فناوری اطلاعات و تحول در مفهوم حکمرانی خوب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روابط بین‌الملل دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

فناوری اطلاعات به‌منزلۀ ابزاری نوین و بسیار کارامد در ارتباطات انسانی، کارکردهای متعددی دارد که تأثیر بر مدیریت امور عمومی از جملۀ آنهاست. همگام با رشد و گسترش این فناوری­ها در جهان معاصر، این کارکرد نیز توسعه یافته و در حال تبدیل شدن به پارادایمی مهم در مدیریت و ادارۀ کارامد جوامع در اقصی نقاط جهان است. از دیگر سو حکمرانی خوب نیز به‌مثابۀ مقوله­ای که از دیرباز در بحث از کارامدی حکومت­ها مطرح بوده است، در سال­های اخیر بار دیگر مورد توجه و تدقیق قرار گرفته و به یک معنا در مشروعیت‌بخشی دولت­ها نقش اساسی ایفا کرده است. عنایت به گسترش حجم و کیفیت خدماتی که از سوی جامعه و بخش­های مختلف آن مورد انتظار است، بر دشواری تحقق حکمرانی خوب افزوده و الزاماتی را برای آن تعریف کرده است؛ تا آنجا که به‌نظر می­رسد تنها از رهگذر کاربست فناوری­های نوین اطلاعاتی و ارتباطی می­توان به تحقق شاخص­های حکمرانی خوب در یک جامعه امید داشت. مقالۀ حاضر ضمن توجه به رابطۀ تنگاتنگ فناوری­های نوین اطلاعاتی و ارتباطی بر مقولۀ حکمرانی خوب در سالیان اخیر بر آن است تا تحول حادث‌شده در مفهوم حکمرانی خوب تحت تأثیر فناوری­ اطلاعاتی را در چارچوب پرسش چگونگی این تأثیر بررسی کند. بر این مبنا، فرض اصلی در این پژوهش تحول مفهوم حکمرانی خوب در سایۀ ایجاد و تأسیس ابزارها و روش­های نوین خدماتی با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

THE IMPACT OF INFORMATION TECHNOLOGY ON THE EVOLUTION OF THE CONCEPT OF GOOD GOVERNANCE

نویسندگان [English]

  • Ahmad Soltani Nejad 1
  • Soheil Goodarzi 2
1 Assistant Professor; Facullty of Humanities, Tarbiat Modares University, Iran
2 Ph.D Candidate; Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Iran
چکیده [English]

Information technology as a new and very efficient tool in human communications has multiple functions which affects public affair management. Along with growth and spread of such technologies in the contemporary world, this function simultaneously has spread and is becoming an important paradigm in management and regional administration all over the world. On the other hand, good governance as an old discussion about government's efficiency has been reconsidered over the recent years and has played an important role in state's legitimacy. Due to the extension of volume and quality of society, and given the fact that various parts of society expect services, it has been even more difficult to implement this type of governance. It seems that indexes of good governance could be run only through application of new information and communication technologies. Meanwhile, this article pays attention to close relation between the new information and communication technologies and good governance over the recent years, aiming to examine the evolution of this concept under the influence of the mentioned technologies. So the main hypothesis of the cuurent article is evolution of good governance under the circumstances of establishing new instruments and methods influenced by information and communication technology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • E-Government
  • Good Governance
  • Information Technology

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. آهنگرپور، عادل و حسینی­فرد، سید مجتبی (1388). «اهداف دولت الکترونیک در راستای تحقق حکمرانی خوب»، فصلنامۀ راهبرد، ش 3.
    2. باطنی، ابراهیم و یزدان‌شناس، مهدی (1385). «نگاهی به فرایند شکل‌گیری دولت الکترونیک و چالش­های فراروی آن»، فصلنامۀ فقه و حقوق، ش 9.
    3. بیگی­نیا، عبدالرضا و دیگران (1391). «بررسی تطبیقی نظام حکمرانی کوروش کبیر با اصول حکمرانی خوب»، فصلنامۀ راهبرد، سال پنجم، ش 7.
    4. پیران­نژاد، علی و قلی­پور، آرین (1386). «ارتقای اعتماد عمومی و دموکراسی الکترونیکی، نقش دولت الکترونیک»، فصلنامۀ علوم انسانی مدرس، ش 4.
    5. حافظ­نیا، محمدرضا و دیگران (1391). «قابلیت­های فناوری اطلاعات در اجرای دموکراسی مستقیم»، پژوهشنامۀ علوم سیاسی، سال هفتم، ش 4.
    6. رضایی، حمیدرضا و داوری، علی (1383). «دولت الکترونیک»، ماهنامۀ تدبیر، سال پانزدهم، تابستان، ش 146 .
    7. رهبر، فرهاد (1390). «شناخت روابط علی میان مؤلفه‌های حکمرانی خوب در کشورهای در مخاطره نفرین منابع طبیعی»، سیاست‌های اقتصادی، ش 2.
    8. سامتی، مرتضی و دیگران (1390). «تحلیل تأثیر شاخص­های حکمرانی خوب بر شاخص توسعۀ انسانی؛ مطالعۀ موردی: کشورهای جنوب شرقی آسیا»، فصلنامۀ پژوهش­های رشد و توسعۀ اقتصادی، سال اول، ش 4.
    9. شریف­زاده، فتاح و قلی­پور، رحمت اله (1382). «حکمرانی خوب و نقش دولت»، ماهنامۀ فرهنگ مدیریت، سال اول، ش 4.
    10. صدیق سروستانی و دیگران (1386). «تحلیل مدل‌های حکمرانی شهری در انتخابات سومین دورۀ شورای اسلامی شهر تهران»، رفاه اجتماعی، ش 24.
    11. صفری، حسین و دیگران (1382). «مدل بلوغ دولت الکترونیک؛ وزارت بازرگانی ایران»، فصلنامۀ دانش مدیریت، ش 62.
    12. علایی اردکانی، مصطفی و مقیمی، سید محمد (1390)، «سنجش شاخص‌های حکمرانی خوب و نقش دولت الکترونیک در ارتقای آن»، مدیریت فناوری اطلاعات، سال اول، ش 3.
    13. قلی­پور، رحمت­الله (1390). حکمرانی خوب و الگوی مناسب دولت، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.
    14. قلی­زاده، علیرضا مهدی (1389). «دولت الکترونیک»، تهران: فصلنامۀ حسابدار، ش 166.
    15. کایر، آنه. مته، (1386)، حاکمیت: مفاهیم کلیدی، ترجمۀ ابراهیم گلشن و علی آدوسی، تهران، مؤسسۀ عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
    16. مرادی، محمدحسن و هاشمی فرهود، رقیه (1384). فناوری اطلاعات و دولت الکترونیکی، قم: نور علم.
    17. میدری، احمد و خیرخواهان، جعفر (1383). حکمرانی خوب؛ بنیان توسعه، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

    ب) انگلیسی

     

    1. Chiu S.W, "Good Governance or Muddling Through? Layoffs and Employment Reform in Socialist China", Communist and Post-Communist Studies Journal, No. 34,2004
    2. Ciborra, C," Interpreting E-Government & Pevelopment EFF Icincy, Transparency or Governancem", Information technology, No. 18, 2005
    3. Esty, D. C, "Good Governance at the Supranational Scale: Globalizing Administrative Law", The Yale Law Journal, 2006
    4. Freeman, Ina & Hasnaoui, Amir, "Information and Communication Technologies (ICT)", La Rochelle, France, 2010. Access in: https://halshs.archives-ouvertes.fr/hal/document
    5. Gold, k. G, "Generic Regulation Model: The Evolution of a Practical Theory for Government, Transforming Government: People", Information technology, No. 18, 2011
    6. Huther, J. and A. Shah," Applying a Simple Measure of Good Governance to the Debate on Fiscal Decentralization", 1998, Access in: World Bank-free PDF
    7. Lucas, Henry, "Information Technology for Management", McGraw Hill Book Co, 2000
    8. Maldonado, Nicole, "The World Bank’s evolving concept of good governance & Its Impact on Human Rights", Stockholm, 2010, Access in: http://web.worldbank.org/wb-site/external/menaex
    9. Mc kinalay, P,"Globalization, Sulosidiarity & Enabling the Governance",Mc kinalay & Douglas Ltd, 1999. Access in: www.mdi.co.nz site/mckinley/files/resources
    10. Meehan, Elizabeth, "From Government to Governance, Civic Participation & New Politics; the Context of Potential Opportunities for the Better Representation of Women", Queen's University Belfast, School of Politics & International Studies, 2003. Access in: http://www.qub.ac.uk/cawp/research/meehan.pdf
    11. "Millennium Declaration",General Assembly act, NO. 55/2, 2000. Access in: http://www.un.org/millennium/declaration/ares552e.htm
    12. Okot-Umao, R. W. O,"Electronic Government: Re-inventing Good Governance", Commonwealth Secretariat, London: 2001
    13. UN-HABITAT, "Global Campaign on Urban Governance: Concept Paper", 2002, Access in: www.unhabitat.com
    14. Webb, P, et al, "Attempting to Define IT Governance: Wisdom or Folly?" System Sciences, Proceedings of the 39th Annual Hawaii International Conference on IEEE, 2006
    15. http://www.worldbank.com/Index.
فصلنامه سیاست
دوره 47، شماره 1
خرداد 1396
صفحه 79-97

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 31 اردیبهشت 1395
  • تاریخ بازنگری: 15 اسفند 1395
  • تاریخ پذیرش: 26 تیر 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار