این نوشتار ظرفیت گفتگوهای عقلانی را برای نیل به جهانشمولگرایی اخلاقی بررسی می کند در نگاه ایجابی، توانایی عقلانی مهمترین دلیل بر امکان دستیابی به هنجارها و حقوق اجتماعی - سیاسی مشترک تلقی می‌شود. نظریه گفتگوهای عقلانی با ایجاد فضای مناسب گفتمانی در ورای منافع خصوصی و دخالت قدرت دولتی، توافق بر بنیانهای اخلاق اجتماعی را با اصلاح فرایندها و شیوههای حصول به آن جستوجو می کند. اما در نگاه سلبی، تکثرگرایی اخلاقی جزء لاینفک جوامع انسانی به شمار می آید . در یک روایت، این امر در خود تعین بخشی غایت واقعی زندگی و نفی هرگونه انتخاب عقلانی نهفته است و در روایت دیگر، نفی عقلانیت با گونهای از اخلاق غایتگرا پیوند می خورد که ویژگی های پس زمینه ای و خصلتهای اجتماعی متفاوت به آن هویت می بخشد.
)