منابع سخت قدرت متعالی در اندیشۀ سیاسی امام خمینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری انقلاب اسلامی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی (ص)

2 استاد گروه علوم سیاسی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

مسئلۀ مقالۀ حاضر بررسی منابع سخت قدرت متعالی در اندیشۀ سیاسی امام خمینی است. به‌نظر می‌رسد امام خمینی، هیچ‌یک از منابع سخت  قدرت را به‌صورت مستقل، واجد قدرت نمی‌داند و همۀ آنچه را که به‌عنوان منابع قدرت مطرح است و مطرح نیست، درصورتی‌که با ایمان به خدا و اراده و انگیزۀ الهی پیوند بخورد، دارای قدرت می‌داند. برای تبیین این دیدگاه، از چارچوب نظری متخذ از دیدگاه امام خمینی استفاده شده است. براساس نظریۀ انسان‌شناسی ایشان، انسان دارای سه بعد است؛ غیبی و روحی، برزخی و خیالی، شهودی و دنیوی. این ابعاد دارای رابطه‌ای تشکیکی با یکدیگرند. براساس این نظریه که نقش چارچوب نظری مقالۀ حاضر را ایفا می‌کند، منابع سخت قدرت ذیل بعد سوم، یعنی بعد جسمی و مادی و در ارتباط با بعد اول و دوم، بحث می‌شود که در این مقاله با روش توصیفی ـ اکتشافی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

منابع سخت قدرت متعالی در اندیشه سیاسی امام خمینی

نویسندگان [English]

  • Reza Lakzaei 1
  • Mostafa Malakotian 2
1 -
2
چکیده [English]

بررسی منابع سخت قدرت متعالی در اندیشه سیاسی امام خمینی مسئله مقاله حاضر است. به نظر می‏رسد امام خمینی، هیچ یک از منابع سخت قدرت را به صورت مستقل، واجد قدرت نمی‏داند و همه آنچه را که به عنوان منابع قدرت مطرح است و مطرح نیست، در صورتی که با ایمان به خدا و اراده و انگیزه الهی پیوند بخورد، دارای قدرت می‏داند. برای تبیین این دیدگاه، از چارچوب نظری متخذ از دیدگاه امام خمینی استفاده شده است. بر اساس نظریه انسان شناسی ایشان، انسان دارای سه بعد است؛ غیبی و روحی، برزخی و خیالی، شهودی و دنیوی. این ابعاد دارای رابطه‏ای تشکیکی با یکدیگر هستند. بر اساس این نظریه که نقش چارچوب نظری مقاله حاضر را ایفا می‏کند، منابع سخت قدرت ذیل بعد سوم، یعنی بعد جسمی و مادی و در ارتباط با بعد اول و دوم، بحث می‏شود که در این مقاله با روش توصیفی ـ اکتشافی ارائه ‏شده است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • امام خمینی
  • منابع سخت قدرت
  • اندیشه سیاسی
  • قدرت متعالی
  1. قرآن کریم

    1. ابن أبی جمهور، محمد بن زین الدین (1405ق). عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، مصحح: مجتبی عراقی، قم: دار سید الشهداء للنشر.
    2. اسکندری، محمدحسین؛ و دارابکلائی، اسماعیل (1391). پژوهشی در موضوع قـدرت؛ انواع، منابع، پیامدها و کنترل، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    3. اغصان، علی رحیق (1384). با همکاری مارک گلی، دانشنامه در علم سیاست، تهران: فرهنگ صبا.
    4. آشوری، داریوش (1389). دانشنامۀ سیاسی، تهران: مروارید، چ نوزدهم.
    5. برسفوردفاستر، مایکل(1388). خداوندان اندیشۀ سیاسی، ترجمۀ علی رامین، جواد شیخ الاسلامی، چ چهارم،تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
    6. جوادی آملی، عبدالله، اسلام و محیط زیست، کتابخانۀ دیجیتال اسراء.
    7. ----------- (1388). اسلام و محیط زیست، قم: اسراء.
    8. حر عاملى، محمد بن حسن(‏1409ق‏). وسائل الشیعه، مصحح: مؤسسة آل البیت علیهم السلام‏، قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام.

     

    1. خمینی (1389). آداب الصلوه، چ هفدهم، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    2. ـــــــــــــــ (1426ق). الاجتهاد و التقلید، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی.
    3. ـــــــــــــــ (1390). ولایت فقیه، چ بیست‌وچهارم، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    4. ـــــــــــــــ (1381). تقریرات فلسفۀ امام خمینی، تقریر عبدالغنی اردبیلی، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    5. ـــــــــــــــ (1373). دیوان امام، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    6. ـــــــــــــــ (1377). شرح چهلحدیث، تهران: مؤسسۀ ‌تنظیم ‌و نشر آثار امام ‌خمینی.
    7. ـــــــــــــــ (1391). شرح دعای سحر، ترجمۀ مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ سوم، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    8. ـــــــــــــــ (1385). صحیفۀ امام، تهران: چ چهارم، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (اکثر جلدها).
    9. ـــــــــــــــ (بی‌تا). تفسیر سورۀ حمد، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
    10. درزی‌کلایی، محمدرضا؛ و آقاحسینی، علیرضا، «تأثیر شهادت طلبی از دیدگاه امام خمینی»، فصلنامۀ مطالعات انقلاب اسلامی، دوره نهم، ش 31، ص 106-91.
    11. رشید رضا، الخلافة او الامامة العظمی، القاهرة: الناشر الزهراء للاعلام العربی.
    12. زرقانی، سید هادی (1392). سنجش و رتبهبندی قدرت ملی کشورها در جهان اسلام، دوفصلنامۀ جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دورۀ 1، ش 2، پاییز و زمستان.
    13. سلمانیان، حسنعلی (1390). قدرت در اندیشۀ سیاسی امام خمینی، قم: مجلس خبرگان رهبری.
    14. عالم، عبدالرحمن (1388). بنیادهای علم سیاست، چ بیستم، تهران: نشر نی.
    15. کلگ، استوارت. آر (1383). چارچوب‌های تحلیل قدرت، ترجمۀ مصطفی یونسی، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، چ دوم.
    16. لک‌زایی، رضا (1394). مؤلفه‌های بنیادین اندیشۀ سیاسی امام خمینی، قم: مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ص).
    17. لک‌زایی، شریف (به اهتمام) (1385).سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه، دفتر اول؛ نشست‌ها و گفتگوها.

     

    1. لک‌زایی، شریف؛ و لک‌زایی، رضا (1395). «راهکار امام خمینی برای ایجاد صلح و جهان عاری از خشونت»، فصلنامۀ اندیشۀ سیاسی در اسلام، ش 9. 
    2. لوکس، استیون (1370). قدرت؛ فر انسانی یا شکوه شیطانی، ترجمۀ فرهنگ رجایی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

     

    1. مورگنتا، هانس جی (1384). سیاست میان ملت‌ها، ترجمۀ حمیرا مشیرزاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل، چ سوم.

     

    1. مایل افشار، فرحناز (1391). «بررسی تأثیر جایگاه ژئوپلیتیک و ژئواکونومی در مؤلفه‌های قدرت ملی ایران»، فصلنامۀ ره‌نامۀ سیاستگذاری، دورۀ 3، ش 1.
    2. مرتضوی، خدایار؛ و علی کرمی، فریبا (1393). «ژئواکونومی خاورمیانه و جهانی شدن اقتصاد»، فصلنامۀ سیاست، دورۀ 44، ش 3.
    3. نویمان، فرانتس (1373). آزادی و قدرت و قانون، ترجمۀ عزت‌الله فولادوند، تهران: خوارزمی.