تحلیل چالش‌های اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق و تأثیر آن بر آیندۀ کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیای سیاسی دانشکدۀ جغرافیا دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه جغرافیای سیاسی دانشکدۀ جغرافیا دانشگاه تهران

چکیده

عراق پس از فروپاشی رژیم بعث وارد ساختار جدید سیستم حکمرانی و تقسیم قدرت بین بلوک‌های قومی- مذهبی شد و کردها با توجه به فرصت پیش‌آمده توانستند مطالبات خود را در سیستم جدید عراق قانونی کنند و حکومت اقلیم کردستان را تشکیل دهند. کردها با توجه به شکاف‌های هویتی با جهان عرب و وزن ژئوپلیتیکی بالا به سیاست‌های غیرهمسو با حکومت مرکزی در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و همچنین رفراندوم و حرکت به‌سوی استقلال روی آوردند و این وضعیت موجب به‌وجود آمدن چالش‌های متعددی بین اقلیم کردستان و حکومت مرکزی شد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای- اینترنتی به جمع‌آوری داده‌های مورد بحث پرداخته است. در این مقاله ابتدا به بررسی و تبیین چالش‌های بین اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق پرداخته ‌شده و سپس با استفاده از داده‌های به‌دست‌آمده تأثیر این چالش‌ها بر آیندۀ سیاسی عراق بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد ‌که بین اقلیم کردستان عراق و حکومت مرکزی چالش‌های متعدد ساختاری و کارکردی شامل شکاف هویتی، فروش مستقیم نفت و سیاست‌های اقتصادی، قدرت نظامی، روابط خارجی و قلمروخواهی در مناطق کردنشین خارج از اقلیم کردستان وجود دارد که اگر این چالش‌ها به‌صورت قانونی و با تفاهم بین طرفین حل‌وفصل نشوند، آیندۀ سیاسی عراق و اقلیم کردستان با خطر مواجه شده و بحران در آن کشور تشدید می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

ANALYSIS OF THE CHALLENGES OF KURDISTAN AND THE CENTRAL GOVERNMENT OF IRAQ AND ITS IMPACT ON THE COUNTRY'S FUTURE

نویسندگان [English]

  • Bahador Zarei 1
  • Kamal Ranjbari Chichooran 2
1 Assistant Professor; Political Geography, Geography Department, University of Tehran
2 Graduate Student; political geography, Geography Department, University of Tehran
چکیده [English]

After the collapse of the Baath regime Iraq into the new structure of governance and power sharing system between ethno-religious blocs and the Kurdish people due to the opportunities could be legalized their demands in Iraq's new system and formed the KRG. According to cracks Kurdish identity with the central government And high geopolitical weight the Kurdish turned The non-aligned policies with the central government in economic, political, security and etc. This situation creates numerous challenges between the KRG and the central government. This research is applied and is discussed to collect data by Descriptive- Analytical and library- online references. First, to review and explain the challenges between the KRG and Iraq's central government; And then by using the data obtained its impact on the future of Iraq's political challenges have been examined. The results show that between KRG and the central government are numerous structural and functional challenges; including: (direct sales of oil and economic policies, military, foreign relations and territoriality in the Kurdish areas outside Kurdistan). If these challenges are not resolved legally and understanding between the parties the political future of Iraq and the KRG are at risk and exacerbating the crisis in that country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Challenge
  • Iraq
  • KRG
  • federal model
  • territoriality
الف) فارسی
1. احمدی‌پور، زهرا؛ میرشکاران، زهرا؛ هور کارد برنار (1393)، «سازمان‌دهی سیاسی فضا در ساختار بسیط»، فصلنامۀ ژئوپلیتیک، سال دهم، ش سوم، ص 45- 33.
2. احمدی پور، زهرا؛ قنبری، قاسم؛ کرمی، قاسم (1391)، سازمان‌دهی سیاسی فضا، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
3. اسد، علی‌اکبر (1393)، خیزش داعش و بحران امنیتی در عراق و رویکرد ایران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
4. امیری مقدم، رضا (1389)، کردها و عراق نوین، همایش عراق نوین و جمهوری اسلامی ایران؛ چالش‌ها و فرصت‌ها، دانشگاه جامع امام حسین، دانشکدۀ پیامبر (ص).
5. بدیعی، مرجان (1395)، جزوۀ کلاسی سازمان‌دهی سیاسی فضا، دانشگاه تهران، دانشکدۀ جغرافیا.
6. بنی‌هاشم، میرقاسم (1381)، فرایند ملت‌سازی در خاورمیانه کتاب خاورمیانه(1)، مؤسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
7. پورسعید، فرزاد (1389)، «برآورد استراتژیک عراق آینده»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، ش اول، شمارۀ مسلسل47.
8. تاج‌آبادی، حسین؛ دهنوی، مهدی (1393)، «فدرالیزم عراق و امنیت ملی ایران؛ فرصت‌ها و چالش‌ها»، فصلنامۀ تحقیقات سیاسی بین‌المللی، ش هجدهم، ص‌ 153.
9. ثقفی عامری، ناصر (1385)، «عراق جدید تغییرات ژئوپلیتیک»، فصلنامۀ راهبردی، ش 39.
10. حاجی میر خان زرار (1390)، «اقلیم کردستان عراق»، فصلنامۀ فرهنگی اجتماعی گفتگو، ش 58.
11. حافظ‌نیا، محمدرضا؛ احمدی‌پور، زهرا؛ قادری حاجت، مصطفی (1391)، سیاست و فضا، انتشارات پاپلی.
12. حافظ‌نیا، محمدرضا (1392)، افق‌های جدید در جغرافیای سیاسی، تهران: سمت.
13. حافظ‌‌نیا وکاویانی راد (1393)، فلسفۀ جغرافیای سیاسی، پژوهشکدۀ مطالعات کاربردی.
14. خواجه‌ای، علی (1392)، «بررسی وضعیت نفت و گاز در منطقۀ کردستان عراق»، ماهنامۀ اقتصاد انرژی، ش 155.
15. زارعی، بهادر (1392)، بنیادهای نظری جغرافیای سیاسی با تأکید بر اسلام و ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
16. سیف‌زاده، حسین (1379)، عراق؛ ساختارها و فرایند گرایش‌های سیاسی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ج 1.
17. شیروی، عبدالحسین (1384)، حقوق تطبیقی، چ اول، تهران: سمت.
18. ضیغمی، محمدعلی (1387)، راهنمای تجارت با کشور عراق، شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
19. عیسی اکری؛ نجار شیرزاد (1390)، «ویژگی‌های اقلیم کردستان عراق»، فصلنامۀ فرهنگی اجتماعی گفتگو، ش 58.
20. غلامی، طهمورث (1390)، رابطۀ پیچیده هویت دولت و امنیت در عراق، مرکز بین‌المللی مطالعات صلح.
21. قاسمی، محمدعلی (1389)، «بازیگران مؤثر بر آیندۀ عراق: منافع و سناریوها»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، ش 47، ص 58- 37.
22. قربانی‌نژاد ریباز (1387)، بررسی تطبیقی الگوی خودگردانی کردستان عراق با الگوهای خودمختاری و فدرالیسم، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، به راهنمایی دکتر محمدرضا حافظ‌نیا، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
23. قوام، عبدالعلی؛ زرگر، افشین (1387)، دولت‌سازی ملت‌سازی و نظریه‌های روابط بین‌الملل، آثار نفیس.
24. مجتهدزاده، پیروز (1392)، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، تهران: سمت.
25. محمدی، حمیدرضا؛ خالدی، حسین (1391)، ژئوپلیتیک کردستان عراق، نشر انتخاب.
26. مک داول (1383)، تاریخ معاصر کرد، ترجمۀ ابراهیم یونسی، نشر پانیذ.
27. میرحیدر، دره؛ راستی، عمران؛ میراحمدی، سادات (1392)، مبانی جغرافیای سیاسی، تهران: سمت.
28. میرحیدر، دره (1383)، اصول و مبانی جغرافیای سیاسی، تهران: سمت.
29. نامی، محمدحسن؛ محمدپور، علی (1387)، جغرافیای کشور عراق با تأکید بر مسائل ژئوپلیتیک، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
30. نوروزی، نور محمد و دیگران (1382)، چالش مشروعیت و بازسازی نظم سیاسی در خاورمیانه، ترجمۀ اسدالله سلیمانی، معاونت پژوهشی: تهران دانشکدۀ امام باقر (ره).
31. واعظی، محمود (1388)، ثبات‌سازی و امنیت در خلیج‌فارس و نقش متقابل عراق جدید و کشورهای منطقه، معاونت پژوهشی سیاست خارجی (گروه مطالعات خاورمیانه و خلیج‌فارس).
32. قانون اساسی عراق (1392)، عراق، قوانین و احکام، تبریز: آیین دادرسی.
 
ب) خارجی
33. Glassner M.R and Fahrer, c.(1993), political geography. 2 rdedition. John Wiley & sons New York.
 34. Kolers, a., land, (2009), conflict, and justice: a political theory of territory, Cambridge: Cambridge University press.
35. Mackenzie, David Neil,(1999), The Origin of Kurdish , in :Iranica
36. Carlo G .Ceretti and Ludwig Paul, Vol. 2.Roma :Instituto Italiano,perlafrica.
37. Iraq’s Policy of Ethnic Cleansing: Onslaught to change national demographic characteristics of the Kirkuk Region, Nouri Talabany Professor of Law, Prefaced by Lord Eric Avebury London 1999
42. www.persidenecy.krd