نقش نفت در توسعۀ اقتصادی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم سیاسی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

نفت و ساختار اقتصادی ناشی از آن در تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران نقش مهمی دارد. اقتصاد ایران تا حد زیادی به صادرات نفت وابسته است. تقریباً 50 درصد از درآمدهای ملی بودجه و 80 درصد از صادرات کشور از منابع نفتی تأمین می‌شود.
در دهه‌های مختلف روند افزایش قیمت و درآمدزایی نفت متفاوت بوده و در دهۀ 80 و  فواصل سال‌های 89-85 (برنامۀ چهارم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) به اوج خود رسیده است.
اگرچه افزایش قیمت نفت به صورت مقطعی در بهبود وضعیت برخی از شاخص‌های اقتصادی در کشور مؤثر بوده، اما به‌طور کلی نفت نتوانسته است شاخص های کیفی توسعۀ اقتصادی از قبیل رفع فقر، بیکاری و نابرابری را بهبود بخشد.
براساس نتایج پژوهش، درآمد نفت در دهه‌های گوناگون باوجود جهت‌گیری برنامه‌ها به سوی  اشتغال‌زایی و فقر‌زدایی، به رفع فقر ، بیکاری و نابرابری نینجامیده و حتی به تشدید وخامت شاخص‌های نابرابری در کشور منجر شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

THE ROLE OF OIL IN ECONOMIC DEVELOPMENT OF IRAN

نویسندگان [English]

  • Abbass Mossalanejad 1
  • Hossein Sheikhzadeh 2
1 Professor, Political Sciences Department, University of Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Political Sciences Department, Kharazmi University, Iran
چکیده [English]

Petroleum and its subjected economic structurs play a significant role in Iran's political social and economic develovement. Iranian economy highly depends on oil exports and incomes. Oil industry provides almost 50% of national budjet and 80 percent of exportation resources. Oil's incomes have fluctuated during different decades and experienced the most increasing trend in (2007-2011) – the years coincide with the forth development program of IR. Iran. Although, oils income could temporary obtimize some qualitative economic indices, it was not able to adjust the inequality indices such as removal of poverty, unemployment, etc. According to the result of this research, petroleum's income not only could not eliminate the poverty, unemployment and inequality but also deteriorate the situation of these indices. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Oil Economy
  • Economic Development
  • poverty
  • Unemployness
  • Ineqality
  • employment
  • Gini coefficient