چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی دیپلماسی تمدنی ایران در منطقة آسیای مرکزی و شبه‌قاره: پیشنهادهایی برای پیشبرد بهتر امر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد مطالعات منطقه‌ای دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 استادیار علوم سیاسی گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه یزد

چکیده

امروزه کشورها با هدف پیشبرد اهداف سیاست خارجی خود از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کنند. در این زمینه منابع و قدرت فرهنگی و تمدنی که از آن به‌عنوان قدرت نرم نیز نام برده می‌شود، می‌تواند تاکتیک مؤثری برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی یک کشور باشد. ایران نیز قادر است در منطقة آسیای مرکزی دیپلماسی تمدنی را به‌کار گیرد. دلایل این امر چندگانه بوده و ناشی از تسلط حکومتهای ایرانی و اسلامی در آسیای مرکزی است. طبیعی است که ایران برای پیشبرد دیپلماسی تمدنی خویش با چالش‌ها و فرصت‌هایی روبه‌روست، در این از مهم‌ترین فرصت‌های پیش‌ روی ایران ظرفیت‌هایی همچون میراث مشترک تاریخی، بافت اسلامی منطقه و ریشه‌های مشترک قومی-نژادی است؛ البته ایران در این زمینه با چالش‌هایی روبه‌روست. برای مثال حکومت‌های سکولار منطقه، حضور گستردة تمدن‌هایی چون تمدن غربی و دیگر تمدن‌ها در این زمینه قابل بیان است. کم کردن چالش‌ها با هدف افزایش فرصت‌ها، هنر دیپلماسی تمدنی است که با سرمایه‌گذاری و نگاه راهبردی و بلندمدت امکان‌پذیر است. هدف این پژوهش بررسی فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی دیپلماسی تمدنی ایران در منطقة آسیای مرکزی است. روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

چالش ها و فرصت های پیش روی دیپلماسی تمدنی ایران در آسیای مرکزی: پیشنهاداتی برای پیشبرد بهتر امر

نویسندگان [English]

  • Seyed Davood Aghaei 1
  • Ebrahim Taheri 2
1
2
چکیده [English]

امروزه کشورها با هدف پیشبرد اهداف سیاست خارجی خود از ابزارهای مختلفی استفاده می کنند. در این راستا منابع و قدرت فرهنگی و تمدنی که از آن به عنوان قدرت نرم نیز نام برده می شود می تواند تاکتیک موثری برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی یک کشور باشد. ایران نیز قادر است در منطقه آسیای مرکزی دیپلماسی تمدنی را به کار گیرد. دلایل این امر چندگانه بوده و ناشی از تسلط حکومتهای ایرانی و اسلامی در آسیای مرکزی است. طبیعی است که ایران برای پیشبرد دیپلماسی تمدنی خویش با چالش ها و فرصت هایی رو به رو است، در این راستا یکی از مهمترین فرصت های پیش روی ایران ظرفیت هایی همچون میراث مشترک تاریخی، بافت اسلامی منطقه و ریشه های مشترک قومی-نژادی است. البته خاطر نشان می شود که ایران با چالش هایی نیز در این رابطه رو به رو است. برای مثال حکومت های سکولار منطقه، حضور گسترده تمدن هایی چون تمدن غربی و دیگر تمدن ها در این راستا قابل بیان است. کم کردن چالش ها با هدف افزایش فرصت ها هنر دیپلماسی تمدنی است که با سرمایه گذاری و نگاه راهبردی و بلندمت امکان پذیر است. هدف این پژوهش بررسی فرصت های و چالش های پیش روی دیپلماسی تمدنی ایران در منطقه آسیای مرکزی است.روش پژوهش مورد استفاده روش توصیفی و تحلیلی است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • دیپلماسی تمدنی
  • چالش
  • فرصت
  • زبان
  • اسلام
الف) فارسی
1. ابوالحسن شیرازی، حبیب‌الله (1384). «توسعة مناسبات ایران و آسیای میانه؛ ارائة راهبردها»، مجلة جغرافیا و توسعه،
2. اسلامی ندوشن، محمدعلی (1389). مرزهای ناپیدا، تهران: شرکت سهامی انتشار، ص 140-112.

3. تفضلی، عباسعلی (1383). «تأثیر فرهنگ و تمدن ایران بر شبه‌قاره هند و پاکستان»، مجلة تاریخ فقه و تمدن، ش 1 و 2، ص 59-44.

4. خدایار، ابراهیم (1392). «حوزة فرهنگی- تمدنی ایران در آسیای مرکزی»، فصلنامة مطالعات ملی، سال چهاردهم، ش 2.
5. رشید، احمد (1387). جهاد – اسلام پیکار جو در آسیای میانه، ترجمة جمال آرام، تهران: عرفان.
6. کولایی، الهه (1380). «هم تکمیلی فرهنگی در دو سوی جیحون»، فصلنامة مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، ش 36، ص 90 - 77.

7. نوروزی، حسین (1385). «روابط فرهنگی ایران و آسیای مرکزی»، ماهنامة ایراس، ش 14.

8. نیرومند، پورانداخت؛ رنجبر، محبوبه؛ پرند، کورش؛ و مسجدیان جزی، سهراب (1392)، دیپلماسی مهارت، تهران: سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای.
9. هوگ، جان (1348). هنر معماری در سرزمین‌های اسلامی، ترجمة پرویز ورجاوند، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
 
ب) خارجی
9. Abbas, Hassan (2010).“Shiism and Sectarian Conflict in Pakistan” (Observed: 1/11/2014) at: https://wikileaks.org/gifiles/attach/130/130415_CTC%20Monograph%20-%20Sectarian%20in%20Pakistan%20By%20Hassan%20Abbas.pdf, pp: 1-51.
10. Ahmar, Moonis (2011). “Sectrarian Conflicts in Pakistan”, Pakistan Vision, Vol. 9 No.1, pp:1-19.
11. Pal, Briji (2012). “Empowerment of Minority in India” (Observed: 6/11/2014) at:http://garj.org/garjhpsir/pdf/2012/may/Pal.pdf.
12. Masica, C.P. (1981), “Identified Object Marking in Hindi and Other Languages,” Topics in Hindi Linguistics 2, pp. 123-46.
13. Prasad, Psvsv (2013). "Impact of Arabic and Persian Language on" the Kannada Languag”,(Observed:29/11/2014) at:www.languageinindia.com/july2013/prasadarabicpersiankannada.pdf , pp: 301-311.
14. Shackle, C and Snell, R (1990). Hindi and Urdu since 1800,London: Oxford.
15. Sharof, Zubin.C and Castro, Marcia C. (2011). “The potential impact of intermarriage on the population decline of the Parsis of Mumbai, India” (Observed: 19/11/2014) at: http://www.demographic-research.org/volumes/vol25/17/, pp. 110-121.
16. Steever, Sanford.B, (1998). The Dravidian Languages,London and New York: Routledge.
17. Siknar, Yoginder (2003). “The Muslim World” (Observed: 11/11/2014) at: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1478-1913.00016/abstract.