دیدگاه‌های نظری دربارۀ نقش هویت در سیاست بین‌الملل

مجیدی, محمدرضا; عظیمی اعتمادی, محسن

doi:10.22059/jpq.2015.54431

دیدگاه‌های نظری دربارۀ نقش هویت در سیاست بین‌الملل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه مطالعات منطقه‌ای دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

² دانشجوی دکتری مطالعات منطقه‌ای دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

10.22059/jpq.2015.54431

چکیده

در پژوهش‌های علمی دو دهة اخیر در رشتة روابط بین‌الملل، توجه نسبتاً کمتری به نقش عوامل فرهنگی (در مقایسه با عوامل مادی) در فرایند سیاست بین‌الملل شده است. هویت، به‌خصوص هویت جمعی، یکی از این عوامل فرهنگی است که نقش شایان توجهی در تعریف منافع ملی و شکل‌دهی به رفتار سیاست خارجی کشورها ایفا می‌کند. این مقاله به بررسی مفهوم هویت و نقش آن در فرایند سیاست بین‌الملل از دیدگاه نظریه‌های مختلف موجود می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

THEORETICAL PERSPECTIVES ON THE ROLE OF IDENTITY IN INTERNATIONAL POLITICS

نویسندگان [English]

Mohammad Reza Majidi ¹
Mohsen Azimi Etemadi ²

¹ Associate Professor, Political Science Department, University of Tehran, Iran

² Ph.D. Candidate, Political Science Department, University of Tehran, Iran

چکیده [English]

In the scientific research performed during the past two decades, relatively less
attention has been paid to the role of cultural factors (compared to material ones) in
the international political process. Identity, especially collective identity, is one of
these cultural factors which have a considerable role in the definition of national
interest and formation of states' foreign policies. This paper's goal is to present an
analysis of the concept of identity and its role in the international political process
from various existing theoretical perspectives.

کلیدواژه‌ها [English]

Constructivism
Critical Theory
Identity
international politics
Liberalism
Postmodernism
Realism

مراجع

الف) فارسی
1. برزگر، ابراهیم (1389)، روانشناسی سیاسی، تهران: سمت.
2. بزرگی، وحید (1376)، دیدگاه‌های جدید در روابط بین‌الملل، تهران: نشر نی.
3. تاجیک، محمدرضا (1384)، «موج چهارم امنیتی و پارادوکس‌های امنیت ملی در ایران امروز»، فرهنگ و اندیشه، ش 14 و 15.
4. دیویتاک، ریچارد و جیمز دردریان (1380)، نظریة انتقادی، پست‌مدرنیسم و نظریة مجازی در روابط بین‌الملل، ترجمة حسین سلیمی، تهران: گام نو.
5. رجایی، فرهنگ (1383)، مشکلة هویت ایرانیان امروز، تهران: نشر نی.
6. سازمند، بهاره (1384)، «تحلیل سازه‌انگارانه از هویت ملی در دوران جنگ تحمیلی»، فصلنامة مطالعات ملی، ش 22.
7. شیخاوندی، داور (1380)، ناسیونالیسم و هویت ایرانی، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
8. قاسمی، محمد (1383)، «هویت در فضای پست‌مدرن»، فصلنامة مطالعات راهبردی، ش 2.
9. قریشی، فردین (1381)، «جهانی شدن و تحول در تصور ما از خویشتن»، فصلنامة مطالعات ملی، ش 11.
10. لژه، دانیل هروبوه (1380)، «انتقال و شکل‌گیری هویت اجتماعی- دینی در مدرنیته»، ترجمة سیدمحمود نجاتی، فصلنامة پژوهش، سال پنجم، ش 20 و 21.
11. مشیرزاده، حمیرا (1384)، تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل، تهران: سمت.
12. معمار، رحمت‌الله (1378)، سنجش گرایش به هویت تاریخی، تهران: ادارة کل مطالعات مرکز تحقیقات و سنجش برنامه‌ای سازمان صدا و سیما.
13. مورگنتا، هانس جی (1374)، سیاست میان ملت‌ها، ترجمة حمیرا مشیرزاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه.
14. نظری، علی‌اشرف (1385)، «پست مدرنیسم و هویت سیاسی»، فصلنامة مطالعات ملی، ش 27.
15. هابدن، استیون (1379)، روابط بین‌الملل و جامعه‌شناسی تاریخی، ترجمة حمید زنگنه، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه.
16. هیوز، استوارت (1377)، هجرت اندیشة اجتماعی، ترجمة عزت‌الله فولادوند، تهران: طرح نو.
ب) خارجی
1. Almond, Gabriel and Verba, Sidney (eds) (1980( The Civil Culture Revisited, Boston, MA: Little Brown and Co.
2. Beetham, O. & L. Christopher (1998), Legitimacy and the European Union, London: Longman.
3. Brown, Archie & Jack Gray (eds) (1979), Political Culture and Political Change in Communist States, London: Macmillan.
4. Burke, Peter (1991), "Identity processes and social stress", American Sociological, Review 50: 836-849.
5. Cerutti, Furio (2003), "A political identity of the Europeans?" Thesis Eleven 72.
6. Delanty, Gerard (2003), "The making of a post-Western Europe: a civilizational analysis", Thesis Eleven 72: 8-25.
7. Easton, David (1965), A Framework for Political Analysis, New York: Oxford University.
8. Frueh, James (2002), Political Identity and Social Change: The Remaking of South-African Social Order, New York: State University of New York Press.
9. Fuchs, D. & A. Schlenker (2006), European Identity and the Legitimacy of the EU, Background Paper, Conference on EU Consent, Work Package V, Lodz.
10. Goff, P. & K.C. Dunn (2004), Identity and Global Politics: Theoretical and Empirical Elaborations, New York: Palgrave.
11. Hopf, Ted (1998), "The promise of constructivism in international relations theory", International Security 23 (1).
12. Horowitz, Michael (2002), Research Report on the Use of Identity Concepts in International Relations, Completed for the Harvard Identity Project.
13. Huntington, Samuel P. (1996), The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order, New York: Simon & Schuster.
14. McDonald, Matt (2008), "Constructivism" in Paul D. Williams (ed.), Security Studies: An Introduction, London and New York: Routledge.
15. Neumann, Iver B. (1999), Uses of the Other: "The East" in European Identity Formation. Manchester: Manchester University Press.
16. Price, Richard & Christian Reus-Smit (1998), "Dangerous liaisons? Critical international theory and constructivism", European Journal of International Relations 4 (3): 259-94.
17. Rousseau, David L. & Rocia Garcia Retamero (2007), "Identity, power and threat perception: A cross national experiment study", Journal of Conflict Resolution 51 (5).
18. Verba, Sidney (1965), "Comparative political culture" in Lucian W. Pye and Sidney Verba (eds) Political Culture and Political Development, Princeton, NJ: Princeton University Press.
19. Wendt, Alexander (1999), Social Theory of International Politics, Cambridge: Cambridge University Press.
20. White, Stephen (1979), Political Culture and Soviet Politics, London: Macmillan.
21. Williams, Michael C. (1998), "Identity and the Politics of Security", European Journal of International Relations 4 (2).