تحولات سیاست خارجی ترکمنستان؛ اصل «بی‌طرفی مثبت» در عرصۀ نظر و عمل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه مطالعات منطقه‌ای دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری مطالعات منطقه‌ای دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

جهت‌گیری کلی سیاست خارجی ترکمنستان در دورۀ پساشوروی با عنوان «بی‌طرفی مثبت» شناخته می‌شود. بر این اساس از این کشور انتظار می‌رود که ضمن وارد‌نشدن به اتحادیه‌های نظامی و جنگ‌ها، همکاری فعالانه‌ای را در عرصۀ بین‌الملل و در ارتباط با سایر کشورها از خود نشان دهد. اصول بی‌طرفی مثبت ترکمنستان که در سال 1995م در سازمان ملل متحد تصویب شد نیز حاکی از این موضوع است که ترکمنستان باید به‌عنوان یک عضو کامل جامعۀ بین‌المللی، ضمن لحاظ‌کردن اصول بی‌طرفی در سیاست خارجی خود، در عرصه‌های مختلف حضور فعالی داشته باشد. باوجود روشن‌بودن سرشت اصل بی‌طرفی مثبت، جنبه‌های عملی سیاست خارجی ترکمنستان در دو دهۀ گذشته فراز و فرودهای بسیار داشته و تحولاتی را از سر گذرانده است. این مقاله تلاش دارد با بررسی ماهیت اصل بی‌طرفی مثبت در سیاست خارجی ترکمنستان و تحلیل دلایل اتخاذ این جهت‌گیری، به مطالعۀ تحولات عملی سیاست خارجی این کشور پرداخته، بررسی کند که سرشت این تحولات چه بوده است. این مقاله نشان می‌دهد که اصول سیاست بی‌طرفی مثبت ترکمنستان در طول دورۀ مورد‌بحث ثابت بوده و آنچه تغییر پذیرفته، رویه‌های عملی و تاکتیک‌های مورداستفاده در سیاست خارجی این کشور است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

DEVELOPMENTS OF TURKMENISTAN’S FOREIGN POLICY: POSITIVE NEUTRALISM, IN THEORY AND PRACTICE

نویسندگان [English]

  • Elahe Kolaee 1
  • Hamidreza Azizi 2
1 Professor, Political Science Department, University of Tehran
2 PhD Candidate of Regional Studies, University of Tehran
چکیده [English]

The general orientation of the Turkmenistan’s foreign policy in the post-Soviet
era is known as “Positive Neutrality”. On this basis, it is expected that this country
stays out of the military alliances and wars, while showing an active cooperation in
the international arena and in relation to the other countries. The principles of
Turkmenistan’s positive neutrality which has been approved by the United Nations
in 1995, also suggest that Turkmenistan, as a full member of the international
community, should demonstrate an active presence in various international fields,
while observing the principles of neutrality in its foreign policy. Despite the clear
nature of the principle of “positive neutrality”, practical aspects of Turkmenistan’s
foreign policy have experienced many ups and downs and have gone through several
changes. This article tries to analyze the nature of the “positive neutrality” principle
in Turkmenistan’s foreign policy and the reasons for adopting such an orientation.
At the same time, it seeks to study the practical developments of Turkmenistan’s
foreign policy and analyze the nature of these developments. This article shows that
the principles of Turkmenistan’s “permanent neutrality” have been stable during the
period under discussion, and what have changed, are the operational procedures and
the tactics in use of this country’s foreign policy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Turkmenistan
  • Foreign Policy
  • Positive Neutrality
  • Saparmurat Niyazov
  • Gurbanguly Berdymuhammedov