Typology of effective social forces in establishment of Alavi government

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor, Faculty of Islamic Studies and Political Science, Imam Sadiq University, Iran

2 Ph.D. Candidate of Political Thought, Faculty of Islamic Studies and Political Science, Imam Sadiq University, Iran

Abstract

Social forces are extracted from a number of differences called "cleavage" which can be found in deep layer of a society. The importance of social forces from one side and the importance of experience of the era of Imam Ali (A)'s ruling in Islamic thoughts from another side are the main cause of writing this article. The main question is: What are the social forces that played effective roles in establishing Imam Ali (A)'s government? Moreover, this article is trying to study the kind of cleavages in era that Imam Ali (A)'s government was stablished and expressing the kind of relations between this cleavage (reinforcing, crosscutting or parallel), we have determine one cleavage as a base and activity of these cleavages in three layers: social, consciousness and political. Also, we have expressed arrangement of cleavages that cause social forces and effect of these social forces in society. Eight effective social forces in stablishment of Imam Ali (A)'s government are: Egyptian, Kofis, Basries, Immigrants and Ansar, Nakisin (Positional currents), Shia believers, Banu Hashim and Gharaa class (Ideological currents). It is important to mention that all of these social forces can be known in behavioral currents.

Keywords


  1. الف) فارسی و عربی

    1. قرآن کریم
    2. علی‌بن ابی‌طالب (ع) (1390). نهج‌البلاغه. ترجمة علی شیروانی. قم: دفتر نشر معارف (نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها).
    3. إبن أبی‌الحدید (1404ق). شرح نهج‌البلاغه. تحقیق محمد أبوالفضل ابراهیم. قم: مکتبة آیةالله المرعشی النجفی‏.
    4. 4.      ابن أثیر، علی‌بن محمد (1385ق). الکامل فی التاریخ. بیروت: دار صار- دار بیروت.
    5. 5.      ابن أعثم کوفی، محمدبن علی (1411ق). الفتوح. تحقیق علی شیری. بیروت: دارالأضواء.
    6. 6.      ابن سعد، محمدبن سعد (1410ق). الطبقات الکبرى. تحقیق محمد عبدالقادر عطا. بیروت: دار الکتب العلمیة.
    7. 7.      ابن شهرآشوب، محمدبن علی (1379ق). مناقب آل ابی‌طالب (المناقب لابن شهر‌آشوب). قم: المطبعة العلمیّة.
    8. 8.      ابن کثیر، اسماعیل‌بن عمر (1407ق). البدایة والنهایة. تحقیق مکتبة المعارف. بیروت: مکتبة المعارف.
    9. 9.      امینی. عبدالحسین‌بن احمد(1387ق). الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب. ط الثالثة. بیروت: دار الکتاب العربی.
    10. 10.    باتامور، تام (1383). جامعه‌شناسی سیاسی. ترجمة منوچهر صبوری. تهران: نشر شب‌تاب.
    11. 11.    بشیریه، حسین (1372). انقلاب و بسیج سیاسی. تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
    12. 12.    ــــــــــ (1374). جامعه‌شناسی سیاسی. تهران: نشر نی.
    13. 13.    بشیریه، حسین و قاضیان، حسین (1380). «بررسی تحلیلی مفهوم شکاف‌های اجتماعی». شناخت. تابستان. ش30: 74-39.
    14. 14.    بلاذری، أحمدبن یحیی (1417ق). أنساب الاشراف. تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی. بیروت: دارالفکر.
    15. 15.    بهبودی، محمدباقر (1368). سیرة علوی. تهران: چاپ حیدری.
    16. 16.    بهروزلک، غلامرضا (1379). «تحلیلی جامعه‌شناختی از بحران‌های اجتماعی- سیاسی حکومت علوی». فصلنامة علوم سیاسی. س3. زمستان. ش11: 125-108.
    17. 17.    جعفرپیشه فرد، مصطفی (1379). «خاستگاه حکومت علوی، الهی یا مردم؟». فصلنامة حکومت اسلامی (ویژه‌نامة حکومتعلوی). س5. پاییز. ش3: 87-47.
    18. جعفریان، رسول (1380ش). تاریخ و سیرة سیاسی امام علی (ع). قم: دلیل ما.
    19. حسین، طه (1354). علی و فرزندانش. ترجمة محمدعلی شیرازی. تهران: گنجینه.
    20. 20.    حمیدی، محمدمحسن (1379). «بنیادهای سیاست علوی». مشکوة. پاییز و تابستان. ش68و69: 50-34.
    21. خزاز قمی، علی‌بن محمد (1401ق). کفایة الأثر فی النص علی الأئمة الإثنی عشر. تحقیق السید عبداللطیف الحسینی الکوه‌کمری. قم: بیدار.
    22. خلیف، یوسف (1388ق). حیاة الشعر فى الکوفة. قاهره: دارالکتاب العربی.
    23. خمینی، روح‌الله (1381ق). المکاسب المحرمة. ج2. تقریر مجتبی طهرانی. قم: المطبعة العلمیة.
    24. 24.    درخشه، جلال (1379). مواضع سیاسی امیرالمؤمنین (ع) در قبال مخالفین. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
    25. 25.    دلشاد تهرانی، مصطفی (1392). لوح بینایی (تحلیل تاریخ حکومت امام علی (ع) با تأکید بر نهج‌البلاغه). تهران: دریا.
    26. 26.    دلیرپور، پرویز (1388). جامعه‌شناسی سیاسی شکاف‌های اجتماعی (بررسی‌های موردی). تهران: کویر.
    27. 27.    راش، مایکل (1377). جامعه و سیاست: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی. ترجمة منوچهر صبوری. تهران: سمت.
    28. 28.    شهیدی، سید‌جعفر (1369). تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان. چ38. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
    29. 29.    ــــــــــ (1377). زندگانی امیرمؤمنان علی (ع) (علی از زبان علی). تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    30. 30.    طبری، محمدبن جریر (1387ق). تاریخ الطبری (تاریخ الاُمم و الملوک). تحقیق محمد أبوالفضل إبراهیم. ط الثانیة. بیروت: دارالتراث.
    31. 31.    ــــــــــ (1375). تاریخ طبری. ج3. ترجمة ابوالقاسم پاینده. تهران. اساطیر.
    32. 32.    عاملی، السیدجعفر مرتضی (1429ق). الصحیح من سیرة الإمام علی (ع) (المرتضی من سیرة المرتضی). بیروت: المرکز الإسلامی.
    33. 33.    عسکری، سید‌مرتضی (1389). نقش ائمه در احیای دین. قم: مؤسسة علمی فرهنگی علامه عسکری. دانشکدة اصول‌الدین.
    34. 34.    علایلی، عبدالله (1373-1372). برترین هدف در برترین نهاد (پرتوی از زندگانی امام حسین (ع)). ترجمة سیدمحمدمهدی جعفری. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    35. 35.    کلینی رازی، محمدبن یعقوب (1407ق). الکافی. تحقیق علی‌اکبر الغفاری. ط الرابعة. بیروت: دار صعب و دار التعارف.
    36. 36.    کوهن، آلوین استانفورد (1374). تئوری‌های انقلاب. ترجمة علیرضا طیب. چ4. تهران: نشر قومس.
    37. 37.    مادلونگ، ویلفرد (1377). جانشین حضرت محمد (ص). ترجمة احمد نمایی و دیگران. مشهد: آستان قدس رضوی (بنیاد پژوهش‌های اسلامی).
    38. محمدی، جمعه‌خان (1385). تعدیل نابرابری‌های اجتماعی در دولت امام علی (ع). با راهنمایی محمود تقی‌زاده داوری. چ3. قم: انتشارات شیعه‌شناسی.
    39. محمدی ری‌شهری، محمد (1382-1381). دانشنامة امیرالمؤمنین (ع). قم: دارالحدیث.
    40. 40.    مسعودی، علی‌بن الحسین (1409ق). مروج الذهب و معادن الجوهر. تحقیق اسعد داغر. ط الثانیة. قم: دار الهجرة.
    41. 41.    مفید، محمدبن محمدبن النعمان العکبری البغدادی (1413ق.الف). الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد. تحقیق مؤسسة آل البیت (علیهم‌السلام). قم: مؤسسة آل البیت (علیهم‌السلام).
    42. 42.    ــــــــــ (1413ق.ب). الجمل و النصرة لسیّد العترة فی حرب البصرة. تحقیق السیدعلی میرشریفی. قم: المؤتمر العالمی الألفیة الشیخ المفید.
    43. 43.    موسوی‌نیا، سیدمهدی (1393). «نیروهای اجتماعی مؤثر در تأسیس حکومت علوی». پایان‌نامة کارشناسی ارشد. به‌راهنمایی دکتر سیدمحمدرضا احمدی طباطبایی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
    44. 44.    نصربن مزاحم المنقرى، ابوالفضل (1382ق). وقعة صفین. تحقیق عبدالسلام محمد هارون. ط الثانیة. قم: مکتبة آیةالله مرعشی.
    45. 45.    نمیری بصری، عمربن شبّة (1410ق). تاریخ المدینة المنورة. تحقیق فهیم محمد شلتوت. بیروت: دارالتراث.
    46. 46.    همایون، سید‌حسین (1381). «نقش بازدارندة خواص در حکومت علوی». اندیشة حوزه. س7. ش3و4.
    47. 47.    یعقوبی. احمدبن أبی‌یعقوب (بی‌تا). تاریخ الیعقوبی. بیروت: دار صار.

    ب) خارجی

    1. Marx, Karl and Engels, Friedrich (1998). The Communist Manifesto. Edited by David McClelland. Oxford: Oxford University Press.
    2. McLean, Iain (1996). Politics. Oxford: Oxford University Press.
    3. Parsons, Talcott (1966). Societies: Evolutionary and Comparative Perspectives. Englewood Cliffs: New Jersey.