مدیریت محیط امنیتی و افق منطقه گرایی در سارک

مصفا, نسرین; نوروزی, حسین

doi:10.22059/jpq.2014.53368

مدیریت محیط امنیتی و افق منطقه گرایی در سارک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار روابط بین‌الملل دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

² استادیار روابط بین‌الملل دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

10.22059/jpq.2014.53368

چکیده

«اتحادیة جنوب آسیا برای همکاری منطقه‌ای» سارک، در سال 1985، برای گسترش همکاری میان کشورهای جنوب آسیا تأسیس شد. سارک فارغ از فضای جنگ سرد، بر مبنای ملاحظات فنی و اقتصادی، مستقل، و خودجوش به وجود آمد، اما رونقی در همکاری و همبستگی آ‌‌ن‌ها پدیدار نشده است. در پاسخ به این سؤال که علی‌رغم برنامه‌های مختلف توسعه و گسترش سارک (1985-2014)، چه علل و شرایطی در تطویل ضعف و عدم پویایی آن دخیل بوده‌اند؟ در این مقاله، به تبیین این فرضیه می‌پردازیم که دگرگونی نظام امنیتی منطقة در جنوب آسیا از 1990 بیشترین تأثیر را در رخوت و عدم تعمیق منطقه‌گرایی در سارک داشته است. پویش‌های ملی ناهمساز کشورهای منطقه پس از جنگ سرد، الحاق افغانستان به سارک (از 2007) و رویکرد قدرت‌های بزرگ به منطقه، عقلانیت و عملکرد این سازمان را تحت‌الشعاع خود قرار داده است؛ به‌طوری‌که کشورهای منطقه توانایی مدیریت محیط امنیتی خود را نداشته‌اند و تعمیق منطقه‌گرایی نیز آیندة روشنی ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

MANAGEMENT OF SECURITY ENVIRONMENT AND HORIZON OF REGIONALISM IN SAARC

نویسندگان [English]

Nasrin Mosaffa ¹
Hossein Noroozi ²

¹ Associate Professor, International Relations Department, University of Tehran, Iran

² Assistant Professor, International Relations Department, University of Tehran, Iran

چکیده [English]

The South Asian Association for Economic Cooperation (SAARC) was established
for spreading cooperation among South Asian nations in 1985. Although the
SAARC disengged to the Cold War requirements, it created based on technical,
economic and independent considerations, but there has not been any notable
success in their association. The main question of this article is: “In spite of various
development programs, which factors and conditions affected in weakness and
passive role of the SAARC (1985-2014)?” We try to explain this idea that change of
regional security framework in South Asia from 1990 has had the most impact in
weakness and ostensible regionalism of the SAARC. After the Cold War,
inconsistent national dynamisms, accession of Afghanistan to the SARRC and the
approach of great powers to this region have impressed rationality and performance
of this organization. According to mentioned atmosphere, member states could not
be able to set native management of regional security and then the horizon of
deepening of regionalism would be ambiguous.

کلیدواژه‌ها [English]

Regionalism
SAARC
security
South Asia
transition international system

مراجع

الف. فارسی
1. اشنایدر، کریگ ا. (1385). امنیت و راهبرد در جهان معاصر، ترجمه اکبر عسگری و فرشاد امیری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
2. امیدی، علی (1388). منطقهگرایی در آسیا: نگاهی به سازمانهای آسهآن، سارک و اکو، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
3. باری، بوزان و اولی ویور (1388). مناطق و قدرتها، ترجمه رحمان قهرمانپور، تهران: پژوهشکده مطلعات راهبردی.
4. بزرگمهری، مجید (1383)، "نظام منطقهای و جای آن در سطوح تحلیل در مطالعات روابط بینالملل"، ماهنامه اطلاعات سیاسی-اقتصادی، سال نوزدهم، شماره 4-3 (208)، صص 153-144.
5. تریتریف، و دیگران (1383). مطالعات امنیتی نوین، ترجمه علیرضا طیب و وحید یزرگی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
6. دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی (1367). کتاب سبز هند. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
7. دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی (1374). کتاب سبز بنگلادش. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
8. دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی (1376). کتاب سبز مجمعالجزایر مالدیو. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
9. دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی (1376). کتاب سبز نپال و بوتان. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
10. دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی (1386). کتاب سبز افغانستان. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
11. دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی (1387). کتاب سبز پاکستان. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
12. دهشیار، حسین (1390). سیاست خارجی آمریکا در افغانستان، تهران: نشر میزان.
13. دهشیار، حسین و زهرا محمودی (بهار 1389)، "ملاحظات پاکستان در فرایند مبارزه علیه تروریسم (2008-2001)، فصلنامهبینالمللیروابطخارجی، سال دوم، شماره پنجم، صص 108-83.
14. شفیعی، نوذر (بهار 1389)، "تبین سیاست نوین دولت اوباما در افغانستان و پاکستان (آف-پاک)، فصلنامهبینالمللیروابطخارجی، سال دوم، شماره پنجم، صص 154-139.
15. فالک، ریچارد (1380). نظریه واقعگرایی و امنیت بینالملل" در علیرضا طیب. ارزیابیهای انتقادی در زمینه امنیت بینالملل، تهران: نشر نی.
16. فرزیننیا، زیبا (1384). سیاست خارجی پاکستان؛ تغییر و تحول، تهران:دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
17. فونتن، آندره (1369). تاریخ جنگ سرد، جلد دوم، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، چاپ سوم، تهرانک نشر نو.
18. مشیرزاده، حمیرا (1389)، تکثر مفاهیم و تحول مفاهیم در روابط بینالملل"، در مشیرزاده، حمیرا و نبیالله ابراهیمی. تحول مفاهیم در روابط بینالملل، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
19. ملازهی، پیرمحمد (1382)، "سارک؛ سیاست، امنیت و همکاری منطقهای ناکام"، در حسین نوروزی. کتاب آسیا؛ ویزه مسائل امنیتی شرق آسیا، موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات ابرار معاصر تهران.
20. ملازهی، پیرمحمد (1382)، "سارک؛ سیاست، امنیت و همکاری منطقهای ناکام"، در حسین نوروزی. کتاب آسیا؛ ویژه مسائل امنیتی شرق آسیا، موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات ابرار معاصر تهران.
21. مواسات، لیلا (1389). راهنمای تجارت با هند، تهران: سازمان توسعه تجارت.
22. والرستین، امانوئل (1388)، "سراشیب زوال: ظهور چندجانبهگرایی"، ترجمه امالبنین توحیدی، راهبرد، شماره 51، صص 347-337.
23. وقاری، مجید (1383)، "بحران قومیت در سریلانکا"، در حسین نوروزی. کتاب آسیا؛ ویژه بحرانهای آسیا، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات ابرار معاصر تهران.
24. وکیلی، مسعود (1389). راهنمای تجارت با پاکستان، تهران: سازمان توسعه تجارت.
25. ونت، الکساندر (1384). نظریه اجتماعی سیاست بینالملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران: مرکز چاپ و نشر وزارت امور خارجه.
26. هادیان، حمید (تابستان 1388) " ضعف ساختاری دولت - ملت سازی در افغانستان: جغرافیا و قومیت"، راهبرد، شماره 51، صص 152-133.
ب. خارجی:
1. Agrawal, Subhash (2011), India and the United States: A New Partnership, The International Spectator, 46(2), pp: 57-73.
2. Andres, Luis et.al, (2013), Reducing Poverty By Closing South Asia`s Infrastructure Gap, The World Bank, Dec. 2013.
3. Batabyal, Anindya (2011) India, Pakistan and Dialogue under the Shadow of Terror, South Asian Survey, 18 (2), pp: 207-224.
4. Batra, Amita (2009) “South Asia Development and Cooperation Report 2008”, South Asia Economic Journal, 10(1), pp: 223-227.
5. Chattopadhyay, Pratip (2011), The Politics of India’s Neighbourhood Policy in South Asia, South Asian Survey, 18 (1), : 93–108
6. Coburn, Noah (2014), Looking Beyond 2014: Elections in Afghanistan’s Evolving Political Context, Breifing Paper, Retrieved, 2014, 4, 18. www.chathamhouse.org
7. Dahal, Shiva Hari, et.al (2003), Internal Conflict and Regional Security in South Asia Approaches, Perspectives and Policies, UNIDIR, United Nations Institute for Disarmament Research, Geneva, Switzerland.
8. Duara, Prasenjit (2010) “Asia Redux: Conceptualizing a Region for Our Times”, The Journal of Asian Studies, Vol. 69, No. 4, pp: 963–983.
9. Ejaz, Ahmad. "United States-India Relations: An expanding strategic partnership". Pakistan Vision, 13 (1), pu.edu.pk/.../4%20-%20Ahmad%20Ejaz%20Artical-2_v13No1.pdf, Retrieved, 2014, 4, 18.
10. Fair, C. Christine & Seth G. Jones (2010), Pakistan's War Within, Survival, 51(6), pp: 161-188.
11. Faire, C. Christine (2011), Lashkar-e-Tayiba and the Pakistani State, Survival, 53(4), pp: 29-52.
12. Hart, Gary (2011), After bin Laden: Security Strategy and the Global Commons, Survival, 53(4), pp:19-25.
13. Hocking, Brian and Smith, Michael (1990). World Politics; An Introduction to International Relations. New York: Harvester Wheatsheaf.
14. Hussain, Syed Rifaat (2007), Pakistan's Changing Outlook on Kashmir, South Asian Survey, 14(2), pp: 195–205.
15. Jones, Peter (2008), South Asia: Is a Regional Security Community Possible?, South Asian Survey, 15(2), pp: 183–193.
16. Kondapalli, Srikanth (2008), Weapons of Mass Destruction Transfers in Asia: An Analysis, International Studies, 45(1), pp: 45-73.
17. Krishna, S. M. (2009), India's Foreign Policy Priorities, India Quarterly: A Journal of International Affairs, 65(4), pp: 345-349.
18. Kronstadt, K. Alan (2008), India-U.S. Relations, CRS Report for Congress, www.fas.org/sgp/crs/row/R42948.pdf‎.
19. Kumar, A. Ganesh and Saini, Gordhan K. (2009), Economic Cooperation in South Asia: The Dilemma of SAFTA and Beyond, Journal of South Asian Development, 4(2), pp: 253–281.
20. Mishra, Atul (2008), Boundaries and Territoriality in South Asia: From Historical Comparisons to Theoretical Considerations, International Studies, 45(2), pp: 105–32.
21. Navari, Cornelia (2000). Internationalism and The State in the Twentieth Centur. London: Routledge.
22. Ram, Amar Nath (2009) "SAARC in a Globalised Era--Imperatives and Opportunities", India Quarterly: A Journal of International Affairs, 65(4), pp: 441-451.
23. Saikal, Amin (2010), Afghanistan on the Edge of a Political Abyss, International Studies, 47(1), 27-39.
24. The World Bank (2014), Time to Refocus, South Asia Economic Focus, Spring, The world ban, http://www.worldbank.org/en/region/sar.
25. Weerakoon, Dushni and Thennakoon, Jayanthi (2008), The South Asian Free Trade Agreement: Which Way Forward?, Journal of South Asian Development, 3(1), pp: 135–149.
26. White, Brian & et al (2001) Issues in World Politics, New York: Palgrave.
27. http://unohrlls.org/about-ldcs.
28. http://www.ustr.gov/countries-regions/south-central-asia