گفتمان اسلام‌گرای اقتدارگرا در مصر جدید؛ از ژانویۀ 2011 تاکنون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکدۀ معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق (ع)

2 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی جمهوری اسلامی ایران دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه شاهد تهران

چکیده

سقوط مبارک در سال 2011 آغاز تحولی گفتمانی در مصر بود. عناصر رهاشده بر حوزۀ گفتمانگی مصر، گرداگرد دالی خاص درصدد ارائۀ تصویری کارامد از جامعۀ مطلوب مصر و جذب دال‌های شناور در حوزۀ گفتمانگی رقبا بودند. از یک منظر می‌توان گفتمان‌های سیاسی مصر را بر پایۀ اسلام‌گرایی یا سکولاریسم و دموکراسی‌خواهی یا اقتدارگرایی تقسیم کرد. برخی گروه‌های سیاسی مصر، در درون گفتمان اسلام‌گرای اقتدارگرا »عمل کرده و در نزاع گفتمانی شکل گرفته، سعی در هژمون‌سازی خود داشته‌اند. پرسش این مقاله این است که این گفتمان از چه مؤلفه‌هایی برای تسلط هژمونیک خود بهره برده و ساختار گفتمانی آن به‌وسیلۀ چه گروه‌های سیاسی شکل گرفته است؟ این مقاله با روش تحلیل گفتمان لاکلا و موفه نشان می‌دهد که گفتمان یادشده با مرکزیت" خلافت"در مفصل‌بندی با دال‌هایی چون شورا، عدالت، جهاد، شریعت، و در غیریت‌سازی نسبت به غرب و دموکراسی و شیعه؛ سعی در بازخوانی خود برای تناسب با اوضاع دارد، اما تشتت مؤلفه‌های گفتمانی و گروه‌هایی که از این منطق گفتمانی بهره می‌گیرند، موجب شده است تا به‌نوعی دچار زمان پریشی گفتمانی شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

THE NEW AUTHORITARIANISM ISLAMISM DISCOURSE IN EGYPT SINCE JANUARY 2011

نویسندگان [English]

  • Hassan Majidi 1
  • Jabbar shojaei 2
1 Associate Professor of Political Science, Faculty of Islamic Studies and Political Science, University of Imam Sadeq (AS), Iran
2 PhD Student in Political Sociology of Islamic Republic of Iran, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Mubarak falling in 2011 was the beginning of a discursive change over Egypt. The freed elements in Egypt field of discursivity, that were around a special point, tried to present an efficient image of Egyptas a desirable society. In one view, Egypt political discourses can be divided into Islam-oriented base or secularism looking for democracy or authoritarianism. some of Egypt political groups act in an Islam oriented and authoritarian discourse and, in a formed discursive conflict tried to make their hegemony. The question of this paper is that what factors are used by this discourse for its hegemonic domination and which political groups formed its discourse structure? This paper by using Laclau and Mouffe discourse analysis shows that the above mentioned discourse by nodal point of "caliphate" tries to narrite themselves to be fitted with circumstances but dispersion of discourse factors and those groups  profited by this discourse logic caused them to get involved in discourse time distortion.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • authoritarian Islamism
  • developments of 2011
  • Egypt
  • Salafi
  • Takfiri
الف) فارسی
1. قرآن کریم.
2. البنا، حسن و قطب سید (1358)، اخوان المسلمین مصر در امتحان تاریخ، ترجمۀ کمال حاج سید جوادی، تهران: نشر میثاق.
3. حسینی‌زاده، سید محمدعلی (1389)، اسلام سیاسی در ایران، قم: دانشگاه مفید.
4. رضانیا، علیرضا و جودکی، حجت‌الله (1392)، سلفی‌های مصر پس از مبارک، تهران: الهدی/سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
5. شرت، ایون (1387)، فلسفۀ علوم اجتماعی قاره‌ای: هرمنوتیک، تبارشناسی و نظریة انتقادی از یونان باستان تا قرن بیست‌ویکم، ترجمة هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
6. عدالت‌نژاد، سعید و نظام‌الدینی، سید حسین (۱۳۹۰)، «سلفیان تکفیری یا الجهادیون: خاستگاه و اندیشه‌ها»، فصلنامۀ تاریخ و تمدن اسلامی، سال هفتم، ش‌ 13، بهار و تابستان.
7. عضدانلو، حمید (1392)، گفتمان و جامعه، تهران: نشر نی.
8. عطوان، عبدالباری (1391)، سازمان سری القاعده، ترجمۀ فرزان شهیدی، تهران: اندیشه‌سازان نور.
9. عمارة، محمد (1391)، بیداری اسلامی؛انقلاب مصر، ترجمۀ مهدی عوض پور، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
10. فی، برایان (1381)، فلسفة امروزین علوم اجتماعی، ترجمة خشایار دیهیمی، تهران: طرح نو.
11. لوزیک، دانیلین (1383)، نگرشی نو در تحلیل مسائل اجتماعی، ترجمة سعید معیدفر، تهران: امیرکبیر.
12. محمودیان، محمد (1390)، بنیادهای فکری القاعده، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
13. مقدمی، محمدتقی (1390)، «نظریۀ تحلیل گفتمان لاکلا و موفه و نقد آن»، تهران: معرفت فرهنگی _اجتماعی، سال دوم، ش دوم، ص 124 - 90.
14. مک‌دانل، دایان (1380)، مقدمه‌ای بر نظریه‌های گفتمان، ترجمۀ حسینعلی نوذری، تهران: نشر فرهنگ گفتمان.
15. هوشنگی، حسین و پاکتچی، احمد (1390)، بنیادگرایی و سلفیه: بازشناسی طیفی از جریان‌های دینی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
16. یارمحمدی، لطف‌الله (1382)، گفتمان‌شناسی رایج و انتقادی، تهران: هرمس.
ب) عربی
17. سویدان، أحمدحسین (2009)، الإرهاب الدولی فی ظلّ المتغیرات الدولیة، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیة.
18. الشقیفی المارینی ندی (2015)، الربیع العربی: الأفق الأسود، بیروت: باحث للداراسات الفلسطینیة و الإستراتیجیة.
19. عبدالخالق، عبدالرحمن (1393)، نامه‌ای سرگشاده به شیخ یاسر برهامی نایب‌رئیس «حزب نور سلفی»، ترجمۀ حمید محمودپور: http://www.islahweb.org/
20. عبید منصور، الرفاعی (2014)، التکفیر، العنف، الارهاب، القاهرة: اکنا.
21. یازجی، امیل و شکری، محمدعزیز (2002)، الارهاب الدولی والنظام العالمی الراهن، بیروت: دارالفکر.
ج) سایت‌ها
22. http://www.anasalafy.com/catplay.php?catsmktba=4 «الدیموقرایطیة العلمانیة و مبدأ فصل‌الدین عن الدولة/سعید عبدالعظیم»، مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
23. http://www.djelfa.info/vb/showthread.php?t=72040 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
24. http://www.anasalafy.com/catplay.php?catsmktba=564 «وقفة أخری.....السلفیة و التقدم/ به قلم احمد السید» مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
25. http://www.rpcst.com/news.php?action=show&id=6210 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
26. www.youtube.com/watch?v=6tkgVzEb4NQ مشاهده‌شده در تاریخ 15/6/1394.
27. http://www.anasalafy.com/play.php?catsmktba=3024 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
28. http://www.rpcst.com/news.php?action=show&id=6210 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
29. http://www.vahhabiyat.com/upload/bookpdf/1%20salafigari%20dar%20mesr%20.pdf مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394 .
30. http://fa.alalam.ir/news/1649710 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
31. http://aghigh.ir/fa/news/7185/: «الدعوة السلفیة و حزب النور بکفرشیخ یدعونکم لحضور مؤتمر: الشیعة هم العدو فاحذرهم».
32. http://fa.alalam.ir/news/1468741: «حملة لجنة مواجهة المد الشیعی».
33. http://www.alvadossadegh.com/fa/news/newss/25934-q-q25934.html مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
34. http://www.shia-news.com/fa/news/77995/ مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
35. http://www.ommatnews.ir/archives/44860 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
36. https://ar-ar.facebook.com/AlnourPartyOfficialPage مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
37. http://www.elsyasi.com/civil_detail.aspx?id=56 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
38. https://ar-ar.facebook.com/SalafistCallAlex مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
39. https://www.youtube.com/user/BaharySalafist مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
40. http://www.elsyasi.com/civil_detail.aspx?id=56 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
41. https://twitter.com/alasala_party مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
42. http://www.almasryalyoum.com/news/tag/95395 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
43. https://www.facebook.com/alasala.party مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
44. http://www.aljazeera.net/news/arabic/2013/12/19/ مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
45. http://ijtihad.ir/NewsDetails.aspx?itemid=1256 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
46. http://islammemo.cc/akhbar/arab/2013/02/12/164550.html مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
47. https://www.facebook.com/pages/% مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
48. http://topolak.samenblog.com/tag/% مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
49. http://www.saaid.net/ahdath/t.htm مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
50. http://fatwa.islamweb.net/fatwa/index.php?page=showfatwa&Option=FatwaId&Id=721 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
 
51. .. http://www.shia-news.com/fa/news/64420  / مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394
 . « الدیموقرایطیة العلمانیة و مبدأ فصل الدین عن الدولة/سعید عبدالعظیم»، مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
53.http://www.anasalafy.com/catplay.php?catsmktba=4 «25/11/2011 گفت‌وگوی عبدالمنعم الشحات با اون اسلام» مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
54.http://www.anasalafy.com/catplay.php?catsmktba=564 «وقفة أخری.....السلفیة و التقدم/ به قلم احمد السید» مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
55.مرکز الدین والدراسه لسیاساتhttp://www.rpcst.com/news.php?action=show&id=6210 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
56.www.youtube.com/watch?v=6tkgVzEb4NQ مشاهده‌شده در تاریخ 15/6/1394.
57.http://www.anasalafy.com/play.php?catsmktba=3024 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
58.http://fa.alalam.ir/news/1649710 مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
59. http://aghigh.ir/fa/news/7185/ :«الدعوة السلفیة و حزب النور بکفرشیخ یدعونکم لحضور مؤتمر: الشیعة هم العدو فاحذرهم»
60.http://fa.alalam.ir/news/1468741 :«حملة لجنة مواجهة المد الشیعی» 7/2/1392.
61. وعده صادقhttp://www.alvadossadegh.com/fa/news/newss/25934-q-q25934.html مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394.
62.خلیلی محمدجواد (2/7/1393) سلفیت از آغاز تا امروز.
63. http://www.ommatnews.ir/archives/44860 مشاهده‌شده درتاریخ 7/6/1394.
64. حزب النورالسلفی . http://www.elsyasi.com/civil_detail.aspx?id=56
مشاهده‌شده در تاریخ 7/6/1394).