موج گذار به دموکراسی در جمهوری اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه معارف دانشکده علوم انسانی دانشگاه امام حسین(ع)

چکیده

«گذار به دموکراسی» از نتایج قابل کنترل برخی جنبش‌های اجتماعی است که در مسیر لیبرال دموکراسی هدایت می‌شود. ناکارآمدی سلطه‌گری نظام سلطه با روش سخت‌افزاری، غرب را ناچار به ترویج لیبرال دموکراسی با روش نرم‌افزاری برای تغییر حکومت‌های غیردموکراتیک کرد که «دورة گذار» یاد می‌شود. روش نوینی که با افزایش شکاف‌های اجتماعی، اصل رضایت‌مندی شهروندان را هدف قرار داده و بستر انقلاب‌های نوین (مخملی) را فراهم کرده است و به فروپاشی نظام سیاسی ختم می‌شود. رویکرد نظریة گذار معطوف به این است که در ایران نیز تغییر، امری اجتناب‌ناپذیراست. هانتینگتون در نظریة خود ظهور اصلاح‌طلبان را از ملزومات «دورة گذار» دانسته که در ایران اسلامی نیز با شکل‌گیری جبهة اصلاحات انتظار تغییرات بنیادی می‌رفت. اما بستر و زمینة این تغییر و گذار به خاطر ماهیت نظام اسلامی و تفاوت ماهوی با سایر نظام‌ها به‌صورت کامل میسر نشد. لذا، با روش تبیینی و کیفی سعی شده است چرایی ناکامی گذار در ایران تبیین شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Wave of transition to democracy in Islamic Republic of Iran

نویسنده [English]

  • Ahmad Javani
Assistant Professor, Department of Theology, Imam Hossein University, Iran
چکیده [English]

“Transition to democracy” is one of the significant results of social movements. Inefficient domination using hardware method by the control system led the West to encourage liberal democracy using software method in order to change non-democratic governments, referred to as “Transition Period” or velvet revolution- The approach of Transition theory holds that change is also necessary in Iran (after Revolution). Huntington describes the emergence of reformers as a precondition for Transition Period; accordingly, the formation of reform front in Iran opened the door for fundamental changes. However, the ground was not fully prepared for this transition and change due to nature of Islamic system and its structural difference with other systems. Therefore, the current paper aims to examine the reason of transition failure in Iran using explanatory and qualitative method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • abolition
  • Democracy
  • reform
  • Social Change
  • soft war
  • wave of transition
  1. بشیریه،حسین ،گذار به دموکراسی(مباحث نظری) ، انتشارات نگاه معاصر،تهران،1384.
  2. .جنگ نرم 5 براندازی نرم در کشورهای مدل»، مؤسسه فرهنگی وبین المللی ابرار معاصر، چاپ سوم، تهران، 1386.
  3. جنگ نرم،دوست مشاور،انتشارات ستوس،تهران،1392
  4. .ساندرس، استیونر فرانسیس، ترجمه و نشر توسط بنیاد فرهنگی- پژوهشی غرب شناسی، تهران1382.
  5. شریفی، احمد حسین، جنگ نرم، تهران، موسسه اموزشی وپژوهشی امام خمینی(ره)، 1389.
  6. .شارپ، جین، از دیکتاتوری تا دموکراسی، چارچوبی نظری برای کسب آزادی، سایتwww. bedoonemarz
  7. غضنفری، کامران، امریکا و براندازی جمهوری اسلامی (توهم یا واقعیت)،انتشارات کیا، تهران، 1380.
  8. لوین، اندرو،  نظریه لیبرال دموکراسی، ترجمه و تحشیه انتقادی سعید زیبا کلام، تهران: انتشارات سمت، 1380.
  9. الموند، گابریل ا. ودیگران،  «چارچوبی نظری برای بررسی سیاست تطبیقی»، ترجمه علیرضا طیب، تهران، مرکز اموزش مدیریت دولتی، 1376
  10. نائینی، محمد علی، «اصول ومبانی جنگ نرم»نشر ساقی، تهران، 1391.
  11. نوازنی، بهرام، «الگوهای رفتاری امریکا در رویارویی با جمهوری اسلامی ایران (1380-1357) » مرکز اسناد

انقلاب اسلامی، تهران، 1383.

  1. .نای، اس جوزف، قدرت نرم، مترجمان سید محسن روحانی–مهدی ذوالفقاری، تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، 1387.
  2. .هانتینگتون، ساموئل، «سامان سیاسی در جوامع دست‌خوش دگرگونی» مترجم محسن ثلاثی، نشر علم، تهران.
  3. ------------- ،موج سوم دموکراسی در پایان قرن بیستم،ترجمه احمد شهسا،نشر روزنه، تهران، 1370.
  4. .واعظی، حسن، «اصلاحات وفروپاشی»، انتشارات سروش، تهران، 1379.
  5. فضلی نژاد،پیام،ارتش سری روشنفکران،(نیمه پنهان ج 45)دفتر پژوهش های موسسه کیهان،نهران، 1391.
  6. واعظی، حسن، «اصلاحات وفروپاشی»، انتشارات سروش، تهران، 1379.
  7. منوچهری، عباس، رهیافت و روش در علوم سیاسی، سازمان مطالعه وتدوین کتب علوم انسانی، تهران، 1387.
  8. بهروز لک، غلامرضا، «جهانی شدن واسلام سیاسی در ایران»، انشارات پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی، تهران، 1386.