطی چپ یعنی کمونیسم به رهبری اتحاد جماهیر شوروی ـ که این شکست را باید در امتداد فروپاشی اردوگاه ایدئولوژی افراطی راست یعنی فاشیسم در نیمه قرن بیستم دانست ـ اردوگاه ایدئولوژیک راست میانه یعنی لیبرالیسم به رهبری کشورهای صنعتی جهان در راستای عصر جهانی شدن این پیروزی را جشن گرفت و در این میان، نظریات اقتصادی ـ سیاسی این اردوگاه بر محور نظریه فردگرایی به نوعی در همسو کردن سایر جریانات فکری میانه معتدل حول محورهای بازار آزاد جهانی، دولت حداقل، آزادیهای اساسی و حقوق بشر جزمیت یافت. این مقاله با تأکید بر نظریه فردگرایی سعی دارد تا ضمن ارائه تصویری بیطرفانه از این نظریه در سه بُعد مادی، معنوی و اجتماعی، عمده دیدگاههای فرد محورانه، رفاهی و منافع فردی را در اندیشه فردگرایی به همراه سوگیریهای این نظریه نسبت به آزادی، دموکراسی، کثرتگرایی، ناسیونالیسم، فمینیسم و ایدئولوژی مورد بازاندیشی انتقادی قرار دهد.
آزادی,آزادیخواهی,ایدئولوژی,دموکراسی,دولت رفاه,فردگرایی,کثرتگرایی,لیبرالیسم,منافع فردی,ناسیونالیسم
https://jpq.ut.ac.ir/article_29721.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29721_e60b7b5ee22ad57f1439c877c219ad3a.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
ضرورت بازنگری در سیاستگذاری آزمون ارشد علوم سیاسی (مطالعه موردی: آزمون 1387)
59
79
FA
حسین
جمالی
استادیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران
hoosein.jamali@gmail.com
در بررسی حاضر، سؤال اصلی تحقیق این است که به چه میزان، آزمون کارشناسی ارشد 1387 گرایش علوم سیاسی، با اصول و قواعد آزمون سازی علمی مطابقت دارد؟ برای پاسخ به این سؤال، آزمون فوق، با معیارهایی چون روایی محتوایی، حیطه های شناختی مورد سنجش، قواعد طرح و تهیه سوالات و گزینه ها، منابع آزمون و قواعد صوری سؤال نویسی تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش: بیشتر ماده های امتحانی، کم و بیش، فاقد روایی محتوایی مناسب بوده؛ میزان سؤالات تکراری در آزمون ها نسبتاً زیاد می باشد. اگرچه بیشتر ماده های امتحانی، به لحاظ منابع آزمون، قابل قبول هستند؛ به علاوه، سؤالات در بیشتر ماده های امتحانی، به لحاظ اهداف آموزشی مورد سنجش، معطوف به حیطه شناختی دانش، به مثابه نازل ترین سطح اهداف آموزشی مورد نظر می باشند.
آزمون ارشد,آزمون سازی,اهداف آموزشی مورد سنجش,روایی آزمون,گرایش علوم سیاسی,ماده های امتحانی
https://jpq.ut.ac.ir/article_29722.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29722_7211840e1e757b564df866a43bb3fb61.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
هویت، قومیت و سیاست خارجی در خاورمیانه
81
95
FA
جعفر
حق پناه
استادیار پژوهشکده مطالعات راهبردی
haghpanah20002@yahoo.com
طی دهههای اخیر، سیاست خارجی دولت های خاورمیانهای عمیقاً از رشد هویتهای قومی و مذهبی در این منطقه تأثیر پذیرفته، در حالی که رهیافت رئالیسم همچنان منطق حاکم بر تحلیل سیاست در خاورمیانه باقی مانده است. این مقاله در قالب رهیافت سازهانگاری به تحلیل نقش متغیر نوظهور هویت قومی بر سیاست خارجی دولت ها در خاورمیانه میپردازد و بر تفکیکناپذیری حوزه سیاست داخلی و مسائل آن، مانند سیاست قومی از سیاست خارجی این دولت ها و تأثیرپذیری آنان از مؤلفههای معنایی و هویتی تأکید دارد.
طی دهههای اخیر، سیاست خارجی دولت های خاورمیانهای عمیقاً از رشد هویتهای قومی و مذهبی در این منطقه تأثیر پذیرفته، در حالی که رهیافت رئالیسم همچنان منطق حاکم بر تحلیل سیاست در خاورمیانه باقی مانده است.
خاورمیانه. سیاست قومی,رئالیسم,سازهانگاری,قومیت,هویت
https://jpq.ut.ac.ir/article_29723.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29723_ded3b8aa8aa5a30cba6e46566c415022.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ زمینههای پیدایش، منازعات گفتمانی و قانونمندی
97
114
FA
احمد
دوست محمدی
استادیار گروه مطالعات منطقه¬ای، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
a.doostm@yahoo.com
محمد مهدی
باباپور
استادیار گروه معارف اسلامی دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی
babapour@yahoo.com
با وجود پیشبینی نهادها و سازمانهای گوناگون زمامداری، براساس نظام تفکیک قوا با نظارت رهبری و تعیین حقوق و وظایف هر یک در قانون اساسی 1358، تجربه چندین ساله نشان داد که انجام وظیفه و اتخاذ تصمیم در برخی از امور با رعایت کامل قانون به راحتی قابل اعمال نیست. در این مدت، بنبستها و تنشهایی در کشور به وجود آمد که حل و فصل و رفع آن برای تثبیت اصل نظام ضروری مینمود. «مجمع تشخیص مصحلت نظام» نهادی است که پس از پارهای چارهجوییهای موردی با ابتکار و به موجب فرمان 17/11/1366 امام خمینی(ره) تأسیس شد و در بازنگری قانون اساسی در سال 1368 جایگاه قانونی یافت. در این مقاله، بسترهای پیدایش منازعات گفتمانی در مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی در جهت تثبیت و قانونمندی این اصل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
احکام حکومتی,ضرورت,گفتمان,مصلحت,ولایت فقیه
https://jpq.ut.ac.ir/article_29724.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29724_d82a053eabfd7052bb4399c97fb128cf.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
مدرنیته و اصالتگرایی فرهنگی در روسیه و ایران
115
134
FA
احمد
رشیدی
استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران
a.rashidi@umz.ac.ir
مدرنیته پدیدهای است که در چهارچوب اصول روشنگری به صورت فرایندی درون جوش و متناسب با شرایط تاریخی و فرهنگی اروپای غربی شکل گرفت و به تدریج دامن? آن به سایر کشورها و نظامهای فرهنگی رسوخ یافت. این مقاله به دنبال بررسی پیامدهای ورود مدرنیته به کشورهای غیر غربی در سطح روشنفکری است و در این راستا کشورهای روسیه و ایران به عنوان موارد مطالعاتی انتخاب شدهاند. استدلال نویسنده این است که ورود مدرنیته به این کشورها موجب ایجاد بحران هویت در سطح روشنفکران شد و آنها در جستجوی راهحلی برای برونرفت از این بحران، با تأثیرپذیری از روشنفکران آلمانی مخالف جنبش روشنگری غربی، به اصالتگرایی فرهنگی روی آوردند. در انجام این مطالعه از الگوی جامعهشناسی تاریخی سود برده شده است که بهترین الگو برای انجام مطالعات فرهنگی و مقایسهای است.
اصالتگرایی فرهنگی,انداموارگی اجتماعی,بحران هویت,تقلید فرهنگی,جامعهشناسی تاریخی,رمانتیکگرایی,روشنگری غربی,مدرنیته,نوسازی از بالا
https://jpq.ut.ac.ir/article_29725.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29725_8a4daa1be18e90b77f8e715834a1c611.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
ابرقدرت ها، نظام بین الملل و جنگ عراق علیه ایران
135
152
FA
حمید
صالحی
استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
hsalehi84@yahoo.com
استدلال اصلی این نوشتار تاثیر نفوذ ابرقدرت ها و نظام بین المللی بر شروع، تطویل و پایان جنگ ایران و عراق است. بدون شک تمامی ابرجنگها، متاثر از نوع گفتمان حاکم بر نظام بین الملل و نوع سیاست کشورهای بزرگ است. بالطبع جنگ ایران وعراق از این مورد مستثنی نیست. شروع تهاجم ویرانگر عراق علیه خاک میهمان تا حد زیاد بر عناصر و مولفه های خارجی و اصول و قواعد نظام بین الملل آن زمان بستگی داشت. به عبارتی این نوشتار شروع، تطویل و پایان ابرجنگ ایران و عراق را بیش از آنکه بر عناصر داخلی و منطقه ای متکی بداند بر عناصر و جهت دهی نظام بین الملل اشارت دارد. این ادعا بر نظریه نوواقع گرایی به عنوان یکی از نظریه های روابط بین الملل متکی است.
ابر قدرت ها,ایران,جنگ,عراق,نظام بین الملل,نو واقع گرایی,والتز
https://jpq.ut.ac.ir/article_29726.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29726_9a4067b411f5256e22c1897141a31496.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
دموکراسی گفتگویی هابرماس: رابطه یا نسبت عاملها
153
170
FA
عبدالرحمن
عالم
استاد گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
aalem@ut.ac.ir
علی
پورپاشا کاسین
دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
pourpashakasin@yahoo.com
دموکراسی گفتگویی، برخلاف دموکراسی های رایج، بر سه پایهی اساسی متکی است: الف. حوزهی زیست- جهان بازسازی شده؛ ب. زبان یا نیروی زبانی که دارای بنیانی عقلانی است و به عنوان تنها وسیلهی رسیدن به اجماع عقلانی تعریف می شود؛ و ج) مشارکتکنندگانی که همه در یک سطح مشابه «زبان» را به کار می گیرند که بطرف «اجماع» جهت گیری شده است. در حقیقت هابرماس چارچوب اثبات عقلانیت ارتباطی و امکان دستیابی به اصول عام دعوای اعتبار را که مبتنی بر استدلال برتر و بحث عقلانی و اجماع، با ویژگی شرکت آزاد از فشار و اضطرار مشارکت کنندگان و عام بودن دعاوی اعتبار می باشد، در دموکراسی گفتگویی می بیند. نهایتاً اینکه دموکراسی گفتگویی به لحاظ زمانی و مکانی در نظر هابرماس در «حوزهی عمومی» یافت می شود.
حوزه عمومی,دموکراسی گفتگویی,زیست جهان,کنش ارتباطی
https://jpq.ut.ac.ir/article_29727.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29727_7eea2ccd11f0f03c1eed5efb2c8e0dd4.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
جهانی شدن، توسعه و مدیریت جدید حکومتی؛ (تجربه ی آمریکای لاتین)
171
188
FA
محسن
عبدالهی
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه لرستان
abdollahi.mohsen.politics@gmail.com
جهانی شدن به عنوان مهم ترین دگرگونی عصر حاضر، ریشه در پیشرفت علم، فناوری و مبادلهی فزایندهی اطلاعات دارد و در اغلب فعالیتها و اندیشههای بشری، به ویژه مطالعات اجتماعی و سیاسی تحول ساز بوده است. در این میان، قدرت که در کانون علم سیاست قرار دارد، با رویکردی متفاوت مواجه می شود، به شکلی که می توان مفاهیم نشات گرفته از آن، من جمله توسعه ی سیاسی را باز تعریف و باز تبیین کرد. مدیریت جدید حکومتی، مطالعه ی عوامل موثر بر تصمیم گیری است و نه تنها اعضاء حکومت، بلکه همه ی کسانی را که بر مناسبات عناصر و عوامل قدرت موثرند؛ در سه مبحث ضرورت، تفاوت با حکومت و سازما ن دهی در بر می گیرد. مدیریت جدید حکومتی که تابع عوامل کنونی توسعه ی سیاسی است؛ فراتر از حاکمیت دولت ها، خصلتی جهانی می یابد.
توسعه,توسعه ی پایدار,جهانی شدن,مدیریت جدید حکومتی
https://jpq.ut.ac.ir/article_29728.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29728_f7d08328546487d6a89b08bb407deb34.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
تاثیر تکنولوژیهای اطلاعاتی و ارتباطاتی بر مولفه های سیاسی حاکمیت ملی با بررسی موقعیت ایران
189
207
FA
مسعود
غفاری
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس
ghaffari2@modares.ac.ir
محمد
لعل علیزاده
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه پیام نور
laalalizadeh@mailinator.com
فرایند جهانی شدن در حوزههای فنی و تکنولوژیک، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی قابل مطالعه است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیرات تحولات ناشی از ظهور و گسترش تکنولوژی های اطلاعاتی ارتباطاتی (بخشی از حوزهی فنی و تکنولوژیک) بر مولفههای سیاسی حاکمیت ملی است. به این منظور این سوال طرح شد که «ظهور و گسترش تکنولوژیهای اطلاعاتی و ارتباطاتی چه تاثیری بر مولفههای سیاسی حاکمیت ملی وارد کرده است؟» به عبارت دیگر با ظهور و گسترش تکنولوژیهای اطلاعاتی و ارتباطاتی چه تغییری در قدرت و جایگاه دولت-ملت ها، ماهیت حکومت ها و مفاهیم امنیت و قدرت صورت گرفته است؟ با بررسی رویکردهای نظری مختلف، فرضیه پژوهش صورتبندی شد، تغییر نقش دولت و تضعیف آن، گسترش و تقویت دموکراسی و نرم افزاری شدن مفهوم امنیت و قدرت تحت تاثیر تکنولوژی های جدید اطلاعاتی و ارتباطاتی به تاسی از فرضیه پژوهش نشان داده شد.
ایران,تکنولوژیهای اطلاعاتی و ارتباطاتی,جهانی شدن,مولفههای سیاسی حاکمیت ملی
https://jpq.ut.ac.ir/article_29729.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29729_9143017ad9e60457d813936d7d119bb1.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
درآمدی بر اندیشه سیاسی اسماعیلی (با تاکید بر دولت اسماعیلیان نزاری ایران)
209
227
FA
حبیب الله
فاضلی
دانشجوی دکتری دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
habibfazely60@gmail.com
" اختلاف در جانشینی"مهمترین عامل شکاف در میان شیعیان بوده است و شکل گیری فرقه اسماعیلیه از این عامل مهم ناشی میشود. این فرقه نقشی مهم در حیات سیاسی _ اجتماعی مسلمانان داشته و از زاویه تحلیل سیاسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. ایده مقاله این است که مفهوم مرکزی یا دال برتر گفتمان سیاسی اسماعیلیان مفهوم "امام" است بهگونهای که همه مفاهیم دیگر و دال های حاشیهای در ارتباطی "التفاتی" با آن قرار دارند و به اعتبار آن اهمیت می یابند. امام اسماعیلی به اعتبار هر عصری و مصلحت گفتمان سیاسی حاکم گاه غایب بوده و گاه حاضر، آنچه که مهم است و تغییرناپذیر، حرمت فرامین امام است که به جهان اسماعیلیان معنا میبخشد. نگارنده کوشیده است با نگاهی پدیدارشناسانه، تصویری از کلیت فکر سیاسی اسماعیلی را ترسیم کند و ارتباط آن را با مفهوم امام که عنصر بنیادین آن است، بررسی نماید.
امام,اندیشه سیاسی نزاریان,تاویل,عقیده تعلیم,کیهان شناسی
https://jpq.ut.ac.ir/article_29730.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29730_d119624249d69aa0f0f1fbed39ea7c48.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
سیاست خارجی ایران در دوران هخامنشیان
229
249
FA
محسن
مدیر شانه چی
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
modir_shanechi2@yahoo.com
حسین
محمدی خشتی
کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
mohammadikheshti@yahoo.com
حکومت هخامنشیان در سال 550 ق م با سقوط دولت ماد به دست کورُش بزرگ تأسیس شد. از همان نخستین نبردی که به سقوط مادها منجر شد، اساسی ترین اصل سیاست خارجی و داخلی کورُش یعنی تسامح و مدارا پایه گذاری شد. پادشاهان بعدی کمابیش این سیاست را ادامه دادند. کمبوجیه، سیاست توسعة ارضی پیش گرفت و پس از تسخیر مصر همان سیاست ملایم پدرش را دنبال کرد. داریوش بزرگ سیاست تسامح و مدارای سَلَف خویش را به یک دکترین سیاسی تبدیل و تلاش کرد با روش های مسالمت جویانه به اهداف خود برسد. در پی حملات خشایارشا به یونان اتحادیة دِلُس به رهبری آتن شکل گرفت. اردشیر اول در قبال یونانی ها سیاست صبر و مماشات و داریوش دوم و اردشیر دوم سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن پیش گرفتند. سرانجام با حملات مقدونی ها در زمان داریوش سوم، آفتاب عمر امپراتوری معظّم هخامنشی غروب کرد.
اردشیر,تسامح و مدارا,جنگ,خشایارشا,داریوش بزرگ,دیپلماسی,سیاست خارجی,کورُش بزرگ,هخامنشیان
https://jpq.ut.ac.ir/article_29731.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29731_e9313615f5b0c3d575168b998d3c7617.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
نقض حقوق بشر و گسترش تروریسم
251
270
FA
بهرام
مستقیمی
استادیار گروه روابط بین¬الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
bahram-mostaghimi@hotmail.com
روح الله
قادری کنگاوری
مربی دانشکده پیامبر اعظم (ص) دانشگاه جامع امام حسین (ع)
kangavary@gmail.com
نقض گسترده حقوق و آزادیهای اساسی بشر از جمله سرکوب سیاسی، تبعیضهای اجتماعی، عدم رواداری (oleranct) و تحمل در برخورد با اقلیتها (مذهبی، نژادی و ...)، به حاشیه راندن هر گونه صدای مخالف و ... یکی از موجبات اساسی نضج و گسترش خشونت و اقدامات تروریستی است. از سوی دیگر، اَعمال خشونتآمیزی که عموماً «تروریسم» نامیده می شود - مستقیم و غیرمستقیم- باعث نقض حقوق بشر و آزادی های بنیادین شهروندان می شود. به عبارت دقیق تر از آنجا که مقابله با جرائم تروریستی باید به صورت سامانه مند (systematic ) و مداوم صورت گیرد و مستلزم اتخاذ تدابیر نسبتاً شدید (در مقایسه با سایر جرایم) است؛ همواره این نگرانی وجود دارد که دولتها (حتی سامانههای مبتنی بر مردم سالاری و حاکمیت قانون) از مسیر اعتدال و عقلانیت خارج شده و در چهارچوب مبارزه با تروریسم، خود مرتکب نقض و یا تحدید (محدودیت) حقوق بشر شوند.
امنیت,تروریسم,حقوق بشر,خشونت,محرومیت
https://jpq.ut.ac.ir/article_29732.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29732_7053891b4bf14ee94fa1d50ef13fc7cc.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
جامعیت و برتری اندیشه امام خمینی ( ره) درباره ارکان دولت بر اندیشه "دولت مدرن"
271
282
FA
مصطفی
ملکوتیان
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
malakootian@gmail.com
میثم
طاهری بن چناری
کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
tahery@yahoo.com
نحوه نگرش امام خمینی به مساله حکومت و نظام سیاسی و تاثیر دیدگاه سنتی یا مدرن بر نگرش ایشان همواره مورد توجه اندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ به طوری که برخی نگرش امام به دولت را سنتی و برخی دیگر مدرن میدانند. برای بررسی دقیق نگرش امام در این خصوص، یکی از بهترین شیوهها، بررسی موضع امام درباره ارکان و عناصر اصلی تشکیل دهنده "دولت مدرن" یعنی حاکمیت، حکومت، سرزمین و ملت است. این بررسی جامعیت و برتری دیدگاه امام نسبت به دیدگاه غربی را نشان داده است.
نحوه نگرش امام خمینی به مساله حکومت و نظام سیاسی و تاثیر دیدگاه سنتی یا مدرن بر نگرش ایشان همواره مورد توجه اندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ به طوری که برخی نگرش امام به دولت را سنتی و برخی دیگر مدرن میدانند.
حاکمیت,حکومت,دولت مدرن,سرزمین,سنت,مصلحت,ملت
https://jpq.ut.ac.ir/article_29733.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29733_2d0ad8ec324337d7dc92049abf9d1e24.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
تحلیلی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوره ریاست جمهوری محمود احمدینژاد از منظر مدل پیوستگی «جیمز روزنا»
283
300
FA
جهانشیر
منصوری مقدم
مربی گروه علوم سیاسی دانشگاه خلیج فارس بوشهر
mansoori382@gmail.com
علی
اسمعیلی
دانش¬آموخته دوره روابط بین¬الملل دانشگاه تهران
esmaeli@yahoo.com
طی سال های 1387 – 1384 گفتمان حاکم بر سیاست خارجی ایران از «صلح مردمسالار اسلامی» به «اصولگرایی عدالتمحور» تغییر کرد. از خصوصیات قابل توجه گفتمان جدید میتوان به زیر سؤال بردن هنجارهای بینالمللی، اتخاذ رویکرد تهاجمی نسبت به غرب و به چالش کشیدن سیاست قدرتهای بزرگ، بازبینی در سیاستهای ایران بر مبنای اولویت تنظیم روابط بر گسترش روابط و ضرورت تعامل با ملتها و جنبشهای عدالتخواه جهان اشاره کرد. این مقاله در چارچوب مدل پیوستگی «جیمز روزنا» به بررسی علل و عوامل این تغییر در دو سطح تحلیل محیط بینالملل و محیط داخلی میپردازد و بر آن است که در چارچوب این نظریه، عامل محیط بینالملل و عامل فرد (اندیشهها و شخصیت محمود احمدینژاد) بیشتر از سایر عوامل (نقش، حکومت و جامعه) نقش ایفا میکنند.
جمهوری اسلامی,جمهوری اسلامی ایران,سیاست خارجی,گفتمان اصول گرایی عدالت محور,محمود احمدینژاد
https://jpq.ut.ac.ir/article_29734.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29734_762293f73ef48d926aec33fb91f122a3.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
تأثیر بحران اجتماعی و جهانی شدن بر ظهور بنیادگرایی در مصر
301
320
FA
سید احمد
موثقی
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
ahmad.movassaghi@yahoo.com
نسا
زاهدی
دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات منطقه¬ای دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
nzahedi@yahoo.com
با توجه به تشدید جریانات بنیاد گرا در دهه های اخیر بالاخص در جوامع اسلامی، هدف این مقاله بررسی و تحلیل تاثیر بحران اجتماعی و جهانی شدن بر رشد جریانات بنیادگرا در مصر است. این پژوهش درصدد پاسخ دادن به این سوال است که بحران اجتماعی به عنوان متغیر اصلی و جهانی شدن به عنوان عامل تشدید کننده چه تاثیری در ظهور بنیادگرایی در مصر داشته است؟ فرضیه پژوهش حاضر این است که مجموعه بحران های اجتماعی و جهانی شدن علت اصلی ظهور بنیادگرایی در جوامع مسلمان و در مطالعه ی موردی مصر است . بدین منظور در مقدمه به طرح مسئله، چارچوب نظری، تعاریف و مفاهیم و سپس تاثیر بحران اجتماعی و جهانی شدن بر ظهور بنیادگرایی در مصر پرداخته شده است. در آخر نتیجه گیری و جمع بندی بحث ارائه می شود .
بحران,بنیاد گرایی,جهانی شدن,مصر
https://jpq.ut.ac.ir/article_29735.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29735_3a0bef28ce278f1e86b2292bcc3dd4a7.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
ماهیت سیاسی دولت پهلوی
331
334
FA
سید محمد
موسوی
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه پیام نور مرکز قزوین
s46mosavi2@yahoo.com
یکی از موضوعات اساسی در جامعه شناسی سیاسی هر جامعه ای، ماهیت دولت در آن جامعه است. دولتها ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گوناگون دارند. در این نوشتار ماهیت سیاسی دولت در ایران دوره پهلوی از نظر میزان گذار به دموکراسی بررسی می شود. هدف از بررسی ماهیت سیاسی دولت آن است که چگونگی اعمال حاکمیت مردم و تعامل میان شهروندان و حاکمیت روشن شود. با این رهیافت، پرسش اساسی این است که ماهیت دولت در ایران دوره پهلوی در چارچوب چه گفتمان یا خرده گفتمان شکل می گیرد؟ فرض نگارنده آن است که نوع رابطه میان مردم و حاکمیت نقشی تعیین کننده در ماهیت سیاسی نظام از نظر میزان گذار به دموکراسی دارد.
دموکراتیزاسیون,دولت اقتدارگرای بوروکراتیک,دولت اقتدارگری رانتیر,دولت خودکامه
https://jpq.ut.ac.ir/article_29736.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29736_451e09952838a8a9f7b8f0dbc615cefc.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
علل توسعه اقتصادی در آسیای جنوب شرقی
335
347
FA
احمد
نقیب زاده
استاد گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
anaghib@ut.ac.ir
سلمان
صادقی زاده
کارشناسی ارشد جامعه شناسی سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
sadeghizadeh@yahoo.com
همگی ما تاکنون عبارت "معجزه آسیای جنوب شرقی"را بارها شنیدهایم. در فضایی که نظریههای وابستگی و نظام جهانی، رویکرد قالب داشتند، کشورهای این حوزه سریع ترین رشد اقتصادی تاریخ جهان را تجربه کردند. به باور بسیاری از محققین، کشورهای این منطقه با تقدم بخشیدن به توسعه اقتصادی و به تعویق انداختن سایر جنبه های توسعه به این مهم نایل آمده اند. در این مقاله ما بر آنیم جنبه های مختلف این موضوع را بررسی کرده و نشان دهیم که توسعه اقتصادی در این منطقه نه تنها همراه با توسعه فرهنگی و اصلاحات سیاسی بلکه تا حدود زیاد نیز ناشی از موارد مزبور بوده است. در این راستا، چارچوب وبری توسعه را اتخاذ کرده ایم تا نشان دهیم جنبه های مختلف توسعه کاملا اندرکنش داشته و تنها بر بستری مساعد از فرهنگ توسعه یافته و نظام سیاسی اصلاح ساختار شده، امکانپذیر است.
آسیای جنوب شرقی,اصلاحات سیاسی,توسعه اقتصادی,توسعه فرهنگی,رانت,منابع انسانی,نخبگان سیاسی
https://jpq.ut.ac.ir/article_29737.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29737_ae1043b4c12aca8f35c467697f77571f.pdf
دانشگاه تهران
فصلنامه سیاست
1735-9678
1735-9686
41
1
2011
03
21
رهیافت ها و نظریه های کارایی تحریم در اقتصاد سیاسی بینالمللی
349
365
FA
اکبر
ولیزاده
دکترای روابط بین الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
pooya259@yahoo.com
تحریم به عنوان ابزار فشار و اجبار در پیشبرد اهداف سیاست خارجی کشورها همواره مد نظر بوده و ادبیات آن نیز یکی از بحثانگیزترین و غیرقطعیترین ادبیاتها در روابط بین الملل است. با توجه به فضای موجود داخلی و بین المللی درباره تحریم ایران، این پژوهش تلاش دارد برخی از این رهیافت ها و دیدگاههای نوین را در ارتباط با کارایی تحریم ها بویژه تحریم اقتصادی از منظر اقتصاد سیاسی - بین المللی بررسی و تبیین کند.
تحریم به عنوان ابزار فشار و اجبار در پیشبرد اهداف سیاست خارجی کشورها همواره مد نظر بوده و ادبیات آن نیز یکی از بحثانگیزترین و غیرقطعیترین ادبیاتها در روابط بین الملل است.
اقتصاد سیاسی بین المللی,بالدوین,تحریم,تحریم اقتصادی,رهیافت بازدارندگی,رهیافت سمبولیک,کارایی سیاسی,نظریه فشار مضاعف,هافبائر و اسکات
https://jpq.ut.ac.ir/article_29738.html
https://jpq.ut.ac.ir/article_29738_08e14dfa240b812d3441faf4ad2a92f4.pdf