واکاوی دلایل دیپلماسی تهاجمی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (1392-1384)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه یزد

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه یزد

چکیده

این پژوهش درصدد واکاوی دلایل و عوامل دخیل در شکل‌گیری دیپلماسی تهاجمی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در سال‌های 1392-1384 است. بر این اساس، این پژوهش معتقد است که در دورۀ تحت بررسی، نوع خاص و متمایزی از سیاست خارجی در حیات جمهوری اسلامی متجلی شد که شاخصۀ اصلی آن رویکرد تهاجمی به غرب و به‌ویژه ایالات متحدۀ آمریکا بود. فرضیۀ این پژوهش براساس گزارۀ اصلی عبارت است از اینکه تعیین الگوی خاصی از سیاست خارجی در این دوره، حاصل ترکیبی از متغیرهای سطح تحلیل خرد و کلان است. بر این اساس، الگوی پیوستگی جیمز روزنا به‌عنوان چارچوب نظری این پژوهش برگزیده شده است. در این مدل ترکیبی، در سطح تحلیل خرد چهار متغیر فرد، نقش، ساختار حکومتی و درون‌مایه‌های اجتماعی و در سطح تحلیل کلان نیز ساختار نظام بین‌الملل در جهت‌گیری سیاست خارجی کشورها نقش مهم و برجسته‌ای دارند. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها نیز اسنادی و کتابخانه‌ای است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An examination on the Aggressive diplomacy in Iranian Foreign policy towars the West and US (2005-2013)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Abedi ardakani 1
  • amirhosein askari 2
1
2 Yazd uni
چکیده [English]

This research seeks to analyze the reasons and factors involved in the formation of aggressive diplomacy in foreign policy of the Islamic Republic of Iran (2005-2013). In doing so, the study believes that during this period, a specific and distinct form of foreign policy was embodied in the political life of the Islamic Republic, which the main feature of it was the aggressive approach towards the West, and in particular the United States. The hypothesis of this study, based on the main proposition, is that the determination of a particular pattern of foreign policy in this period is a combination of variables of micro and macro level analysis. Accordingly, James Rosen's Hybrid pattern has been chosen as the theoretical framework for this research. In this Hybrid model, at the micro-level analysis of four variables include idiosyncratic, roles, government structure and social context, and at the level of international analysis, the structure of the international structure have a significant role. The article descriptive-analytical type and data collection is based on and documentation and libraries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • pattern continuity James Rosenau
  • aggressive approach toward the West and America
  • foreign policy of the Islamic Republic of Iran
  • Mahmoud Ahmadinejad
  1. الف) فارسی

    1. احمدی‌نژاد، محمود. سخنرانی در جلسۀ شورای عالی مدیران دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم، 6/7/1387.
    2. --------------- (1386). تجلی هویت ایرانی در نیویورک، تهران: مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری.
    3. آدمی، علی (1389). «راهبرد نگاه به شرق در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: دیدگاه‌ها، زمینه‌ها و فرصت‌ها»، فصلنامۀ مطالعات سیاسی، سال دوم، ش 7، ص 126-97.
    4. ثقفی عامری، ناصر؛ و احدی، افسانه (1387). ایران و سیاست نگاه به شرق، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
    5. جامه‌بزرگ، بهزاد (1393). «نقض حاکمیت سیاسی ایران از سوی انگلیس به روایت اسناد»، در کتاب «رد پای استعمار، محمد رادمرد، تهران: اندیشکدۀ برهان، ص 81-51.
    6. دهشیری، محمدرضا (1385). «بررسی سیاست خارجی دولت نهم، تداوم و تغییر»، ماهنامۀ همشهری دیپلماتیک، ص 124-94.
    7. دهقانی فیروزآبادی، سید جلال (1390). «واقع‌گرایی نوکلاسیک و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامۀ سیاست خارجی، سال بیست‌وپنجم، ش2، ص 293-275.
    8. زادگان, امیرمحسن (۱۳۹۶). بررسی سیاست خارجی دولت احمدی‌نژاد از منظر سازه‌انگاری، دومین همایش بین‌المللی و چهارمین همایش ملی پژوهش‌های مدیریت و علوم انسانی در ایران، تهران، مؤسسۀ پژوهشی مدیریت مدبر.
    9. عیوضی، محمدرحیم (1387). «تحلیلی بر سیاست خارجی محمود احمدی‌نژاد»، نشریۀ راهبرد، ش 14، ص 111-79.

    10.قوام، سید عبدالعلی (1392). سیاست‌های مقایسه‌ای، چ دوازدهم، تهران: سمت.

    11.------------- (1392). روابط بین‌الملل، نظریه‌ها و رویکردها، تهران: سمت.

    12.مجد، محمدقلی (1368). قحطی بزرگ، ترجمه حسین کریمی. تهران: انتشارات سهامی خاص,.

    13.محمود اغلی، رضا (1393).«بررسی فرآیند تصمیم‌گیری در سیاست خارجی رژیم صهیونیستی»، مجلۀ سیاست‌های دفاعی، سال بیست‌و‌دوم، ش 87، ص 242-207.

    14.منصوری مقدم، جهانشیر؛ و اسماعیلی، علی (1390). «تحلیلی بر سیاست خارجی محمود احمدی‌نژاد»، فصلنامۀ سیاست، دورۀ چهل‌ویکم، ش 1، ص  300-283.

    15.میرحسینی، سید محسن؛ و الهام رسولی ثانی‌آبادی (1394). «بررسی عوامل شکل‌دهنده به سیاست هسته‌ای دولت اعتدال»، فصلنامۀ راهبرد، سال بیست‌وسوم، ش 74، ص 250-235.

    16.والتون، مایکل؛ و رائو ویجانیدرا (1387). فرهنگ و کنش عمومی، ترجمۀ علی بختیاری‌زاده، تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

    17.وودهاوس، سی.ام. (1368). اسرار کودتای 28 مرداد شرح عملیات چکمه (آژاکس)، ترجمۀ نجف دریابندری. تهران: شرکت سهامی خاص.

    18.(1391). «اجلاس تاریخی» جنبش عدم تعهد در تهران با سخنان احمدی‌نژاد پایان یافت، خبرگزاری فارس، https://www.farsnews.com/news/13910610000964/

     

     

    ب) انگلیسی

    19.Allison, Graham, ;& Halperin Morton (1972). “Bureaucratic Politics: A paradigm and some Policy”, World Politics, 24: pp 40-79.

    20.Bausch, A. W. (2015). “Democracy, war effort, and the systematic democratic peace”, Journal of Peace Research, 52(4), pp: 435–447.

    21.Beyers, J.; Eising, R.; & Maloney, W. (2008). “Researching interest group politics in Europe and elsewhere: Much we study, little we know?”, West European Politics, 31(6), pp: 1103–1128.

    22.Kirk, J. A. (2008). “Indian-Americans and the U.S.-India nuclear agreement: Consolidation of an ethnic lobby?”, Foreign Policy Analysis, 4(3), pp: 275–300.

    23.Haney, P. J.; & Vanderbush, W. (1999). “The role of ethnic groups in U.S. foreign policy: The case of the Cuban American National Foundation”, International Studies Quarterly, 43(2), pp: 341–361.

    24.Calleros-Alarcón, J. C. (2009). The unfinished transition to democracy in Latin America, London: Routledge.

    25.Doyle, Michael W. (1997). Ways of War and Peace, Realism, Liberalism and Socialism, New York & London: Norton & Compay.

    26.Fuller, Graham (1991). The center Of the Universe: The Geopolitics of Iran, Avalon Publishing.

    27.Fukuyama, Francis ; & Michael W. Doyle (2010). “Ways of War and Peace: Realism, Liberalism, and Socialism”, Foreign Affairs. https://doi.org/10.2307/20048284.

    28.Hagan, J. D. (1994). “Domestic political systems and war proneness”, Mershon International Studies Review, 38 (Suppl. 2), pp: 183–207.

    29.Hafezi, Parisa; & Sedarat, Firouz (2009). Ahmadinejad says Holocaust a lie, Israel has no future, Reuters, https://www.reuters.com/article/us-iran/ahmadinejad-says-holocaust-a-lie-israel-has-no-future-idUSTRE58H17S20090918

    30.Immelman, Aubrey (2009). “The Personality Profile of Iran’s President Mahmoud Ahmadinejad”, Unit for the Study of Personality in Politics, no. June.

    31.Janis, I. L. (1972). Victims of groupthink: A psychological study of foreign-policy decisions and fiascoes, Oxford, England: Houghton Mifflin.

    32.Jakobsen, J.; Jakobsen, T.; & Ekevold, E. (2016). “Democratic peace and the norms of the public: A multilevel analysis of the relationship between regime type and citizens’ bellicosity, 1981–2008”, Review of International Studies, 33(1), pp: 1–24.

    33.Jervis, Robert. (2006). “Understanding Belief”, Political psychology, 27, pp:: 641-659.

    34.Kamrava, Mehran (2008) “The United States and Iran: Iran: A Dangerous but Contained Rivalary”, Policy Brief, No 9: 1-15.

    35.Maoz, Z., & Russett, B. (1993). “Normative and structural causes of democratic peace, 1946–1986”, American Political Science Review, 87(3), pp: 624–638.

    36.Rosenau, J. N. (1966). “Pre-theories and theories of foreign policy”, Approaches to comparative and international politics, 27.

    37.Rosenau, James (1971). The Scientific Study of Foreign Policy, New York: The Free Press.

    38.Shapiro, Michael (1973). “Cognitive Process and Foreign Policy Decision Making”, International Studies, 17: pp: 147-170.

    39.Snyder, R, H Burke; & B Spain (1963). “Foreighn Policy Decision Making: an Approach to the Study of International Politics”, Glencoe, IL: the free press.

    40.Waltz, Kenneth (1979). Theory of International Politics. New York: Rondom House,

    41.Aydın-Düzgit, Senem (2014). “Critical Discourse Analysis in Analysing European Union Foreign Policy: Prospects and Challenges”, Cooperation and Conflict, https://doi.org/10.1177/0010836713494999.

    42.Melamid, Alexander ; & Graham E. Fuller (1992). “The Center of the Universe: The Geopolitics of Iran”, Geographical Review, 82 (4), p: 495. https://doi.org/10.2307/215217.

    43.Rosenau, James N. (2006). “The Study of World Politics”, The Study of World Politics, Vol. 1. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203014721.

    44.Simonsen, Jesper (1994). “Administrative Behavior. How Organizations Can Be Understood in Terms of Decision Processes”, Computer Science, 119.

    45.Starr, Harvey (1988). “Rosenau, Pre-Theories and the Evolution of the Comparative Study of Foreign Policy”, International Interactions, 14 (1), pp: 3–15. https://doi.org/10.1080/03050628808434686.

    46.Trager, Robert F. (2012). “Long-Term Consequences of Aggressive Diplomacy: European Relations after Austrian Crimean War Threats”, Security Studies, 21(2), pp: 232–65.

    47.Zakaria, F. (2003). The future of freedom, New York: W. W. Norton & Company.

    48.Iranian President Slams U.S. in Speech at U.N. General Assembly (2011), Fox news, https://www.foxnews.com/world/iranian-president-slams-u-s-in-speech-at-u-n-general-assembly

    49.Ahmadinejad declares Israel will be 'eliminated' as world leaders gather at UN (2012). Fox news, https://www.foxnews.com/world/ahmadinejad-declares-israel-will-be-eliminated-as-world-leaders-gather-at-un

    50.(2005). Holocaust a myth, says Iranian president, The Guardian, https://www.theguardian.com/world/2005/dec/14/iran.secondworldwar

    51.Morgenthau, Robert M. (2009). “The Link between Iran and Venezuela: A Crisis in the Making?”, Brookings Institute. https://doi.org/10.1038/132817a0.

     

     

    ج) روسی

     

    52.Андрей Анатольевич Казанцев (2011). “Большая игра” с неизвестными правилами: мировая политика и Центральная Азия, Фонд "Наследие Евразии,  248 pages

    53.Бугдан, Сергей. (2012). "Откыжкмся от иранцв в полбзу китайцевЖ СИТУАЦИОННЫЙ АНАЛИЗ БЕЛОРУССКО-ИРАНСКИХ ОТНОШЕНИЙ В 1993-2012 ГГ." Belarusian Institute for Strategic Studies (BISS).[1]

    54.Корнилов, А А, и А С Матвеев. (2013). «ВЛИЯНИЕ ВНУТРЕННИХ ФАКТОРОВ НА ФОРМИРОВАНИЕ ВНЕШНЕЙ ПОЛИТИКИ ПРЕЗИДЕНТА ИРАНА МАХМУДА АХМАДИНЕЖАДА» Вестник Нижегородского университета им. Н.И. Лобачевского,: 304-308.

    55.Сергеевич, Александр Матвеев. (2013). "СТРАТЕГИЯ И РАЗВИТИЕ ЗАКАВКАЗСКОЙ ПОЛИТИКИ ИСЛАМСКОЙ РЕСПУБЛИКИ ИРАН В ПЕРИОД ПРЕЗИДЕНТСТВА МАХМУДА АХМАДИНЕЖАДА." Работа выполнена на кафедре зарубежного регионоведения ФГБОУ ВПО «Нижегородский государственный университет им. Н.И. Лобачевского».

    56.Татьяна Карасова (2015), Израиль и США: Основные этапы становления стратегического партнерства 1948–2014, Аспект Прес, Москва

     



    [1] موسسه مطالعات استراتژیک بلاروس