مقایسة مبانی مشروعیت در دولت‌های هخامنشی و ساسانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم سیاسی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 کارشناسی‌‌ارشد علوم سیاسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)

چکیده

از ابتدای تاریخ بشر، یکی از مشکلات پیش روی هر دولتی، این است که چگونه براساس رضایت عمومی حکومت کند. این عبارت سیاسی قدیمی که "شما نمی‌توانید بر روی سرنیزه جلوس کنید" حکایت از این دارد که اگرچه دولت می‌تواند قدرت خود را برمبنای اجبار سیاسی به‌کار بندد، برای مدت زیادی استفاده از اجبار نمی‌تواند برای حکومت جامعه کافی باشد. جامعه‌شناسان سیاسی از زمان وبر به بعد، در پاسخ به این پرسش که چرا مردم رضایت می‌دهند بدون استفاده از زور بر آنان حکومت شود، از مفهوم مشروعیت استفاده کرده‌اند. با توجه به مباحث مطرح‌شده، و بررسی تاریخی دو نظام هخامنشی و ساسانی، نتیجه می‌شود که اندیشة جامعه از زمان هخامنشیان تا ساسانیان در حال تکامل بوده و اگرچه بنا بر نظر وبر مشروعیت قانونی خاص جامعة نو است، اندیشة اقتدار از پایین و مفهوم قرارداد اجتماعی در جامعة عصر ساسانی وجود داشت و برطبق آن عمل می‌شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A COMPARISON OF THE PRINCIPLES OF LEGITIMACY IN ACHAEMENID AND SASSANID'S STATES

نویسندگان [English]

  • Ahmad Naghibzadeh 1
  • Amir Mohammad Izadi 2
1 Professor; Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Master of Political Science; Imam Khomeini International University, Iran
چکیده [English]

Since the beginning of human history, one of the basic dilemmas that every political institution must solve is how to exercise legitimate authority- that is, how to govern with the consent. “You can’t sit on bayonets,” goes an old political expression. This is a way of saying that although a state can exercise its power through the use of police force or coercion, in the long run the use of force will not be sufficient to govern a society. For political sociologists since Weber’s time, the answer to this question begins with the concept of legitimacy. According to discussions  considered in this paper, and Historical review of two systems- Achaemenid and Sassanid- we can conclude that thought in Iranian social from Achaemenid to Sassanid was evolving and according to weber's idea, although LEGAL AUTHORITY is for modern society,  the thought that political authority comes ‘from below’ and the concept of social contract  existed in ancient iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Achaemeni
  • Charism
  • legitimacy
  • Sassanid
  • Tradition
  1. انجمن موبدان تهران (1387)، نگاهی به دین زرتشتی، تهران: بی‌جا.
  2. بشیریه، حسین (1386)، آموزش دانش سیاسی، تهران: نگاه معاصر.
  3. بنونیست، امیل (1354)، دین ایرانى، ترجمۀ بهمن سرکاراتى، تهران: بنیاد فرهنگ ایرانى.
  4. پیرنیا، حسن (مشیرالدوله) (1390)، تاریخ ایران باستان، تهران: کارگاه فیلم و گرافیک سپاس.
  5. ثلاثی، محسن (1386)، جهان ایرانی و ایران جهانی، تهران: نشر مرکز.
  6. خدادادیان، اردشیر (1383)، تاریخ ایران باستان، ج 2، تهران: سخن.
  7. خنجی، امیر‌حسین، بی‌تا، تاریخ ماد، هخامنشی، پارت، سلوکی و ساسانی، پایگاه اینترنتی کتابخانۀ مجازی ایران:

« http://www.irpdf.com/book-5689.html»

  1. دورانت، ویلیام جیمز و دورانت، آریل (1385)، تاریخ تمدن، ج 1: مشرق زمین گاهوارۀ تمدن، ترجمة احمد آرام و همکاران، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  2. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1385)، تاریخ تمدن، ج 4: عصر ایمان، ترجمة احمد آرام و همکاران، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  3. راش، مایکل (1390)، جامعه و سیاست: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی، ترجمة منوچهر صبوری، تهران: سمت.
  4. راوندی، مرتضی (1371)، تاریخ اجتماعی ایران، ج 1، تهران: امیرکبیر.
  5. زرین‌کوب، عبدالحسین (1377)، تاریخ مردم ایران، ج 1، تهران: امیرکبیر.
  6. کلیات سعدی، براساس نسخة محمدعلی فروغی، تهران: کتاب آبان
  7. عالم، عبدالرحمن (1386)، بنیادهای علم سیاست، تهران: نی.
  8. عنایت، حمید (1377)، نهادها و اندیشه‌های سیاسی در ایران و اسلام، تهران: روزنه.
  9. فشاهی، محمدرضا (1354)، از گات‌ها تا مشروطیت، گزارشی کوتاه از تحولات فکری و اجتماعی در جامعة فئودالی، تهران: گوتنبرگ.
  10. قوام، سید عبدالعلی (1391)، سیاست‌شناسی، تهران: سمت.
  11. کریستینسن، آرتور امانوئل (1368)، ایرانیان در زمان ساسانیان: تاریخ ایران ساسانی تا حملۀ عرب و وضع دولت و ملت در زمان ساسانیان، ترجمة رشید یاسمی، تهران: دنیای کتاب.
  12. کسرایی، محمدسالار (1389)، «فرمانروایی توأمان: حکومت و مشروعیت در ایران باستان»، فصلنامۀ سیاست، مجلة دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورة 4: 208-189.
  13. گارثویت، جین رالف (1387)، سیری در تاریخ سیاسی ایران از شاهنشاهی هخامنشی تا کنون، ترجمة غلامرضا علی‌بابایی، تهران: اختران.
  14. گرانتوسکی، ا. و همکاران (1386)، تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز، ترجمة کیخسرو کشاورزی، تهران: مروارید.
  15. گزنفون (1392)، کوروش نامه، ترجمة رضا مشایخی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  16. گیرشمن ، رومن، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمة محمد معین، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
  17. ملکم، جان (1380)، تاریخ کامل ایران، ترجمة میرزا اسماعیل حیرت، تهران: افسون.
  18. موله، م. (1356)، ایران باستان، ترجمة ژاله آموزگار، تهران: دانشگاه تهران.
  19. میرزائی، علی‌اصغر (1391)، «بررسی فرایند شکل‌گیری سلسله‌مراتب روحانیت در عصر ساسانی»، فصلنامة تاریخ اسلام و ایران، سال بیست‌و‌دوم، ش 13: 163-141.
  20. نش، کیت و اسکات، آلن (1388)، راهنمای جامعه‌شناسی سیاسی، ج 1، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
  21. نقیب‌زاده، احمد (1385)، درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی، تهران: سمت.
  22. نهرو، جواهر لعل (1386)، نگاهی به تاریخ جهان، ج 1، ترجمة محمود تفضلی، تهران: امیرکبیر.
  23. وبر، ماکس (1376)، مفاهیم اساسی جامه‌شناسی، ترجمة احمد صدارتی، تهران: مرکز.
  24. ولی، وهاب و بصیری، میترا (1379)، ادیان جهان باستان، ج 3، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  25. هیوود، اندرو (1383)، مقدمة نظریة سیاسی، ترجمة عبدالرحمن عالم، تهران: قومس.
  26. ــــــــــــ (1390)، سیاست، ترجمة عبدالرحمن عالم، تهران: نی.

 

  1. 34.  Coicaud, Jean-Marc, (2002), Legitimacy and Politics: A Contribution to the Study of Political Right and Political Responsibility, United Kingdom: Cambridge University Press.
  2. 35.  Curtis, Vesta Sarkhosh & Stewart, Sarah, (2008), The Idea of Iran, vol 3, London: LB. Tauris & Co Ltd.
  3. 36.  Gilley, Bruce, (2006), The meaning and measure of state legitimacy: Results for 72 countries, Journal of Political Research, vol 45, 499–525.
  4. 37.  Kent, Roland.G. (1950), Old Persian, New Haven: American Oriental Society.
  5. 38.  Kinzer, Stephen,(2003), All the Shah's Men: An American Coup and the Roots of Middle East Terror, New Jersey: John Wiley & Sons.
  6. 39.  Soudavar, Abolala, (2010), The Formation of Achaemenid Imperial Ideology and its Impact on the Avesta, in: British Museum, The world of Achaemenid Persia : history, art and society in Iran and the ancient Near East: New York : I.B. Tauris.