مفهوم‌پردازی اسطوره‌ایِ امر سیاسی در فاشیسم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار علوم سیاسی دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

چکیده

مسئلة شکل‌دهنده به مقالة پیش‌ِرو، فهم نسبتِ میان «نحوة سامان‌یابی اجتماع سیاسی» (با تمرکز بر نسبت میان فرد، جامعه و دولت) و «نوع نگرش به امر سیاسی» در ایدئولوژی فاشیسم است. پیگیری این مسئله بر این پرسش محوری پایه‌ریزی می‌شود که چگونه می‌توان نحوة سامان‌یابی اجتماع سیاسی در سیاستِ فاشیسم را از منظر شناخت‌شناسی تحلیل کرد؟ در پاسخ، فرضیة این مقاله بر این است که می‌توان نسبت وثیقی میان «ساماندهی توتالیتر جامعة سیاسی» و «مفهوم‌پردازی اسطوره‌ای از امر سیاسی» تصور کرد. در تبیین این فرض، بر این باوریم که رویکرد «پدیدارشناسی فرم سمبلیک» ارنست کاسیرر امکانات نظری راهگشایی در اختیار می‌نهد که بر مبنای آن می‌توان به تحلیل «سیاستِ فاشیسم» به‌مثابة «سیاستِاسطوره‌ای» مبادرت ورزید؛ سیاستی که بر نحوه‌ای از شناختِ اصول سامان‌بخشِ زندگی سیاسی پایه‌ریزی می‌شود که به وابستگی امر سیاسی به ذاتی بیرون از اجتماع سیاسی و، در نتیجه، به فاعلیت­زدایی از انسان می‌انجامد. به‌ تبع آن، اجتماع سیاسی به‌نحوی سامان می‌یابد که فرد و جامعة مدنی را در دولت (به‌مثابة تجسد جماعتِ اسطوره‌ای) منحل می‌سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mythical Conceptualization of the Political in Fascism

نویسنده [English]

  • Mohsen Abbaszadeh
Assistant professor, Department of Political Science, Faculty of Law and Political Science, University of Mazandaran
چکیده [English]

Having motivated by the problem of understanding the relation between ‘the organization manner of political society’ (focusing on the relation between individual, society and state) and ‘mode of thinking of the political’ in Fascism ideology, the present article addresses the matter with focusing on the central question that how one can relate ‘the way of organizing political society’ to ‘epistemological attitude’. To explain the hypothesis, which maintains that there might be a certain relation between ‘totalitarian organization of political society’ and ‘mythical conceptualization of the political’, the paper mainly takes advantage of Ernest Cassirer`s phenomenology of “symbolic form”. It is believed that such a theoretical framework can provide vision to analyze ‘politics of Fascism’ as ‘mythical politics’; politics of kind that is built on a quasi- mythical understanding of the principles of organizing the political life which leads to human passivity and dependence of the political to an essence external to the political society. Consequently, the political society is so organized that assimilates individual and civil society into state (as incarnation of mythical community).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Community
  • Individual
  • Mythical Thought
  • State
  • Totalitarianism
الف) فارسی
1. آدورنو، تئودور؛ ماکس هورکهایمر (1387). دیالکتیک روشنگری، ترجمة مراد فرهادپور و امید مهرگان، تهران: گام نو.
2. آرنت، هانا (1390). توتالیتاریسم، ترجمة محسن ثلاثی، چ سوم، تهران: ثالث.
3. استنلی، جیسن (1398). سازوکار فاشیسم؛ سیاست ما و آنها، ترجمة بابک تختی، تهران: نگاه.
4. اشمیت، کارل (1395). مفهوم امر سیاسی، ترجمة یاشار جیرانی و رسول نمازی، تهران: ققنوس.
5. اکو، اومبرتو (1384). اسطوره‌ی سوپرمن (و چند مقاله‌ی دیگر)، ترجمه خجسته کیهان، تهران: ققنوس.
6. باتای، ژرژ (1391). ساختار روان‌شناختی فاشیسم، ترجمة سمانه مرادیانی، تهران: رخداد نو.
7. باربیه، موریس (1383). مدرنیتة سیاسی، ترجمة عبدالوهاب احمدی، تهران: آگه.
8. پاسمور، کوین (1388). فاشیسم، ترجمة علی معظمی، تهران: ماهی.
9. پریچر، جفری (1384). «دموکراسی توتالیتر و دموکراسی لیبرال: دو گونه نظم سیاسی مدرن»، در توتالیتاریسم، هربرت اسپیرو و دیگران، ترجمة: هادی نوری، تهران: پردیس دانش.
10. تودُر، هنری (1382). اسطورة سیاسی، ترجمة سید محمد دامادی، تهران: امیرکبیر.
11. تورلو، ریچارد (1384). فاشیسم، ترجمة باقر نصیری، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت خارجه.
12. جنتیله، جوواننی  (1392). سرچشمه‌ها و دکترین فاشیسم، ترجمة سهیل صفاری، تهران: نگاه معاصر.
13. زول، دونالد اتول (1387). فلسفه سیاسی قرن بیستم، ترجمة محمد ساوجی، تهران: آگه.
14.ساباین، جرج (1349). تاریخ نظریات سیاسی، ترجمة: بهاءالدین پازارگاد، ج 2، تهران: امیرکبیر.
15. کاسیرر، ارنست (1382). اسطورة دولت، ترجمة یدالله موقن، چ دوم، تهران: هرمس.
16.---------- (1387الف).زبان و اسطوره، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: مروارید.
17. ------------ (1387ب). فلسفة صورت‌های سمبلیک، ج2، اندیشة اسطوره‌ای، ترجمة یدالله موقن، چ دوم، تهران: هرمس.
18. کرویز، جان مایکل (1382). «تأثیر تکنولوژی بر فرد و جامعه از دیدگاه ارنست کاسیرر»، ]پیوست[ در ارنست کاسیرر؛ اسطورة دولت، ترجمة یدالله موقن، تهران: هرمس، چ دوم، ص 460-425.
19. گرلیش، زیگفرید (1396). ارنست نولته: سیمای یک تاریخ‌اندیش، ترجمة مهدی تدینی، تهران: ثالث.
20. مارکوزه، هربرت (1394). «نبرد در برابر لیبرالیسم در برداشت توتالیتر از حکومت»، در آبندرت، ولفگانگ؛ فاشیسم و کاپیتالیسم: نظریه‌هایی درباره خاستگاه‌ها و کارکرد اجتماعی فاشیسم، ترجمة مهدی تدینی، تهران: ثالث.
21.نئوکلوس، مارک (1391). فاشیسم، ترجمة: حسن مرتضوی، تهران: آشیان.
22. نیزبت، رابرت (1384). «اجتماع تام»، در: توتالیتاریسم، هربرت اسپیرو و دیگران، ترجمة: هادی نوری، تهران: پردیس دانش.
23. وایس، جان (1389). سنت فاشیسم، ترجمة عبدالمحمد طباطبایی یزدی، تهران: هرمس.
24. ویپرمان، ولفگانگ (1394). نظریه‌های فاشیسم، ترجمة مهدی تدینی، تهران: ثالث.
25. هولاب، رابرت (1386). یورگن هابرماس؛ نقد در حوزة عمومی، ترجمة حسین بشیریه، تهران: نشر نی.
 
ب) خارجی
26. Bottici, Chiara (2007). A Philosophy of Political Myth, Cambridge: Cambridge University Press.
27. Cuthbertson, Gilbert Morris (1975). Political Myth and Epic, Michigan: Michigan State University Press.
28. Flood, Christopher. G (2002). Political Myth, London & New York: Rutledge.
29. Schilbrack, Kevin (2000). “Myth and Metaphysics,” International Journal for Philosophy of Religion, 48:2 (October), pp. 65-80.
30. Verne, Donald Philip (1993). “Metaphysical Narration, Science, and Symbolic Form”, The Review of Metaphysics, No. 47, summer.