الگوی قرآنی مبارزۀ سیاسی در اندیشۀ نظری و سیرۀ عملی امام خمینی (ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه تاریخ، تمدن و انقلاب اسلامی دانشکدۀ معارف و اندیشۀ اسلامی دانشگاه تهران

چکیده

در تحلیل همه‌جانبۀ انقلاب اسلامی ایران، بررسی مؤلفه‌ها و ارکان اساسی انقلاب که یکی از مهم‌ترین آنها رهبری امام خمینی (ره) و الگوی مبارزاتی وی است، اهمیت فراوانی دارد. در این خصوص پرسش اصلی این است که به‌کارگیری کدام الگوی مبارزاتی موجب شد که امام خمینی (ره) در قامت یک رهبر سیاسی نهضت اسلامی را به‌درستی و دقت در مسیر اصلی خود پیش ببرد و به سرمنزل پیروزی برساند؟ نگارنده در این تحقیق با مراجعه به پاره‌ای منابع مرتبط و آیاتی از قرآن کریم و با روش استنادی، تحلیلی و تطبیقی به تشریح چگونگی روش مبارزاتی امام خمینی (ره) پرداخته و به این نتیجه رسیده است که شیوۀ مبارزاتی ایشان منطبق بر الگویی است که قرآن کریم مؤمنان را بدان فراخوانده است. در این الگو، مبارزه ماهیت «قیام لله» دارد و از پنج ویژگی 1. تکلیف‌گرایی، 2. اسلام‌محوری، 3. توأم با آگاهی و شناخت، 4. مردمی بودن و 5. سازماندهی و نظام‌مندی، برخوردار است. مبارزه با چنین ویژگی‌هایی فقط با تکیه بر آموزه‌های قرآن کریم و اسلام ناب به سامان می‌رسد و هیچ‌گاه شکست در آن راه ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

THE PATTERN OF POLITICAL STRUGGLE IN THE QURAN THOUGHT OF THEORETICAL AND PRACTICAL WAY OF IMAM KHOMEINI (RH)

نویسنده [English]

  • Ebrahim Kalantari
Associate Professor, Faculty of Education and Islamic Thought, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

In a comprehensive analysis of the Islamic revolution of Iran, it is important to understand the basic components and the main pillars of the revolution such as leadership of  Imam Khomeini (RA) and his fighting patterns.  The main question in this regard is that  which pattern of conduct  enabled Imam Khomeini (RA) to be in shape of a political leader of the Islamic movement to properly and carefully lead the country in its own route and guide it to victory? The author of this research benefiting from Quran’ic verses and related sources using citation method, analytic and adaptive outlines, examined the  conduct method of Imam Khomeini (RA) and determined that the campaign practices of Imam Khomeini (RA) matches a pattern that the Holy Qur'an asks the Believers to follow. In this template, the "nature of the struggle toward the uprising have five characteristics: 1. assignment, 2. Islamism, 3. Coupled with the consciousness and cognition, 4. being popular and 5. Organization. Combating such features relies only on the teachings of the Holy Qur'an which will always lead to victory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Khomeini
  • the Islamic Revolution
  • practical manner
  • Quran
  • theoretical
  1. قرآن کریم
  2. حسینی شیرازی، محمد (1423ق). تبیین القرآن، بیروت: دارالعلوم، چ دوم.
  3. . حسینی خامنه‌ای، سید علی (1394). ره، رهرو، رهبر، به کوشش مهدی مطهری، تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
  4. 4.  خمینی موسوی، روح‌الله (1378). صحیفۀ امام، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

5. ---------------- (1374). جهاد اکبر، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ چهارم.

6. ----------------- (1390). ولایت فقیه، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، چ بیست‌وچهارم.

7. ---------------- (بی‌تا). کشف اسرار، تهران: نشر ظفر.

8. رجبی، محمدحسن (1377). زندگی‌نامۀ سیاسی امام خمینی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

9. روحانی، سید حمید (بی‌تا). نهضت امام خمینی، دفتر اول، تهران: بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامۀ انقلاب اسلامی، چ نوزدهم. .

10. شبر، عبدالله (1385ق-1966م). تفسیر شبر، تحقیق حامد حنفی داود، مصر: نجاح، چ سوم.

11. کلانتری، ابراهیم (1394). ولایت فقیه پرسش‌ها و پاسخ‌ها، قم: نشر معارف.

12. مکارم شیرازی، ناصر (1383). تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چ بیست‌وهفتم.

13. طباطبایی، محمدحسین (1417ق). المیزان، قم: انتشارات اسلامی، چ پنجم.

14. انصاری، حمید (1380). حدیث بیداری، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

15. لک‌زایی، نجف (1394). اندیشۀ سیاسی امام خمینی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.