جایگاه دیپلماسی علم و فناوری در شکل‌دهی به قدرت نرم (مطالعۀ موردی: اتحادیۀ اروپا)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار مطالعات منطقه‌ای دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

با آغاز قرن بیست‌ویکم مشخص شد که تهدیدهای جدید، مانند مشکلات زیست‌محیطی، فقر، سلاح‌های کشتارجمعی، امنیت غذا و... به‌طور عمیق، دارای بعدی علمی‌اند؛ در نتیجه زمینه برای ایجاد مفهوم جدید دیپلماسی علمی فراهم شد. دیپلماسی علم و فناوری، راهی است که در آن دانش از انحصار ملل و نهادها خارج می‌شود و از راه تشریک ‌مساعی در سطح جهانی گسترش می‌یابد. امروزه دیپلماسی علمی تأثیر مهمی در موضوعات مربوط به سیاست خارجی دارد. اتحادیۀ اروپا به‌عنوان یکی از قطب‌های مهم علم و فناوری در جهان تلاش بسیاری داشته تا از این ابزار برای دستیابی به قدرت نرم استفاده کند. دراین بین، این پرسش‌ها مطرح می‌شود که چگونه می‌توان از علم و فناوری به‌عنوان ابزاری دیپلماتیک استفاده کرد؟ چرا قدرت علمی و فناوری، بخشی از قدرت نرم کشورها به‌شمار می‌آید؟ اتحادیۀ اروپا در مسیر نیل به مقصود از چه راهکارهایی بهره برده است؟ در پاسخ به این پرسش‌ها می‌توان این فرضیه را مطرح کرد که دیپلماسی علمی ازراه تعمیق همکاری‌ها حتی در صورت بسته بودن کانال‌های رسمی، امکان ارتباط میان کشورها را فراهم می‌آورد و ازآنجا که دولت‌ها با توسل به آن قادر به پیگیری منافع ملی خود از راه جاذبه خواهند بود، بخشی از قدرت نرم به‌شمار می‌آید و اتحادیۀ اروپا با تأکید بر عنصر نوآوری، می‌تواند از آن برای کسب وجهه و قدرت‌آفرینی استفاده کند. برای آزمون فرضیۀ پژوهش از نظریۀ قدرت نرم جوزف نای و برای عملیاتی کردن فرضیه، از نظریۀ «فن‌لانگنهوف» استفاده خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The place of science and Technology Diplomacy in the Formation of Soft Power (Case Study: European Union)

نویسنده [English]

  • roxana niknami
Assistant profeour at university of tehran
چکیده [English]

Structural changes in the international system Over the past four decades, largely the Westphalian principles have called into question the sovereignty of states in enforcing laws and territorial control. With the end of the Cold War,these changes accelerated and the earth's territory became a small village. By the beginning of the 21st century, new threats, such as environmental problems, poverty, weapons of mass destruction, food security, etc., were found to have a scientific dimension. As a result, the field was provided to create a new concept of scientific diplomacy. The science and technology diplomacy is a way in which knowledge is withdrawn from the monopoly of nations and institutions and is spreading through global cooperation and collaboration. Today, Science diplomacy plays an important role in foreign policy issues. The European Union, as one of the key pillars of science and technology in the world, has made many efforts to use this tool to achieve soft power. In the meantime, the question arises as to how science and technology can be used as a diplomatic tool? Why is science and technology power part of the soft power of nations? What has the European Union pursued in pursuit of its goal? In response to these questions, it can be said that scientific diplomacy through the deepening of cooperation, even if formal channels are closed, allows for the possibility of interconnection between countries, and since governments are able to resort to it Pursuing their national interests through charm and not coercion; it is part of soft power. And the European Union, with an emphasis on innovation, is able to use it to gain prestige and empowerment. In order to prove the research hypothesis, Joseph Nye's soft power theory and the "Luk Van Langenhove" theory will be used to operate the hypothesis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Diplomacy
  • Diplomacy of Science and Technology
  • Soft Power
  • Innovation
  • European Union

مراجع

الف) فارسی
1. عبدالحسین‌زاده، محمد (1394). «رویکردهای جدید در دیپلماسی علم و فناوری»، نشاءالعلم، 6(1)، 30-25.
2. فیروزآبادی، م. (1390). بررسی مفهومی دیپلماسی علم و فناوری و ترسیم وضع موجود در آن در جمهوری اسلامی ایران، تهران: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری.
3. قشقاوی، ح. (1395، 12 4). سند دیپلماسی علمی و فناوری ایران تدوین شد. بازیابی از ایسنا: http://www.isna.ir/news/95120403094-%D8%B4%D8%AF
4. گلشنی، م. (1395، 05 18). ارزیابی دکتر مهدی گلشنی از موقعیت ایران در عرصۀ «دیپلماسی علمی»، بازیابی از فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران:
 http://www.ias.ac.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=557:2016-08-08-02-33-39&catid=16&lang=fa&Itemid=178
5. موسوی موحدی، علی‌اکبر؛ و کیانی بختیاری، ابوالفضل (91). «دیپلماسی علم و فناوری»، نشاء‌العلم، 2(2)، 76-71.
 
6. میرکوشش، ا. (1394، 1 4). «دیپلماسی علم و فناوری از دیدگاه امنیت ملی»، بازیابی از مجلۀ ایرانی روابط بین‌الملل: http://www.iirjournal.ir/index.php/fa/
7. نای، جوزف (1392). آیندۀ قدرت، ترجمۀ احمد عزیزی، تهران: نشر نی.
 
ب) خارجی
8. AAAS. (2017, 08 19). About AAAS, Retrieved from AAAS: https://www.aaas.org/about/mission-and-history
9. Boekholt, P. (2009). Drivers of International Collaboration in Research, Manchester: Technopolice Group.
10. Coperland, D. (2010, 11 15). A Role for Science Diplomacy? soft Power & Global Challenge, Retrieved from Guerilla Diplomacy: http://www.guerrilladiplomacy.com/2010/11/a-role-for-science-diplomacy-soft-power-and-global-challenges-part-i/
11. Dmitrova, T. (2015). Science Diplomacy Contributes to Property & Stability in the Middle East, Brussels: European Commission.
12. European Commission. (2012, 09 14). COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE COMMITTEE OF THE REGIONS. Retrieved from European Commission: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1434614401480&uri=CELEX:52012DC0497
13. European Commission. (2013). State of the Innovation Union 2012, Brussels: Directorate-General for Research and Innovation.
14. European Commission. (2014, 07 14). 10 Commission priorities for 2015-19, Retrieved from European Commission: https://ec.europa.eu/commission/priorities_en
15. European Commission. (2015, 04 12). Strategic Forum for International Science and Technology Cooperation (SFIC), Retrieved from European Commission: http://ec.europa.eu/research/iscp/index.cfm?pg=sfic-general
16. European Commission. (2016(a), 10 25). Jean Monnet - Activities 2017, Retrieved from European Commission: https://eacea.ec.europa.eu/erasmus-plus/funding/jean-monnet-activities-2017_en
17. European Commission. (2016(b)). Open Innovation,Open Science,Open to the World. Luxamburg: European Commission.
18. European Commission. (2017, 08 19). How to get funding?, Retrieved from European Commission: https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/en/how-get-funding
19. Erasmus. (2010). Erasmus Program Scholarships, Retrieved from ErasmusProgramme: http://www.erasmusprogramme.com/
20. Glinos, K. (2016). A Science Diplomacy Approach for Belgium? Brussels: Royal Library.
21. Hinz, F. (2010). New Frontiers in Science Diplomacy, London: The Royal Society.
22. Moedas, C. (2016, 03 29). Scienc Diplomacy in the European Union, Retrieved from Scienc Diplomacy: http://www.sciencediplomacy.org/perspective/2016/science-diplomacy-in-european-union
23.NAP. (2015, 06 17). Diplomacy for the 21st Century, Retrieved from Foreign Affairs: https://www.foreignaffairs.com/sponsored/diplomacy-21st-century
24. Office, F. &. (2016, 10 02). UK Science and Innovation Network, Retrieved from Gov.UK: https://www.gov.uk/world/organisations/uk-science-and-innovation-network
25. Orts-Gil, G. (2016). Sience Diplomacy, Brussels: FECYT.
26. Picht, W. (2017, 08 18). From the very beginning, Retrieved from DAAD: https://www.daad.de/der-daad/ueber-den-daad/portrait/en/32996-from-the-very-beginning/
27. Reillon, V. (2015). EU Scientific Coopration with Third Countries, Luxamburg: EPRS.
28. Ruffini, P. B. (2016). Science Diplomacy:A Brief Excursion into Basic Concepts & Key Issues, Brussels: University of LeHavre.
29. Sheng-kai, C. C. (2015). Higher Education Scholarship as a Soft Power Tools: an Analysis of Its Role in the EU & Singapore, Singapore: EU Center in Singapore.
30.SJR. (2017, 08 18). International Scientific Journal & Country Ranking, Retrieved from Scimago Journal & Country Rank: http://www.scimagojr.com/countryrank.php
31. UNCTAD. (2008). WSIS Follow-up Report 2008, Retrieved from UNCTAD: http://unctad.org/en/docs/dtlstict20081_en.pdf
32. Vandewalle, L. (2015). The Increasing Role of The EU`s Culture,Education & Science in Asia,Luxamburg: European Parliament.
33. VanLangenhove, L. (2016). Requirment for Effective European Union Leadership in Science & cultural Diplomacy on Interregional in South. Brugge: Unitd Nation University.
34. VanLangenhove, L. (2017). Tools for an EU Science Diplomacy, Brussels: European Commossion.
35. Vaughan Turekian & Sarah Macindoe & Daryl Copeland. (2014). “The Emergence of Science Diplomacy”, In L. &. Patman, Science Diplomacy:New Days or Falls Down?, pp: 3-24, Singapore: World Scientific.
 
فصلنامه سیاست
دوره 49، شماره 2
شهریور 1398
صفحه 561-585

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 آبان 1396
  • تاریخ بازنگری: 11 دی 1396
  • تاریخ پذیرش: 11 دی 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار