زمینه‌های روان‌شناختی بنیادگرایی یهودی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

به زعم کاستلز، بنیادگرایی برساختن هویتی برای یکسان‌سازی رفتار فردی و نهادهای جامعه با هنجارهای برگرفته از احکام خداوند توأم با مرجعیتی مقتدر است که واسطۀ خدا و بشریت است. قرار گرفتن ایشان در فضای سرکوب موجب بروز تمایلات خشونت‌طلبانه در آنها می‌شود. اینان تفسیر خود از دین را مطلق و در مرکز هستی می‌پندارند. آنها دچار خودشیفتگی افراطی‌اند. این خودشیفتگی موجب می‌شود تا تمام حقیقت را در انحصار خود ببینند و دیگران را مفسد، مرتد و منحرف بدانند. اوضاع نامناسب معیشتی و ناعادلانۀ مردم در برخی کشورها نیز این گرایش را تقویت کرده است. این وضعیت در مورد گروه‌های یهودی که اغلب با اوضاع نامساعد اقتصادی – اجتماعی و ناهنجاری مواجه‌اند کاملاً صدق می کند. بدین‌سان، پرسش مقاله این است که ظهور گروه‌های بنیادگرا با خصلت‌های پیش‌گفته و به‌خصوص گرایش به خشونت معلول چیست؟ در این میان، جایگاه علل روان‌شناختی کجاست؟ پاسخ خود را بر این فرضیه استوار کرده‌ایم که: بنیادگرایی ریشه در ناکامی‌های فردی و اجتماعی افراد و گروه‌های قومی خاص دارد که در قالب واکنش‌های افراطی هم به جامعۀ سنتی و هم به جامعۀ مدرن ظهور پیدا می‌کند. بررسی این فرضیه با استفاده از چارچوب نظری تد رابرت گار در کتاب چرا انسان‌‌ها شورش می کنند؟ انجام می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Psychological background of Jewish fundamentalism

نویسنده [English]

  • Shoja Ahmadvand
Associate Professor; Political Sciences Department, Tabatabaei University, Tehan, Iran
چکیده [English]

به زعم کاستلز، بنیادگرایی برساختن هویتی برای یکسان سازی رفتار فردی و نهادهای جامعه با هنجارهای برگرفته از احکام خداوند توأم با مرجعیتی مقتدر است که واسطه خدا و بشریت است. قرار گرفتن ایشان در فضای سرکوب موجب بروز تمایلات خشونت طلبانه در آنها می شود. اینان تفسیر خود از دین را مطلق و در مرکز هستی می پندارند. آنها دچار خودشیفتگی افراطی هستند. این خودشیفتگی موجب می شود تا تمام حقیقت را در انحصار خود بینند و دیگران را مفسد، مرتد، منحرف بدانند. اوضاع نامناسب معیشتی و ناعادلانه مردم در برخی کشورها نیز این گرایش را تقویت کرده است. این وضعیت در موردگروه های یهودی که غالباً با اوضاع نامساعد اقتصادی – اجتماعی و ناهنجاری مواجهند کاملا صدق می کند. بدینسان، پرسش مقاله این است که ظهور گروه های بنیادگرا با خصلت های پیش گفته و خصوصاً گرایش به خشونت معلول چه عللی است؟ در این میان، جایگاه علل روانشناختی کجاست؟ پاسخ خود را بر این فرضیه استوار کرده ایم که: بنیادگرایی ریشه در ناکامی های فردی و اجتماعی افراد و گروه های قومی خاص دارد که در قالب واکنش های افراطی هم به جامعه سنتی و هم به جامعه مدرن ظهور پیدا می کند. بررسی این فرضیه با استفاده از چارچوب نظری تد رابرت گار در کتاب چرا انسان ها شورش می کنند؟ انجام می شود.

کلیدواژه‌ها [English]

  • بنیادگرایی
  • روانشناختی
  • بنیادگرایی یهودی
  • خشونت
  • محرومیت نسبی
  • ناکامی- پرخاشگری
. فارسی
-             درایسدل، آلایسدر و بلیک، یان (1368).جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا، ترجمۀ دره میر‌حیدر، تهران: انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه.
-            روآ، اولیویه (1378). تجربه اسلام سیاسی، ترجمۀ محسن مدیرشانه‌چی و حسین مطیعی امین، قم: انتشارات اسلامی.
-            سیسک، تیموتی (1379). اسلام و دموکراسی؛ دین، سیاست و قدرت در خاورمیانه، ترجمۀ شعبانعلی بهرامپور و حسن محدثی، تهران: نشر نی.
-            شاهاک، اسراییل (1378). تاریخ یهود؛ آیین یهود، ترجمۀ رضا آستانه‌پرست، تهران: نشر قطره.
-             شاهاک، اسراییل (1357).نژادپرستی دولت اسراییل، ترجمۀ امان‌الله ترجمان، تهران: توس.
-            کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ، قدرت هویت، جلد 2، ترجمۀ حسن چاوشیان، ویراستار علی پایا، چ دوم، تهران: طرح نو.
-            کوهن، آلوین استنفورد (1369). تئوری‌های انقلاب، ترجمۀ علیرضا طیب، تهران: شرکت نشر قومس.
-            گیدیون، آران (1378). بنیادگرایی صهیونیستی یهودی، ترجمۀ احمد تدین، تهران: نشر هرمس.
-            نظمی، ندا (1385). جریان‌شناسی فکری القاعده، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد اندیشۀ سیاسی در اسلام، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی.
-            هانتینگتون، سموئل (1370). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: نشر علم.
 
2. انگلیسی
- Lazarus-Yafeh Hava, Contemporary Fundamentalis: Judaism, Christianity, Islam, in,L.J. Silberstein Jewish Fundamentalism in Comparative Perspective ( New York: New York University Press, 1993).
- Lustick Ian , 1980: Arabs in The Jewish State: Israel,s Cotrol of a National Minority, Austin: University of Txas Press.
- Aldridge Alan, 2000: Religion in the Contemporary World: A Sociological Introduction, UK: Polity Pres.
- Caplan Lionel, ed, 1987: Studies in Religious Fundamentalism, Albany: SUNY Press.
- Esposito John L. and Voll John O., 1996: Islam and Democracy, Oxford: Oxford University Press.
- Friedman Menachem, Jewish Zealots: Conservatives versus Innovatives, in,Silberstein,op. cit.
- Gurr Ted Robert, 1971: Why Men Rebel, Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
- Hunter James Davison, Fundamentalism in its Global Contours, in Cohen., The Fundamentalist
- Jansen Michael , , 1987: Dissonance in Zion , London and New York: Zed books Ltd.
- Lawrence Bruce B., 1989: Defenders of God: The Fundamentalist Revolt against the Modern Age, San Francisco: Harper and Row.
- Levy Amnon, "The Haredi Press and Secular Israeli Society," in Charles S. Liebman, ed., 1990: Religious and Secular: Conflict and Accommodation between Jews in Israel (Hebrew), Jerusalem: Keter Books.
- Martin Marty E.," Fundamentalism as a Social phenomenon", 1988: Bulletin of the American Academy of Arts and sciences, no 42.
- Marty Martin E. and Appleby R. Scott, ed., 1991: Fundamentalism Observed, Chicago and London: University of Chicago Press.
-Munson, Henry (2015), Fundamentalism Religious movement, Avalibai At: http://www.britannica.com/topic/fundamentalism
- Sacks Jonathan, " Judaism and Politics in the Modern World," in 1999: The Desecularization of the World: Resurgent Religion and World Politics, edited by Peter L. Berger, USA: Ethics and Public Policy Center.
- Sprinzak Ehud, The Politics, Insti- tutions and Culture of Gush Emunim, in, Silberstein,op., cit.
-The Causes of Fundamentalism, Intolerance and Extremism in World Religions, and Some Solutions (2012), Published by Vexen Crabtree, Avalibal At: http://www.humanreligions.info/fundamentalism.html
- Young Jock, " The Myth of Drugtakers in the Mass Media, " in Stanley Cohen and Jock Young, ed., 1981: The Manufacture of News: Deviance, Social Problems and the Mass Media, Beverly Hills: Sage Publications.
Ben- zadok - Efraim (Ed).1993: Local Communities and the Israel Policy: Conflict of Values and Interest, U.S.A.: State University of New York Press.