تلاش‌های سیدضیاءالدین طباطبایی در ایجاد کنفدراسیون میان ایران و آذربایجان (روسیه) 24 دی 1298

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

این مقاله پیرامون تلاش های دیپلماتیک سیدضیاءالدین طباطبایی می باشد که در رأس یک هیأت رسمی از سوی دولت ایران در سال 1298 (هجری شمسی) به منطقه قفقاز اعزام شده است. این هیأت بلندپایه دیپلماتیک زمانی به قفقاز اعزام شده است که منطقه در تب و تاب تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی به سر می برد. امپراتوری بزرگ روسیه همسایه شمالی ایران و یکی از نیرومندترین قدرت‌های جهانی به سرعت در حال فروپاشی است. جنگ جهانی اول (1293-1297 هجری شمسی) به همراه جنگ‌های دیگری که با سایر قدرت‌های اروپایی از نیمه دوم قرن نوزدهم در امپراتوری روسیه اتفاق افتاده، زمینه‌های اضمحلال آن قدرت را به همراه آورده است. انقلاب اکتبر (1296) روند این فروپاشی را تسریع می نمود. این انقلاب روسیه را در ورط? یک جنگ داخلی تمام عیار میان نیروهای موافق و مخالف انقلاب گرفتار ساخته. در اثناء این تحولات حکومت ایران هیأتی را به ریاست سیدضیاءالدین طباطبایی به منطقه قفقاز اعزام می دارد. هدف هیأت رسیدگی به وضعیت ایرانیانی است که در نتیجه انقلاب روسیه در منطقه قفقاز گرفتار شده‌اند. اما جدای از این هدف، سیدضیاء تلاش می نماید تا شاید مجدداً پیوندهایی میان ایران و مناطق قفقاز بالاخص آذربایجان به وجود آورد. تضعیف چشمگیر قدرت روسیه این انگیزه را در برخی مقامات ایرانی به وجود می آورد که شاید بتوان پیوند با ایران را در قالب یک فدراسیون جایگزین پیوند این مناطق با روسیه نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

The end of the first world war witnessed the disintegration of the Russian Empire. The October Revolution (1917) helped the disintegration and engulfed Russia in a bitter civil war. These developments persuaded the Iranian leaders in 1920 to send a high level delegate to Caucasia. The mission was headed by Seyyed Ziaeddin Tabatabaie who at that time was a radical nationalist journalist and held no official diplomatic post. The paper tries to explore Seyyed Zia’s attempts during this mission. Seyyed Zia is mainly remembered in Iran for his role in the famous military coup in 1921 which brought ultimately the down fall of the Qajar Dynasty and the establishment of the Pahlavy Dynasty.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Caucasia
  • Iran and October Revolution
  • Iran's Diplomacy
  • Iran's nationalism
  • Qajar
  • Russia
  • Seyyed ziaeddin Tabatabie