نقش ترتیبات منطقه ای در غنای گفتمان جهانی حقوق بشر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد روابط بین‌الملل دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دکتری روابط بین‌الملل دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

با گذشت هفتاد سال از تصویب اعلامیۀ جهانی حقوق بشر، در این مقاله، نقش این سند در گسترش ترتیبات منطقه‌ای حقوق بشر بررسی میشود. تاکنون، پنج منطقه در جهان (آفریقا، آمریکا، اروپا، منطقۀ عربی-اسلامی و آسیا-پاسیفیک) با الهام از این اعلامیه، ترتیبات منطقه‌ای مربوط به خود مانند اسناد وسازوکارهای اجرایی ونظارتی حقوق بشری را تأسیس کرده‌اند. در این ترتیبات منطقه‌ای ضمن حفظ اصول و ارزش‌های جهانی حقوق بشری مندرج در اعلامیۀ جهانی حقوق بشر، ویژگی‌های منطقه‌ای مانند مبانی فلسفی، ارزش‌ها، هنجارها، نگرانی‌ها و نیازهای منطقه‌ای مورد توجه قرار میگیرد. به همین دلیل، تأسیس ترتیبات منطقه‌ای، علاوهبر توسعۀ اصول جهانی حقوق بشر، با وارد کردن این اصول در سطح منطقه‌ای، قابلیت پذیرش و اجرای آنها را توسعه می‌دهد. سؤال اصلی این مقاله، در خصوص نقش اعلامیۀ جهانی حقوق بشر در ایجاد ترتیبات منطقه‌ای حقوق بشری و آثار این ترتیبات منطقه‌ای بر جهان‌شمولی حقوق بشر تعریف می‌شود. پژوهش حاضر نشان می‌دهد که نظام‌های حقوق بشری منطقه‌ای ادامۀ سیستم سازمان ملل متحد در حفاظت و ارتقای حقوق بشر در سطح منطقه‌ای است و اثربخشی آن را تقویت می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of the Universal Declaration of Human Rights in Development of Regional Arrangements

نویسندگان [English]

  • Nasrin Mosaffa 1
  • Hamaneh Karimikia 2
1 IR Department, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Department of International Relations- Faculty of Law and Political Science- University of Tehran
چکیده [English]

On the occasion of the 70th anniversary of the Universal Declaration of Human Rights, in this paper, the role of the Declaration in development of regional instruments and mechanisms is being examined. So far, five regions in the world (Africa, Americas, Europe, the Islamic-Arabic region and Asia-Pacific) have been inspired by the Universal Declaration of Human Rights and established their regional arrangements, such as instruments and mechanisms for monitoring and enforcing human rights, including declarations, commissions and special courts of human rights. In these regional arrangements, while maintaining the principles and values set forth in the Universal Declaration of Human Rights, regional features such as philosophical foundations, values, norms, concerns and local and regional needs are taken into account. For this reason, the establishment of regional arrangements, in addition to the development of universal human rights principles, promotes the acceptance and implementation of these principles at local and regional levels.The present study demonstrates that regional human rights systems continue to strengthen the UN system in protecting and promoting human rights at the regional level and enhancing its effectiveness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human Rights
  • The Universal Declaration of Human Rights
  • Regional Mechanisms
  • Regional Instruments
  • Region
  • Culture

مراجع

  1. الف) فارسی

    1. بروجردی، مصطفی (1389). مقایسة اعلامیة جهانی حقوق بشر و اعلامیة قاهره، خبرگزاری تقریب، تاریخ انتشار: 20 آذر 1389، قابل دسترسی در آدرس (تاریخ آخرین دسترسی: 10 شهریور 1397):

    http://taghribnews.com/fa/doc/article/33671/مقایسة-اعلامیة-جهانی-حقوق-بشر-قاهره

    1. جوانی، مارگریت (1382). «آزادی‌های بنیادین بشری در اسناد بین‌المللی»، مجلۀ کانون وکلا، ش 180 و 181، ص 249-230.
    2. رمضانی، مرتضی (1371). منشور بین‌المللی حقوق بشر، اعلامیه قاهره دربارة حقوق بشر در اسلام و وضعیت جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، رشته حقوق بین‌الملل، استاد راهنما: جمشید ممتاز، دانشگاه تهران.
    3. زمانی، سید قاسم؛ وکیل، امیرساعد؛ و عسکری، پوریا (1386). نهادها و سازوکارهای منطقه‌ای حمایت از حقوق بشر، چ اول، تهران: شهر دانش.
    4. زهروی، رضا (1390). مقایسة اعلامیۀ حقوق بشر اسلامی و اعلامیۀ حقوق بشر غرب (از منظر پدر حقوق بشر اسلامی علامه آیت‌الله محمدتقی جعفری (ره)) (به ضمیمة متن اصلی اعلامیة حقوق بشر اسلامی و ترجمة آن)، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات حقوقی، کد موضوعی: 240، مردادماه 1390.
    5. سادات اخوی، سید علی (1387). "پیش‌نویس پروتکل اختیاری میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (4 آوریل 2008) ، فصلنامۀ حقوق، مجلۀ دانشکدة حقوق و علوم سیاسی، دورة 38، ش 4، ص 237-221.
    6. شریفی طرازکوهی، حسین؛ مبینی، جواد (1393)، «دکترین حاشیة مجاز تفسیر در رویة دادگاه اروپایی حقوق بشر»، فصلنامة پژوهش حقوق عمومی، مقالة 3، دورة 16، ش 44، ص 103-73.
    7. طباطبایی، سید احمد (1382). «دادگاه اروپایی حقوق بشر؛ ساختار و صلاحیت‌های جدید»، مجلۀ اندیشه‌های حقوقی، سال اول، ش 5، ص 136-105.
    8. مصفا، نسرین (1384). «در جست‌وجوی حمایت بیشتر، پروتکل حقوق زنان منشور حقوق بشر و مردم آفریقا»، مجلۀ مطالعات آفریقا، ش 12، ص 66‌-‌43.
    9. مهرپور، حسین (1383). نظام بین‌المللی حقوق بشر، چ دوم، تهران: اطلاعات.
    10. میری لواسانی، سمیه‌سادات (1387). «کنوانسیون اروپایی حقوق بشر و مقایسة آن با برخی اسناد حقوق بشری»، فصلنامة حقوقی گواه، ش 13، ص 97-89.

     

    ب) خارجی

     

    1. Adami Rebecca (2012). “Reconciling Universality and Particularity through a Cosmopolitan Outlook on Human Rights”, Cosmopolitan Civil Societies Journal, Stockholm University, Sweden, ,Vol.4, No.2, 2012 ISSN: 1837-5391; CCS Journal is published under the auspices of UTSePress, Sydney, Australia. Available from:

    http://utsescholarship.lib.uts.edu.au/epress/journals/index.php/mcs [Accessed 28 April 2018].

    1.  Alemu Frew Demeke (2010). “The African Court of Justice and Human Rights: An Opportunity to strengthen Human Rights Protection”, Master's Thesis for International Human Rights Law Course College Advisor: Dr. Daniel Kuwali, Lund University, Munich, GRIN Verlag. Available at [last accessed 2018-11-24]: https://www.grin.com/document/276768
    2. Brix H. James (editor) (2005). Encyclopedia of Anthropology, SAGE Publication, USA.
    3. Donnelly, Jack (1984). “Cultural Relativism and Universal Human Rights”, Human Rights Quarterly, Volume 6, Number 4, pp. 400-419.
    4. Evans, Malcolm & Murray, Rachel (Editors) (2008).The African Charter on Human and Peoples' Rights: The System in Practice 1986–2006, Cambridge University Press, second Edition, ISBN: 1139470841, 9781139470841.
    5. Greer, Steven (2000). “THE MARGIN OF APPRECIATION: INTERPRETATION AND DISCRETION UNDER THE EUROPEAN CONVENTION ON HUMAN RIGHTS”, Reader in Law, University of Bristol, United Kingdom, published by Council of Europe, Human rights files No. 17, July 2000.
    6. Grossman, Claudio (2008). “The Inter-American System of Human Rights: Challenges for the Future”, INDIANA LAW JOURNAL, Vol. 83. Pp. 1267-1282. 
    7. Ignatieff,  M. (2003).  Human Rights as Politics and Idolatry, Princeton University Press, New Jersey.
    8. Jean Désiré INGANGE-WA-INGANGE (2010). “THE AFRICAN HUMAN RIGHTS SYSTEM: CHALLENGES AND PROSPECTS”, Thesis for the degree of DOCTOR OF LAWS (LLD). Promoter: Prof. André MBATA BETUKUMESU MANGU, FACULTY OF LAW, UNIVERSITY OF SOUTH AFRICA, APRIL 2010.
      1. KAYAOGLU TURAN (2013). “A RIGHTS AGENDA FOR THE MUSLIM WORLD?THE ORGANIZATION OF ISLAMIC COOPERATION’S EVOLVING HUMAN RIGHTS FRAMEWORK”, BROOKINGS DOHA CENTER ANALYSIS PAPER, Number 6, January 2013, Doha, Qatar. Available from [Accessed 18 July 2018]:

    https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/Turan-Kayaoglu-English.pdf

    1. Nwobike Justice C. (2005). “The African Commission on Human and Peoples’ Rights and the Demystification of Second and Third Generation Rights under the African Charter: Social and Economic Rights Action Center (SERAC) and the Center for Economic and Social Rights (CESR) v. Nigeria”, African Journal of Legal Studies, Volume 1, Issue 2, pages 129 – 146,DOI: 10.1163/221097312X13397499736101
    2. Perry Michael J. (1997). “Are Human Rights Universal? The Relativist Challenge and Related Matters”, Human Rights Quarterly, Vol. 19, No. 3, Aug., 1997 , pp. 461-509, Published by: The Johns Hopkins University Press, Stable URL: http://www.jstor.org/stable/762723 .Accessed: 30/10/2018 22:15.
    3. Petersen Marie Juul (2012). “ISLAMIC OR UNIVERSAL HUMAN RIGHTS? THE OIC’s INDEPENDENT PERMANENT HUMAN RIGHTS COMMISSION”, DANISH INSTITUTE FOR INTERNATIONAL STUDIES (DIIS) REPORT 2012:03. Available at [last access: 2018-09-27]: 

    http://pure.diis.dk/ws/files/66504/RP2012_03_Islamic_human_rights_web.pdf

    1. Shanahan Renshaw Catherine (2013). “The ASEAN Human Rights Declaration 2012”, Human Rights Law Review, Volume 13, Issue 3, 1 September 2013, Pages 557–579, available at [last accessed 2018-11-24]: https://academic.oup.com/hrlr/article/13/3/557/595142

     

فصلنامه سیاست
دوره 49، شماره 4
اسفند 1398
صفحه 1175-1191

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 اردیبهشت 1398
  • تاریخ بازنگری: 22 خرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 22 خرداد 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار