نظام اخلاقی و مهار شرارت‌های نظام بازار در عصر جهانی شدن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد روابط بین‌الملل دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دکتری روابط بین‌الملل دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

 این مقاله با بررسی سیر رابطة اخلاق و تجارت از گذشته‌های دور تا عصر جهانی شدن با رویکردی نظری و تاریخی، سه هدف را دنبال می‌کند: ۱. شرح روند تاریخی رابطۀ تجارت و اخلاق؛ ۲. تبیین چگونگی جدایی نظری و عملی تجارت از اخلاق در عصر مدرن ؛ ۳. ضرورت بازگشت نظری و عملی به اخلاق در عصر جهانی شدن. یافته‌های این پژوهش نشان داد  ۱. بین تجارت و اخلاق رابطه‌ای معنادار وجود دارد؛ ۲. این رابطه در اعصار گوناگون تاریخ تکرار شده است؛ ۳. با گذشت زمان و تحول جوامع و نهادهای بشری اگرچه در رابطة تجارت و اخلاق خللی ایجاد شده، این رابطه با اشکال پیچیده‌تر و به‌روزتر بازتولید شده است؛ ۴. در عصر جدید با آشکار شدن ناکارامدی سازوکارهای لیبرالی، سوسیالیستی- مارکسیستی و حقوق بشر در مهار شرارت‌های ناشی از نظام بازار، بازگشت به نظام اخلاقی جهانشمول ضرورت یافته است. مراد از اخلاق جهانی، ایدئولوژی جدید جهانی یا دین جهانشمول فراسوی ادیان موجود نیست؛ بلکه اجماع حداقل پایه بر سر ارزش‌های الزامی، استانداردهای قطعی و نگرش‌های اخلاقی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The moral system and control of the evils of the market system in the age of Globalization

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Shirkhani 1
  • hossain yekta-ye- kuyakhi 2
چکیده [English]

The moral system and control of the evils of the market system in the age of Globalization
This article follows three goals by examining the course of the relationship between ethics and business from the distant past to the age of globalization with a theoretical and historical approach: 1. A description of the historical process of trade and ethics; 2.Explaining the theoretical and practical separation of business from ethics in modern times; 3.The Need for theoretical and Practical Return to Ethics in the Age of Globalization.
The findings of this study show that: 1.There is a significant relationship between trade and ethics; 2. This relationship has been repeated in different periods of history; With the passage of time and the transformation of human societies and institutions, although created in the context of business and morality, 3. this relationship has been reproduced in more complex and updated forms. In the new era, the return to a universal moral order has become necessary in light of the ineffectiveness of liberal, socialist-Marxist and human rights mechanisms in controlling the evils of the market system. There is no universal world ideology or universal religion beyond existing religions; rather, consensus is at least based on imperative values, definitive standards, and ethical attitudes.
Key words: ethics, trade, evil, globalization, international political economy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: ethics
  • trade
  • evil
  • globalization
  • international political economy
  1. الف) فارسی

    1. ارسطو (۱۳۶۴). اخلاق نیکوماخوس، ترجمة محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو.
    2. بکر، لارنس (۱۳۷۸). تاریخ فلسفة اخلاق غرب، ترجمة گروه مترجمان، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    3. تفضلی، فریدون (1391). تاریخ عقاید اقتصادی (از افلاطون تا دورة معاصر)، چ دهم، تهران: نشر نی.
    4. توکلی، محمدجواد (۱۳۸۸). «درآمدی بر فلسفة اخلاق تجارت با رویکرد اسلامی»، دوفصلنامة معرفت اقتصاد اسلامی، سال اول، ش ۱، پاییز و زمستان.
    5. جباری، محمد (۱۳۸۶). اخلاق در اقتصاد، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.
    6. رشیدپور، علی؛ و شاه‌علی، مهرزاد (۱۳۹۳). جهانی شدن، فرهنگ و اخلاق، تهران: مرکز ملی جهانی شدن.
    7. داب، موریس (۱۳۷۹). مطالعاتی در زاد و رشد سرمایه‌داری، ترجمة حبیب‌الله تیموری، تهران: نشر نی.
    8. سن، آمارتیا (۱۳۷۷). اخلاق و اقتصاد، ترجمة حسن فشارکی، تهران: شیرازه.
    9. سینکر، پیتر (۱۳۹۵). یک جهان، اخلاق جهانی شدن، ترجمة محمد آزاده، تهران: نشر نی.
    10. شفیوند، جی. بی (۱۳۷۸). اخلاق در قرون هفدهم و هجدهم، ترجمة محمود فتحعلی، تاریخ فلسفة اخلاق غرب، ویراسته لارنس سی بکر، ص ۱۴۳-۱۲۱.
    11. شهریاری، حمید (۱۳۸۵). فلسفة اخلاق در تفکر غرب از دیدگاه السدیر مک اینتایر، تهران: سمت.
    12. فرامرز قراملکی، احد (۱۳۸۹). اخلاق حرفه‌ای، تهران: مجنون.
    13. فرامرز قراملکی، احد؛ و نوچه‌فلاح رستم (۱۳۸۶). موانع رشد اخلاق حرفه‌ای در سازمان‌ها، تهران: مؤسسۀ فرهنگی دین‌پژوهی بشرا.
    14. فروم، اریک (1395). جامعة سالم، ترجمة اکبر تبریزی، چ هشتم، تهران: بهجت.
    15. فرهود، داریوش (۱۳۸۶). «مروری بر تاریخچة اخلاق»، فصلنامة اخلاق در علوم و فناوری، ش ۱ و ۲، بهار و تابستان.
    16. قربانی، قدرت‌اله (۱۳۸۷). «سنت ارسطویی اخلاق غرب: دیدگاه‌های مک اینتایر»، فصلنامة اندیشة دینی دانشگاه شیراز، ش ۲۸، ص ۸۲-۶۱.
    17. قدیری اصل، باقر (۱۳۶۸). سیر اندیشة اقتصادی، تهران: مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
    18. علوی‌پور، سید محسن (۱۳۸۸). بحران اخلاق مدرن و چرخش ارسطویی مک‌اینتایر، فصلنامة معرفت اخلاقی، ش ۱، ص 46-7.
    19. مارکس، کارل (۱۳۸۳).سرمایه (کاپیتال)، ترجمة ایرج اسکندری، تهران: فردوس.
    20. مک اینتایر، السدیر (۱۳۷۹). تاریخچة فلسفة اخلاق، ترجمة انشاء‌الله رحمتی، تهران: حکمت.
    21. منوچهری، عباس (۱۳۸۷). مارتین هایدگر، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
    22. وبر، ماکس (۱۳۷۴). اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری، ترجمة عبدالرضا معبودی، تهران: سمت.
    23. هانت، ای.ک (1358)، تکامل نهادها و ایدئولوژی‌های اقتصادی، ترجمة سهراب بهداد، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
    24. همل، گری (۱۳۹۲). اینک اولویت با چیست؟ ترجمة مهدی شفقتی، تهران: آوند دانش.

     

    ب) خارجی

    1. Aristotle (2013). Politics, tarnslated with an introduction,notes,and Glossary by Carnes Lord, Chicago:University of Chicago Press.
    2. Bentrham, Hermy (1955). an introduction to the Morals and Legislation. Englewood cliffs: Prentice – Hall.
    3. Broomejohn (2000). Why economics needs ethical theory? London: British Association for advancement of Science. 
    4. 2. Hill, Christopher (1966). Protestanism and the Rise of capitalism, Newyork:Mc Millan.
    5. Fullerton, Kempler (1959). “Calvinism and Capitalism:an Explanation of the thesis”, in Protestanism and Capitalism: the weber thesis and its Critics, Lexington, Mass: Heath.
    6.  
    7. Heilbroner.R.L. (1996). Economic means and social ends, Englewood cliffs: Prentice – Hall.
    8. Hobbes, Thomas (2001). Leviathan, edited by Richard Tuck, Cambridge: Cambridge university press.
    9. Kung, Hans & Walter, Jens (1998). Dying with Dignity, London: Continuum Intl Pub Group.
    10. Macintyre, E. (1984). After Virtue: Astudy in moral theory, Notredame: Indiana University of Northdame press.
    11. Macintyre,E. (1988). Whose Justice? Which Rationality? Notredame: Indiana University of Northdame press.
    12. Mandevills, Bernard (1714). The fable of the bees: or private vices, publick
    13. Myrdal, G. (1977). Objectivity in social research, London: Gerald Duckworth.
    14. Plato. (1999), Laws. ‎Harvard University Press.
    15. Smith, Adam (1931).The wealth of nations, Newyork: Modern Library.
    16. -----------------(1759). The theory of moral sentiments.
    17. Tawney, Richard (1920). The Acquisitive Society, Newyork: Mentorbooks.
    18. www.UNesco.org.