دیاسپورای ارمنی: فرصت ها و تهدیدهای پیش روی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مطالعات منطقه‌ای دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

ارامنۀ ایران از سویی بخشی از جمعیت دیاسپورای ارمنی پراکنده در جهان به شمار می‌روند و میهنی نمادین به نام ارمنستان دارند. از سوی دیگر، تقریباً در هیچ دوره‌ای از تاریخ، سرنوشتی جدا از سایر ایرانیان نداشته‌اند و ایران میهن واقعیشان به شمار می‌رود. آنان به مثابة یکی از اقوام ایرانی، در بسیاری از تحولات کشورمان، به‌ویژه از اواخر قرن نوزدهم به بعد، نقش برجسته‌ای داشته‌اند. امروز نیز باید بستر لازم برای نقش‌آفرینی این مردم و بهره‌گیری از توانمندی‌های آنان در جهت حل مشکلات داخلی و خارجی کشور فراهم باشد. در این نوشتار تلاش شده است به این سؤال پاسخ گفته شود: «حضور دیاسپورای ارمنی در ایران چه فرصت‌ها و تهدیدهایی را پیش روی جمهوری اسلامی ایران قرارمی‌دهد؟» فرضیۀ اصلی مقاله این است که حضور بخشی از جمعیت دیاسپورای ارمنی در ایران با توجه به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های این گروه در سطح جهان، فرصت‌هایی را در عرصۀ سیاست خارجی و داخلی برای جمهوری اسلامی ایران به ارمغان می‌آورد که اهمیت آن‌ها به مراتب بیش از تهدیدهای احتمالی است. این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی این موضوع می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Armenian Diaspora: opportunities &threats facing Iran

نویسندگان [English]

  • Akbar Valizadeh 1
  • Shiva Alizadeh 2
1 Assistant Professor, Department of Regional Studies, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Ph.D Student, Department of Regional Studies, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Armenians of Iran account for a part of the Armenian diaspora, scattered around the world and have a symbolic homeland named Armenia, on the one hand, and they have shared history with other Iranians over the centuries, on the other, and Iran is considered as their real home country. As an Iranian ethnic group, they have had a brilliant role in very eventful periods of our history especially since the last decades of 19th century. And today also, appropriate context must be provided for realizing their capacities to solve domestic and international problems with which Iran is dealing. In the current paper, we have tried to find out: "Considering the presence of Armenian diaspora in Iran, what are the opportunities and threats facing the Islamic Republic of Iran?" Our hypothesis is that: "The presence of a part of Armenian diaspora in Iran, considering the capacities and abilities of the larger Armenian community in different parts of the world, will provide Islamic Republic of Iran with opportunities in the spheres of domestic and foreign policy, which are more significant than probable threats in terms of number and importance." This subject has been investigated in the article using descriptive-analysis approach.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dashnak
  • Diaspora
  • Gregorian
  • HIAS
  • host countries
  • Iran
  • lobby

مراجع

  1. فارسی:

    1. اوساتچوا، مارینا (7/4/1391)، «بزرگترین دیاسپورای ارمنی جهان: دیاسپورای روسیه و علل پراکندگی آن»، ترجمۀ نسیم نجفی، سایت انسان شناسی و فرهنگ، http://anthropology.ir/node/14513  (تاریخ دسترسی: 20/5/1393).
    2. آبراهامیان، گایانه (1389)، «کوچ ارمنیان ایران به ارمنستان»، دوهفته نامۀ هویس، شمارۀ 91، http://oldfarsi.hooys.com/Aramaneye_Iran/  (تاریخ دسترسی: 25/5/1393).
    3. انسان‌شناسی و فرهنگ (18/3/1392)، «انتخابات، ارامنۀ ایران و مطالبات آنها»، http://anthropology.ir/node/18767  (تاریخ دسترسی:29/5/1393).
    4. انسان‌شناسی و فرهنگ (23/11/1389)، «بحران سیاسی لبنان و جایگاه ارامنه در معادلات سیاسی آن کشور»، http://anthropology.ir/node/8614  (تاریخ دسترسی: 20/5/1393).
    5. تاریخ شفاهی (25/4/1393)، «تصویب لایحۀ آموزشی قتل عام ارامنه در مجلس ایالتی کالیفرنیا»، http://www.ohwm.ir/show.php?id=2295  (تاریخ دسترسی:4/5/1393).
    6. خبرگزاری میراث فرهنگی (16/1/1393)، «گردشگران ایرانی فرشتۀ نجات پول ارمنستان شدند»، http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=109579&Serv=0&SGr=0> > (تاریخ دسترسی: 20/11/1393).
    7. روزنامۀ آلیک (20/8/1392)، «به پیشنهاد اسقف اعظم سبوه سرکیسیان، شورای جهانی کلیساها، آمریکا . کشورهای غربی را ملزم کرد تا به تحریم ها علیه جمهوری اسلامی ایران پایان دهند.»، http://www.alikonline.ir/fa/fa/news/social/item/215  (تاریخ دسترسی:30/5/1393).
    8. روزنامۀ آلیک (29/3/1393)، «تجمع اعتراض آمیز ارامنۀ تهران در محکومیت کشتار مردم بی دفاع سوریه»، http://www.alikonline.ir/fa/fa/news/social/item/414  (تاریخ دسترسی: 18/5/1393).
    9. روزنامۀ آلیک (30/5/1393)، «دکتر کارن خانلری نمایندۀ ارمنیان تهران و شمال کشور در نشست مشروطه و اقوام ایرانی: نقش ارمنیان در انقلاب مشروطۀ ایران»، http://www.alikonline.ir/fa/fa/news/social/item/532  (تاریخ دسترسی: 2/6/1393).
    10. روزنامۀ آلیک (30/5/1393)، «پیام به کنگرۀ ارامنه در قره‌کلیسا»، http://www.alikonline.ir/fa/fa/news/social/item/540  (تاریخ دسترسی: 2/6/1393).

     

    1. سایت تحلیلی خبری همصدا (17/1/1392)، «کاهش شدید گردشگران نوروزی ایران در ارمنستان»، < http://www.hamseda.ir/fa/pages/?cid=7102> (تاریخ دسترسی: 15/11/1393).
    2. سلیمی، حسین (1386)، «نگرشی سازه انگارانه به هویت ملی در ایران»، فصلنامۀ مطالعات ملی، سال هشتم، شماره 3، صص. 31-53.
    3. سیدامامی، کاووس (1387)، «هویت های قومی از کجا برمی خیزند؟: مروری بر نظریه های اصلی»، فصلنامۀ خط اول، سال دوم، شمارۀ 7، صص. 15-23.
    4. طبیبیان، جیوان (1390)، «مخاطرات دموکراتیزه کردن تشکیلات دیاسپورای ارمنی»، ترجمۀ روبرت صافاریان، دوهفته نامۀ هویس، شمارۀ 114، http://oldfarsi.hooys.com/Aramaneye_Iran/  (تاریخ دسترسی: 15/2/1393).
    5. صافاریان، روبرت (1391)، «ارامنه کی و چطور به ایران آمدند؟ دورۀ پیش از شاه عباس صفوی»، دوهفته نامۀ هویس، شمارۀ 122، http://oldfarsi.hooys.com/Aramaneye_Iran/  (تاریخ دسترسی: 20/5/1393).
    6. فرهنگ امروز (16/7/1393)، «حداد عادل: وجود ارامنه در ایران به بهبود روابط ایران و ارمنستان کمک کرده است»، < http://farhangemrooz.com/news/22964/> (تاریخ دسترسی: 15/11/1393).
    7. مشیرزاده، حمیرا (1390)، تحول در نظریه های روابط بین الملل، چاپ ششم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
    8. هویس (22/4/1392)، «لابی ارامنه در آمریکا»، http://farsi.hooys.com/?p=1163  (تاریخ دسترسی: 30/4/1393).

     انگلیسی:

    1. Armenia Now (5/3/2013), " Russian-Armenian beats U.S.-Armenian on latest Forbes billionaire list", http://www.armenianow.com/news/44117/armenian_samvel_karapetyan_kirk_kerkorian_billionaire_forbes_list (accessed on: 2/19/2015).
    2. Armenian Revolutionary Federation, “In the Diaspora”, http://www.arfd.info/the-arf-d-in-the-diaspora/ (accessed on: 5/20/2014).
    3. Asbarez (9/14/2012), "Baku Blames Armenian Lobby for EU Resolution", http://asbarez.com/105405/baku-blames-armenian-lobby-for-eu-resolution/ (accessed on: 12/30/2014).
    4. Astourian, Stephan H. (2005), “State, Homeland and Diaspora: The Armenian and Azerbaijan Cases”, pp. 80-112 in Central Asia and the Caucasus Transnationalism and Diaspora, Edited by Touraj Atabaki and Sanjyot Mehendale, London & New York: Routledge.
    5. Bournoutian, George A. (1994), “A History of the Armenian People, Vol. 2, http://www.iranchamber.com/people/articles/armenians_in_iran2.php (accessed on:8/2/2014).
    6. Chakhalyan,Hasmik (2007), The Role of the Armenian Diaspora in Homeland Economic Development: Challenges and Oppportunities,Thesis for the Degree of M.A.Central European University, Budapest, http://www.etd.ceu.hu
    7. Clunan, Anne L. (2012), “Constructivism’s Micro-Foundations: Aspirations, Social Identity Theory and Russia’s National Interests”, delivered at American Political Science Association Annual Meeting. 
    8. Eurasianet (2/13/2015), "U.S. Jewish Groups Back Azerbaijan Despite Rights Concerns", http://www.eurasianet.org/node/72071 (accessed on: 2/19/2015).
    9. Gyulumyan, Gohar (2008), “Enhancing the Role of the Diaspora in Promoting Armenia’s Sustainable Development, Duke Center for International Development, http://www.aiprg.net/UserFiles/File/annual08/papers/Gohar_Gyulumyan.pdf .
    10. Handbook for Armenians Abroad (2012), International Labour Organization, http://www.ilo.org/dyn/migpractice/docs/58/Handbook[1].pdf .
    11. Hergnyan, Manuk & Anna Makaryan (2006), “The Role of the Diaspora in Generating Foreign Direct Investments in Armenia”, Economy and Values Research Center, http://www.ev.am .
    12. Laguerre, Michel S. (2006), Diaspora, Politics and Globalization, New York: Palgrave macmillan.
    13. Meral, Ziya (2012), “Iran, Armenians and Armenia”, http://www.thecommentator.com/article/796/iran_armenians_and_armenia (accessed on: 8/2/2014).
    14. Minoian, Victoria & Lev Freinkman (2005), “Armenia: What Drives First Movers and How Can Their Efforts Be Scaled up?”, World Bank Institute, http://mpra.ub.uni-muenchen.de/10010
    15. Ralchev, Stefan (2010), ”Waiting on the Protocols: Armenian-Turkish Relations and Possible Areas of Cooperations”, http://www.iris-bg.org (accessed on: 20/2/2012).
    16. Stepanian, Karen (2010), “Armenians Torn Over Emigration from Iran”, http://iwpr.net/report-news/armenians-torn-over-emigration-iran (accessed on: 8/2/2014).
    17. Tert.am (5/3/2013), "World's Richest Armenians According to Forbes; Kerkorian No Longer Leads List", < http://www.tert.am/en/news/2013/03/05/forbes-richest-armenians/717850> (accessed on: 2/19/2015).
    18. The Hill (1/14/2013), "Christian Armenia and Islamic Iran: An Unusual Partnership Explained", < http://thehill.com/blogs/congress-blog/foreign-policy/276961-christian-armenia-and-islamic-iran-an-unusual-partnership-explained> (accessed on: 2/19/2015).
    19. Turkish Weekly (10/17/2007), "Russia Finger Inside Capitol Hill: Armenian Lobby", http://www.turkishweekly.net/op-ed/2293/russian-finger-inside-capitol-hill-armenian-lobby.html (accessed on: 12/15/2014).
    20. Van Gorder, Christian (2010), Christianity in Persia and the Status of Non-Muslims In Iran, Plymouth: Lexington Books.
    21. Varadarajan, Latha (2010), The Domestic Abroad, New York: Oxford University Press.
    22. Zehfuss, Maja (2004), Constructivism in International Relations: The Politics of Reality, Cambridge: Cambridge University Press.  

     

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 28 بهمن 1393
  • تاریخ بازنگری: 09 دی 1394
  • تاریخ پذیرش: 20 اردیبهشت 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار