بررسی ریشه‌های نگاه امنیتی دولت به پیرامون داخلی (جامعه داخلی) در عصر قاجار

نقیب زاده, احمد; قاجار, صونا

doi:10.22059/jpq.2018.16857.

بررسی ریشه‌های نگاه امنیتی دولت به پیرامون داخلی (جامعه داخلی) در عصر قاجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استاد گروه علوم سیاسی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

² دانشجوی دکتری دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

10.22059/jpq.2018.16857.

چکیده

این مقاله در پی بررسی ریشه‌های نگاه و برخورد امنیتی دولت به پیرامون داخلی است. منظور ما از نگاه امنیتی دولت به پیرامون، جهت‌گیری و بُعد امنیتی بخشیدن دولت به مسائلی است که در پیرامون داخلی یا خارجی آن روی می‌دهد. بر‌مبنای بهره‌گیری از نظریه‌های اندیشمندانی همچون رکان و لیپست، ریشه‌های ویژگی‌های خاص دولت‌ها را باید در جهت‌گیری‌های عمده‌ای یافت که در جریان گذر از مراحل حساس تاریخی همچون مرحلۀ گذار به مدرن‌سازی در پیش گرفته‌اند. بدین روی ازآنجا که به اعتقاد نگارنده، گام‌های اولیه در جهت مدرن‌سازی دولت در عصر قاجار برداشته شد، برای شناخت ریشۀ ویژگی‌های خاص دولت در ایران، رجوع به این عصر و بررسی آن، حائز اهمیت فراوانی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A SURVEY ON THE ROOTS OF GOVERNMENT`S SECURITY LOOK AT DOMESTIC SPHERE IN QAJAR ERA

نویسندگان [English]

Ahmad NaghibZadeh ¹
Sona Ghajar ²

¹ Professor, Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

² Ph.D Student, Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

This paper studies the roots of the government's security look at the domestic sphere.
“States security’s look at domestic sphere”, from our point of view, means the states security orientation toward to all issues taking place in its domestic and foreign sphere. Based on Lipset and Rokkan theories, we should find roots of states approach in the main orientations that they take on going through the significant historical course of their development. As a result, considering that the first steps to modernization in Iran were taken during the Qajar era, it is necessary to do research on the states approach in this historical period.

کلیدواژه‌ها [English]

government
security look
domestic sphere
Qajar era

مراجع

آدمیت، فریدون (1351). اندیشۀ ترقی و حکومت قانون، تهران: خوارزمی.
-----------(1348). امیرکبیر و ایران، تهران: خوارزمی.
-----------(1360). شورش بر امتیاز رژی، تهران: پیام.
اشرف، حمید (1359). موانع تاریخی رشد سرمایه‌داری در ایران، تهران: پیام.
اعتمادالسلطنه (1307). المآثر و الآثار، چاپ سنگی.
امین، حسن (1381). دادرسی و نظام قضایی در ایران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
خسروی، فریبرز (1378). تحلیلی بر سانسور کتاب در دورۀ پهلوی دوم، نظر.
زیباکلام، صادق (1379). سنت و مدرنیته، تهران: روزنه.
ظهیرالدوله، علی (1351). خاطرات و اسناد ظهیرالدوله، تاریخ صحیح بی‌دروغ، یادداشت‌های دوران حکومت همدان، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی با همکاری فرانکلین.
کرزن، جرج ناتانیل (1349). ایران و قضیۀ ایران، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
کهن، گوئل (1360). تاریخ سانسور و مطبوعات در ایران، ج 1، تهران: آگاه.
گوبینو، جوزف آرتور، کنت دو (1369). سه سال در ایران، تهران: فرخی.
لمبتون، آن (1375). ایران عصر قاجار، ترجمۀ سیمین فصیحی، انتشارات جاودان خرد.
ملکم،‌ سر جان (1323). تاریخ ایران، ج 2، ناصری.
هاشمی، سیدمحمد (1385). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، ج دوم، تهران: میزان.
هدایت، مهدیقلی (1344). خاطرات و خطرات، 1334-1328، تهران: زوار.
همایون کاتوزیان، محمدعلی (1379). دولت و جامعه در ایران، ترجمۀ حسن افشار، تهران: مرکز.
همایون کاتوزیان، محمدعلی (1380). تضاد دولت و ملت، ترجمۀ علیرضا طیب، تهران: نی.
امین، حسن (1382). «نظام قضایی ایران از آغاز قاجار تا انقلاب مشروطه»، نشریۀ پژوهش حقوق و سیاست، ش 9.
انوری، امیرهوشنگ (1385). «سنگ، کاغذ، قیچی»، روزنامۀ اعتماد ملی، 26/2/1385.
روزنامه دولت علیۀ ایران، ج دوم، کتابخانه ملی ایران.
روزنامۀ رسمی، 12 ربیع‌الثانی 1278.
سیف، احمد (1387). استبداد و انباشت سرمایه در ایران، نشریۀ اخبار، 12/2/1387.
شمس، اسماعیل (1379). «ناصرالدین‌شاه و تأسیس ادارۀ سانسور»، نشریۀ فتح، 30 فروردین 1379.
شمس، اسماعیل (1387). «توقیف در مطبوعات»، نشریۀ فتح، 4، 5، 6/11/1387.
غنی‌نژاد، موسی (1385). «نگاهی به پیشینه‌های دولتی شدن اقتصاد ایران»، دنیای اقتصاد، 23/12/85.
کوهستانی‌نژاد، مسعود (1375). سیری در علل و عوامل توقیف مطبوعات در ایران»، سلام، 28/5/1375.

1. Rokkan, Stein ( 1999). State Formation, Nation-Building, and Mass Politics in Europe: The Theory of Stein. Edited by Peter Flora (Oxford University Press.

2. Rokkan, Stein (1973). Dimensions of State Formation and Nation Building: A Possible Paradigm for Research Om Variations Within Europe, Princeton, NY University Press